باکتری‌ها کتیبه‌ شاپور حاجی‌آباد فارس را می‌کُشند

 

کتیبه شاپور در حاجی‌آباد فارس

در حالی که یک باستان‌شناس از تخریب رو به رشد کتیبه شاپور در حاجی آباد استان فارس می‌دهد، باز نبودن راه برای ورود گردشگران به این محوطه این شائبه را ایجاد می‌کند که این نقص خود عاملی برای بی‌توجهی به این اثر تاریخی است.

کامیار عبدی – باستان شناس – که در طول ۲۰ سال گذشته بارها این کتیبه‌ی ساسانی را از نزدی دیده، هفته‌ی گذشته نیز به سراغ این کتیبه‌ی تاریخی رفته است، او اما وضعیت این کتیبه را بسیار بد و ناهنجار توصیف می‌کند.

وی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که کتیبه شاپور در اشکفت حاجی‌آباد در استان فارس را کمتر کسی می‌شناسد، کتیبه‌ای تاریخی در فرورفتگی در دل صخره کوه که شاهِ ساسانی این کتیبه را در آن نقطه ایجاد کرده است، می‌گوید: از ۲۰ سال قبل تا امروز که به این کتیبه سرکشی کرده‌ام وضعیت آن هر روز بدتر از بازدیدهای قبلی است. سیاهی‌های شبیه به روغن سوخته روی کتیبه‌ی شاپور، از باکتری‌هایی است که در سنگ آهک رشد می‌کنند.این سنگ پر از کلسیم است، به همین دلیل محل رشد باکتری‌هاست، که با مُردن آن‌ها در هر سال، سنگ به مرور سیاه می‌شود و همین اتفاق علاوه بر زشتی ظاهری باعث خوردگی سنگ می‌شود.

او با بیان این‌که سنگِ آهک، سنگِ صخره‌ای طبیعی کوه است که روی آن‌ها باکتری رشد می‌کند، اظهار می‌کند: به مرور زمان باکتری‌ها ، سنگ‌ها را می‌خورند و آن سنگ و کتیبه‌ای روی آن را از بین می‌برند.

وی اما با اشاره به این‌که قطعا راه‌هایی برای پیشگیری وجود دارد تا بتوان آن لکه‌های سیاه را برطرف کرد، می‌گوید: با باکتری زدایی سنگ‌ها و ایجاد پوششی روی ان‌ها، می‌توان از سبز شدن باکتری‌ها روی این سنگ‌ها جلوگیری کرد.

عبدی با اشاره به صحبت‌هایی که مسوولان بنیاد پارسه پاسارگاد و پایگاه تخت جمشید درباره‌ی حفاظت از این کتیبه مطرح می‌کنند، اظهار می‌کند: می‌گویند با کسانی صحبت کرده‌اند و نمونه برداشته‌اند تا باکتری‌ها از این اثر تاریخی حذف شوند، حتی آزمایش‌هایی ناجام شده‌اند، اما در طول ۲۰ سال گذشته، هر بار که این اثر را می‌بینم، آن بدتر از گذشته است.

او با اشاره به نبود تابلوی معرفی و مشخص نکردن مسیر راه برای حضور گردشگران در کنار این اثر تاریخی، اظهار می‌کند: هر چند در طول چند سال اخیر دور این اثر را حصار کشیده‌اند، اما باز هم عده‌ای هستند که به آن سنگ و گلوله می‌زنند و باعث تخریب بیشتر این اثر شده‌اند. از سوی دیگر مدتی است که فنس‌ها سوراخ شده و مردم به راحتی به داخل کتیبه رفت‌وآمد می‌کنند، یعنی امکان نزدیک شدن بیشتر به کتیبه توسط وندالیسم‌های احتمالی هم بیشتر می‌شود.

وی حتی از تبدیل محوطه‌ی اطراف این اثر تاریخی به زباله‌دانی خبر می‌دهد و می‌گوید: اگر این کتیبه نیز در محوطه‌ی نقش رستم بود، به دلیل گردشگران زیادی که هر روز از این محوطه‌ی باستانی دیدن می کنند، حتما به این کتیبه نیز توجه کامل می‌شد، اما یکی از دلایل بی‌توجهی‌های کنونی را نبود تابلوی اطلاعات و معرفی و نبود مسیر راه می‌توان دانست که باعث شده کمتر کسی سراغ این اثر تاریخی برود.

عبدی از سوی دیگر به جاده‌ی خاکی و مالرویی که به این اثر باستانی منتهی می‌شود، اشاره می‌کند و می‌گوید: پشت صخره‌ای که این کتیبه روی آن قرار گرفته میدان تیر نیروهای نظامی است که در زمان تمرین مشق تیر، محوطه‌ی اطراف آن بسته می‌شود و بعد از پایان کار نیز چیزی از صخره می‌بینیم، سوراخ‌های باقی مانده از گلوله‌ها روی بدنه‌ی این اثر تاریخی است.