هنر و هنرمند، کرونا و اندیشه طالب گونه
نزدیک به دو سال از شیوع ویروس کرونا در جهان میگذرد و با وجود تلاش دولتها و پزشکان، هر روز بر شمار قربانیان این ویروس مرگبار اضافه میشود. اگرچه غم از دست دادن عزیزان در هرجای دنیا سخت و طاقت فرسا است و خسرانی برای جامعه محسوب میشود، اما از دست دادن آنهایی که سرمایۀ فکری و فرهنگی یک جامعه محسوب میشوند، این خسران را دو چندان میکند.
اول هفته “روز خبرنگار” بود و آخر هفته ” روز فرهنگ و هنر ” از نگرانی ترکیب کابینه جدید تا کارتونیستها باز قلم را به تلخی و نبود آزادی مطبوعات بگردانند، طالب به کابل رسید برای فرهنگ و هنر اگر به پایتخت امیدی بود، آن هم با انتخاب شهردار جدید به نومیدی کشید. شاید در آینده بنویسند در طول تاریخ ادبیات و هنر ایرانی این همه ناله و غم انباشته نبوده است.
مرز کشتار کرونا از روزانه ۷۰۰ نفرگذشت، صدا و سیما سنگ تمام گذاشت از نشان دادن مراسمی که خارجی ها گمان کردند دیسکوتک است با رقص نور و بدنهای عریان (سینه زنی). اما در سویی دیگر تبلیغات بستنی چوبی چه زود حذف شد که مبادا کسی بدگمان شود.
نزدیک شدن آمار به ۱۰۰ هزار کشته در اثر ابتلا به کرونا، گرچه باعث شد تا فرمان منع خرید واکسنهای آمریکایی و انگلیسی لغو شود، اما رییس دولت جدید از وزیر بهداشت دولت قبل جلو زد و به تاکید اظهار داشت که نظر رهبری درست بود و واکسن ها خطرناکند.
“ساندال” نویسنده رمان سرخ و سیاه فریاد برآورد که: تمامِ مفاهیم را اخته کردید به نفع آن آرمانهای نخنماتان. دیگر چه مانده برای ما؟
وقتی دیگر عددها شدهاند ورد روزمره و همه در حالِ دست و پنجه نرم کردن هستند با مرگی که «شمایان» فرش سرخ جلوی پایش انداختید و اجازه دادید داسش را راحت بچرخاند. این مرگ حق مردم نبود، من میگریم از ته جان. فقط اشک… مرگ کسب و کار شماست.
مهتاب کرامتی بازیگر سینما نوشت: واکسن گران بود ولی جان ما انسانها ارزان است.انقدر ارزان که حتی قتل عمدمان هم تاوان ندارد.
پرویز پرستویی با عنوان این غم انگیزترین داستان کوتاه دنیاست، نوشت: در کشورم بیماران برای بستری شدن، منتظر مرگ بیماران دیگرند.
کیهان کلهر در غمنامه ای بلند نوشت: در فراق کسی از خویشانم که بخاطر نبود واکسن کشته شده و نمیتوانم حتی به رسم دلداریِ بازماندگانش، در مراسم تدفین او باشم.
موسقیدان برجسته ایرانی افزوده: رفیق خوزستانی امروز برایم نوشته نکند فراموش مان کنی کلهر. از رجالی که سقف معیشت بر ستون شریعت زدهاند و قیمت جانمان را به حرام و حلال تعیین میکنند. از جماعتی که در همین نزدیکی دور هم جمع شدهاند و کف به دهان آورده بر سر و سینه کوبان و نعره زنان شهادتِ حرم طلب میکنند. همایون شجریان فقط با چشمان اشکبار خواند، انگار پدر بود که فریاد می زد: فریاد میکنم.
و حدیث لزرغلامی شاعر، سرود:حالا سقوط کرده جهان از پل صراط طالب رسیده است به دروازهی هرات شاید شکوفه گل نکند دیگر این بهار در شهر قندهار… اگر اهمال شما نبود امروز علی انصاریان، پرویز پورحسینی، کریم اکبری مبارکه، هوشنگ منصور خاکی، بیژن افشار، علیرضا موسوی، چنگیز جلیلوند، علی برقی فرشته طائرپور علی سلیمانی و… زنده بودند.
هفته به آخر می رسید که آشکار شد بتینا مظلومی، بازیگر و کارگردان جوان تئاتر هم، بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. بتینا نمایشهای مردهای مردم و پیچ تند را به صحنه برد.
مونا فرجاد که آخرین روزهای ابتلا به کرونا را سپری میکند گفته است دو نوبت واکسن زدم. ۱۶ روز بعد از تزریق دوم درگیر شدم. همه میدانیم واکسن، ایمنی کاملی ایجاد نمیکند و همچنان احتمال ابتلا به ویروس وجود دارد. فقط رنج بیماری را کاهش میدهد و جلوی مرگ را میگیرد ولی از ابتلا پیشگری نمیکند مگر اینکه دست کم هفتاد درصد جامعه واکسینه شده باشند.
در یک رکوردگیری بیسابقه، کارتونیستهای ایرانی امسال در روز خبرنگار – مصادف با به قتل رسیدن خبرنگار ایرانی در افغانستان به دست طالبان – که از قضا امسال همزمان است با بازگشت طالبان به قدرت- تمام نوآوریهای خود را به کار بردند. قلم را در بند دیدند، پروندههایی در قفس، ره گم کردههایی در جزیرههای متروک در محاصره کوسهها، زندانیانی در سلول، خبرنگارانی کتبسته…
مرگ و میر بر اثر کرونا که بسیاری آن را «کشتار» یا «قتل عام مردم» میخوانند با شدت و گسترهای بیسابقه ادامه دارد. پیر و جوان، ورزشکار و غیر ورزشکار، زن و مرد، سلبریتی و شهروند عادی، و حتی کودکان خردسال. این روزها، کرونا میان قربانیان خود تبعیض قائل نمیشود در شرایط کنونی که بسیاری آن را فوق بحرانی میخوانند، وزیر بهداشت می گوید همچنان روزهای سخت تری در پیش است …
ما با توجه به اصل ۳ بند ۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تقویت روح بررسی و تتبع و ابتکار در تمام زمینههای علمی، فنی، فرهنگی و اسلامی از طریق تأسیس مراکز تحقیق و تشویق محققان اصل اصل ۲۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تفتیش عقاید ممنوع است و هیچکس را نمیتوان به صرف داشتن عقیدهای مورد تعرض و موُاخذه قرار دارد و ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر حق خوراک و مسکن و مراقبت های طبی و خدمات لازم اجتماعی برای همه و همچنین ماده ۳ حق حیات برای همه، و توجه به کنوانسیون برن این بی مسئولیتی و کشتار خاموش را که دولتمردان جمهوری اسلامی ایران مرتکب میشود، صریحأ محکوم می کنیم.
۱۴۳۷
کمیته دفاع از حقوق هنر و هنرمندان
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران