یک کارگردان تئاتر خیابانی که در سی و هفتمین جشنواره تئاتر فجر حضور داشت، گفت: نوع رقابت آثار در جشنواره امسال ما را ناراحت کرد. به محض ورود به جشنواره با این موضوع روبرو شدیم که چهار گروه مُهر چهل سالگی انقلاب را خوردند و اکثر کاندیداهای پایانی هم در جشنواره از این چهار گروه بودند و این منصفانه نیست.
افشین خدری کارگردان نمایش «دایره، مربع، مستطیل» در گفت‌وگویی با ایسنا درباره‌ی جشنواره امسال گفت: در این دوره از جشنواره در بخش پذیرایی و اسکان برای گروه‌های شهرستانی همانند دوره‌های قبل عمل شد، این موضوع در هیچ دوره‌ای با دوره‌های قبل فرق نکرده است و تنها در دوره‌ای به خاطر بودجه، نوع پذیرایی بهتر بوده و در یک دوره بدتر بوده است.
او با بیان اینکه “در جشنواره امسال تنها یک موضوع گروه‌های آزاد تئاتر خیابانی را اذیت کرد” افزود: نوع رقابت آثار در جشنواره امسال ما را ناراحت کرد. برای مثال منی که با هزینه چهار، پنج میلیونی با هزار سختی کاری را تولید کردم در رقابت با اثری قرار گرفتم که حداقل ۴۰۰ میلیون برای تولیدش هزینه شده است، منی که با هزار خواهش، تمنا و اصرار پذیرش ۱۱ نفر از عوامل را گرفتم با کاری باید رقابت می‌کردم که فقط ۶۷ بازیگر دارد. در کار هنری هر چقدر تعداد بازیگر بالاتر باشد، توان فرم سازی بالاتر می‌رود و کارگردان می‌تواند با انسجام بیشتری نمایش را اجرا کند.
این کارگردان ادامه داد: یکی دیگر از اتفاقات جشنواره این بود که به محض ورود با این موضوع روبرو شدیم که چهار گروه مهر چهل سالگی انقلاب را خوردند و اکثر کاندیداهای پایانی هم در جشنواره از این چهار گروه بودند. اگر قرار بود جشنواره چهل سالگی انقلاب باشد، به ما هم اعلام می‌کردند، کار انقلابی تولید کنیم، ما هم دوست داریم کار انقلابی انجام دهیم، ما هم در اینجا به دنیا آمدیم.
خدری در ادامه گفت: به نظرم باید بخش چهل سالگی انقلاب جدا می‌شد و این چهار اثر در این بخش با یکدیگر رقابت می‌کردند. اما اینکه به خاطر چهل سالگی انقلاب تمام کاندیداها از این چهار نمایش باشند، منصفانه نیست بنابراین ما کارهای بهتری در این جشنواره داشتیم که دیده نشدند.
او بیان کرد: اینکه در یک جشنواره فقط از یک کار حمایت شود و آن کار پررنگ‌تر جلوه داده شود، روحیه گروه‌های دیگر را تضعیف می‌کند و دیگر رقابتی بین گروه‌ها شکل نمی‌گیرد.
خدری در ادامه تاکید کرد: مقایسه طراحی فضای این کار با کار من که با بدبختی توانستم برای طراحی فضا پول جور کنم، اشتباه است. من کاری به امیرحسین شفیعی ندارم، ایشان فوق العاده آدم محترمی هستند و خیلی هم باهوش، زیرک و مستعد است و من برایشان احترام قائلم، اما بحث من این است که جشنواره و دبیر او چرا اجازه چنین تبعیضی را می‌دهند؟ چرا باید تمام شهرستانی‌ها امسال دل چرکین و معترض شوند؟
این کارگردان با بیان اینکه “من برای اینکه پولی برای برگرداندن دکورم به شهر خودم نداشتم، تمام دکورم را فروختم” ادامه داد: این یک شرایط نابرابر است اگر تئاتر مهد عدالت، صداقت، دموکراسی و یکدستی است، این عدالت نیست که اجرا می‌شود، این یک پارتی و لابی بازی است که غلط است.
خدری تصریح کرد: اینکه یک سری آثار به جشنواره برده شود و یکسری داور با سلیقه‌های مختلف این آثار را بررسی کنند و از بین آنها چند تایی را به جشنواره ببرند و مردم در این موضوع دخیل نباشند، اشتباه است. با این موضوع کارگردان‌ها عادت می‌کنند که فقط برای جشنواره کار کنند و رسالت اصلی تئاتر که عرضه هنر، دیدگاه و جهان بینی کارگردان به مردم و همسو کردن مردم با افکار خودش است از بین می‌رود و فراموش می‌شود.
او افزود: این موضوع با عث شده کارگردان‌های ما به خاطر جشنواره‌ها به صورت موضوعی کار کنند، حتی اگر به این موضوع‌ها اعتقادی نداشته باشند و فقط بخواهند جایزه جشنواره را دریافت کنند.
این کارگردان تئاتر در ادامه گفت: اگر کسی به این کارهایی که تولید می‌کند اعتقاد داشته باشد، اشکالی ندارد. اما مگر می‌شود کاری انقلابی تولیدکرد که تمام عناصر تئاتریکال آن خارجی باشد؟ موسیقی اجرا و دکور غربی باشد؟
خدری با بیان اینکه “اگر موضوع دراماتیک است باید ایرانی کار شود و شاخصه‌های نمایش ایرانی مشخص است” افزود: اینکه برای دیده شدن و پول گرفتن کاری انقلابی بسازید، غلط است و من به این موضوع اعتقادی ندارم و این رقابت‌ها نابرابر است.
او توضیح داد: باید جشنواره‌ها کنار گذاشته شود و نمایش‌ها به اجرای عموم روند و همین هیات داورانی که انتخاب می‌کنند در طول سال این نمایش‌ها را بررسی کنند و از بین آنها آثاری را انتخاب کنند. آن موقع می‌شود فهمید که کارگردانی اعتقادی به داعش یا اعتیاد دارد که در مورد آن کار می‌کند یا نه، منظور من این است که جشنواره را حذف کنید تا ببینم یک کارگردان در طول سال چند اثر از لحاظ صحنه‌ای و خیابانی تولید می‌کند و با چه محتوا و موضوعی دست و پنجه نرم می‌کند.
این کارگردان در پایان صحبت‌هایش افزود: این طوری خیلی بهتر است تا اینکه نمایش‌ها جشنواره به جشنواره بالا بیایند و رسالت هنر فراموش شود. در حال حاضر کارگردان‌ها فقط به فکر این هستند که در جشنواره جایزه بگیرند. من بعد از اجرای نمایشم به شهرم بازگشتم، با اینکه در بخش کارگردانی کاندید شدم اما در اختتامیه نبودم، چون برایم آن اجرایی که انجام دادیم و مردم به خاطرش زیر باران منتظر ماندند، مهم است.
