رضا مولایی همزمان با آخرین اجراهای نمایش «مردی که …» از علاقه‌اش به کارگردانی تئاتر، مشکلات اقتصادی برای اجرای یک نمایش، در هم آمیختگی تئاتر حرفه‌ای و آماتور، بی هویت شدن سالن‌های تئاتر، بلاتکلیفی تماشاگران و … می‌گوید و معتقد است که مجموعه این شرایط، ضربه بدی به تئاتر ما زده است.
این بازیگر تئاتر که با اجرای نمایش «مردی که …» سومین تجربه کارگردانی خود را روی صحنه برده است، درباره علاقه‌اش به اجرای نمایش به ایسنا می‌گوید: از ابتدا علاقه داشتم در کنار بازیگری، کارگردانی را هم تجربه کنم و آن زمان که نزد استاد سمندریان آموزش می‌دیدم، چندین اثر را کارگردانی کردم. در بیست سال گذشته، با فاصله‌های زیاد، سه نمایش را روی صحنه برده‌ام ولی در کل شرایط به گونه‌ای بود که بیشتر بر بازیگری تمرکز داشتم هرچند همواره علاقه به کارگردانی در من وجود داشته است.
او ادامه می‌دهد: به دنبال همین علاقه، مدتی پیش هم چند نمایشنامه را در نظر گرفتم و مشخصا به مدت 5 ماه نمایشنامه«سایکوسیس 4:48» را تمرین کردم اما وقتی برای دریافت مجوز اقدام کردیم، گفته شد آثار این نویسنده اجازه اجرا ندارد و بعد از مدتی بررسی، نمایشنامه «مردی که …» را دست گرفتیم. البته پروسه دشواری بود چون فقط سه هفته زمان تمرین داشتیم ولی نمی‌خواستم باز هم یک پروژه دیگر را متوقف کنم چون پیش‌تر هم چند بار به قصد اجرا وارد عمل شده بودیم و هر بار به دلیل مشکلی، کارمان به صحنه نرسیده بود.
مولایی یادآوری می‌کند: شیوه دریافت مجوز به این صورت است که سالن باید به شورای نظارت و ارزشیابی درخواست بدهد و گروه نمایشی نمی‌تواند از آغاز و بدون درخواست سالن اجرا، نمایشنامه را برای دریافت مجوز ارایه بدهد. که البته این پروسه، برای گروه‌های متقاضی اجرا، دشواری‌هایی به همراه دارد.
بازیگر نمایش‌های «درخت بلوط» و «خدای کشتار» که بعد از رو به رو شدن با این وضعیت، نمایشنامه «مردی که …» نوشته مشترک پیتر بروک و ماری هلن اشتاین را جایگزین کرده است، درباره انتخاب این متن علمی و روانشناسانه و نزدیکی‌اش با پیچیدگی‌های زندگی امروزی توضیح می‌دهد: این نمایشنامه بر اساس داستان «مردی که زنش را با کلاه اشتباه گرفت» نوشته شده و شیوا اردویی متن آن را برای اجرای ما تنظیم کرد. البته فضای این اثر هم از نمایشنامه سارا کین دور نبود. ما هم کوشیدیم این نمایشنامه را متناسب با شرایط امروز جامعه خودمان و حال این روزهای مردم به صحنه ببریم. چون اصولا این مباحث دغدغه این روزهای خودم هم بود. ضمن اینکه نمی‌توان به جامعه بی توجه ماند.
او اضافه می‌کند: ما در مرز میان واقعیت و رویا حرکت کردیم و حتی بخشی از فانتزی ذهنی خودم را هم به کار اضافه کردم چون نمی‌خواستم تماشاگر خیلی دچار احساسات بشود بلکه بیشتر تمایل داشتم تلنگری به او بزنم تا بیشتر به درون خودش رجوع کند.در واقع هدفم نوعی تلنگر برای خودشناسی بیشتر بود.
مولایی با بیان اینکه این نمایشنامه اثری علمی و پزشکی است، ادامه می‌دهد: شاید اجرای چنین متنی خیلی مناسب تماشاگر امروزی تئاتر ما نباشد به همین دلیل ما در مرز بین واقعیت و رویا حرکت کردیم تا بتوانیم ارتباط بهتری با تماشاگرمان برقرار کنیم و خوشبختانه بازخوردهای خوبی هم گرفته‌ایم.
او که این نمایش را با گروهی از هنرجویان کارگاه آموزشی خودش روی صحنه می‌برد، در ادامه این گفتگو درباره گروه اجرایی‌اش توضیح می‌دهد: با تعدادی از هنرجویان خودم گروه تئاتر «جنون» را درست کرده‌ام. این گروه حاصل چندین دوره کارگاه آموزشی با هنرجویان مختلف است؛ کسانی که می‌توانستند کار گروهی انجام دهند و اخلاق حرفه‌ای داشته باشند.
دشواری‌های مالی برای اجرای یک نمایش، دیگر موضوعی است که رضا مولایی از آن سخن می‌گوید: این روزها شرایط مالی تئاتر بسیار سخت شده است. پیش‌تر مرکز هنرهای نمایشی، کمک‌هزینه‌ای برای تهیه دکور، لباس یا اقلام تبلیغی به گروه‌ها پرداخت می‌کرد و هشتاد درصد فروش گیشه هم متعلق به گروه بود اما حالا برای انجام کمترین تبلیغی، از همان ابتدا باید هزینه کنیم.
او اضافه می‌کند: وقتی برای اجرای یک نمایش به سالنی دولتی مراجعه می‌کنیم، می‌گویند تا فلان زمان، جا نداریم. سالن‌های خصوصی هم که مشکلات و محدودیت‌های خودشان را دارند. فضای جامعه هم که مشکلی دیگر به این مشکلات اضافه می‌کند. در چنین وضعیتی اگر بخواهید بدون اتکا به چهره، تئاتر اجرا کنید، کار بسیار سختی در پیش دارید.
بازیگر نمایش «مخاطب خاص» که مشکلات سالن‌های خصوصی را هم درک می‌کند، ادامه می‌دهد: آنان هم حق دارند. به خاطر برگشت مالی، ناچارند روزانه به چندین نمایش اجرا بدهند. در این وضعیت گروه‌ها هم ناگزیر می‌شوند که دکور، نور و فضاسازی و … کار خود را محدود کنند و همه اینها بر کیفیت اجراها تاثیر می‌گذارد. البته مسئولان تماشاخانه دیوار چهارم همراهی خوبی با ما داشتند.
مولایی معتقد است بخش دولتی می‌تواند دست‌کم از سالن‌های خصوصی حمایت کند تا آنان ناچار نباشند به این شیوه کار کنند و ادامه می‌دهد: در حال حاضر همه خیلی پراکنده کار می‌کنند و دولت هم فقط مسئول صدور مجوز است.
او با ابراز تاسف از شرایط فعلی تئاتر، سال‌های دورتر را یادآوری می‌کند که آثار نمایشی کیفیت قابل‌قبول‌تری داشتند: «در گذشته برای اجرای نمایش باید از صد تا صافی می‌گذشتیم ولی امروز هر کسی که پول داشته باشد می‌تواند کار کند. نتیجه این وضعیت این است که تماشاگر از تئاتر دورتر می‌شود چون آثاری را می‌بیند که هیچ نسبتی با تئاتر ندارند. قبلا مجموعه‌های تئاتری، هویت داشتند و تکیلف تماشاگر با آنها روشن بود ولی حالا هر کسی در هر جایی می‌تواند کار کند و تئاتر حرفه‌ای و آماتور و … به هم آمیخته و همه اینها ضربه‌های بدی به تئاتر ما زده است.
به گزارش ایسنا، نمایش «مردی که …» نوشته پیتر بروک و ماری هلن اشتاین با ترجمه وحید رهبانی، طراحی و کارگردانی رضا مولایی و بازی شیوا اردویی، ملیحه آقایی، ندا اسدی، یاسر اصغری، مهسا جمشیدی، محمد شامی، احسان صادقی، بهنام غفاری، نیما میرزابیگی، گلناز نوروزی، لاله هوشنگی اجرا می‌شود.
این نمایش تا روز جمعه 11 بهمن ماه راس ساعت 17 و سی دقیقه و به مدت زمان 70 دقیقه در تماشاخانه دیوار چهارم روی صحنه است.
