نامه سرگشاده فرهاد مهندس‌پور به مدیران ارشاد

شما مسئولید که نترسید و اجازه ندهید هنرمندان بترسند/ به‌کار بردن «رقص معاصر» همچون انگ منحط است

بیایید دانشمند مسئول خود باشیم، به روز باشیم، و هم‌پای جوانان نیک‌اندیش و تلاشگر و هنرمند کشورمان گام برداریم. اگر خدای‌ناکرده در ذهن شما رقص، شما را به یاد جمیله و فروزان و آن سال‌ها و از این قبیل می‌اندازد، باید با دانستگی آن را برطرف کنید، زیر رقص مدرن فرمی برای بیان فکرها و عواطف پاک انسانی و اخلاقی به دیگران است و در پی آن است که زبانی جهانی برای پیوند میان انسان‌ها و برای تبادل فرهنگی بیابد.

پایگاه خبری تئاتر: در متن مهندس‌پور خطاب به رییس شورای نظارت و ارزشیابی نمایش، مدیرکل هنرهای نمایشی، معاونت هنری وزارت ارشاد و وزیر ارشاد اسلامی  آمده است:

به‌نام خدا

آقایان محترم در چند روز گذشته، سهم ما از خبرهای ناگوار ملی، یک‌باره فزونی یافته؛ رییس دولت در گفتگوی تلفنی با آقای پوتین، تجازو جهانخوارانه و غیرانسانی ایشان به اوکراین را سربسته تاییده کرده‌اند؛ جاسوس موساد، خانم کاترین پرز شکدم، توانسته‌اند به همان راحتی که نفوذ کرده‌اند به سلامت بگریزند. همه ما می‌دانیم که شما مسئولیتی در برابر این رویدادها نداشته‌اید و ندارید. ولی خبر سوم درباره تعدادی از جوانان هنرمند کشور است که مورد بازخواست قرار گرفته‌اند و به آنها حکم شده در فضاهای مجازی از هنرمند بودنشان تبری بجویند. در اینجا بی‌تردید با مسئولیت مستقیم شما مواجه‌ایم و سکوت شما حتی از سر ترس، می‌تواند نشانگر این باشد که یا: الف؛ شما با حوزه مسئولیت‌های خود آشنا نیستید. ب؛ شما با دانش حوزه مسئولیت و کاری خود آشنا نیستید. به این دلایل، ترس احتمالی شما می‌تواند ناشی از نادانستگی باشد. به راستی اگر مسئله این است، جامعه هنرمندان ایران، استادان هنر، گروه بزرگ هنرمندان تئاتر کشور، دانش‌آموختگان هنر و فرهنگ در ایران، همکاران هنرمند و حرفه‌ای شما، همگی می‌توانند به شما مشاوره بدهند و در این باره روشنگری کنند که مفهوم رقص، در درون جریان رقص مدرن و رقص معاصر تحولی بنیادین یافته و با تصور فیلمفارسی فاصله نجومی گرفته است. رقص، امروز پژوهش و کندوکاوی در مفهوم حرکت در زندگی روزمره، آیین‌ها، سنن و آداب در هر کشور است و هیچ شباهت و همانندی با آنچه 50 سال پیش از این رقص نامیده می‌شد ندارد. بیایید دانشمند مسئول خود باشیم، به روز باشیم، و هم‌پای جوانان نیک‌اندیش و تلاشگر و هنرمند کشورمان گام برداریم. اگر خدای‌ناکرده در ذهن شما رقص، شما را به یاد جمیله و فروزان و آن سال‌ها و از این قبیل می‌اندازد، باید با دانستگی آن را برطرف کنید، زیر رقص مدرن فرمی برای بیان فکرها و عواطف پاک انسانی و اخلاقی به دیگران است و در پی آن است که زبانی جهانی برای پیوند میان انسان‌ها و برای تبادل فرهنگی بیابد. رقص مدرن عرصه و رسانه‌ای برای حضور در بازارهای فرهنگی و جهانی برای بیان فرهنگی است. دیگر آن زمان سپری شده که بتوان رقص را همچون یک «انگ» به‌کار برد؛ این انحطاط است. کریوگرافی اشاره به انجام هماهنگی جزییات بدنی و بصری و حرکتی است و هیچ ربطی به رقص یا رقص مدرن ندارد. یکی پنداشتن رقص با کریوگرافی و حرکات موزون نشان دهنده نادانستگی است. نمی‌دانم شما در دهه 60 و در سال‌های آغازین پس از انقلاب، تئاتر بچه‌های آماتور و آرمانگرای مسلمان را دیده‌اید یا خیر. من بسیار دیده‌ام و نمایش‌های انقلابی و تمثیلی آن روزگار پر بود از حرکات موزون. حرکات موزون، نامی است باقی‌مانده از آن روزگار که آن بچه‌ها در تکاپوی یافتن راه و فرم‌هایی برای بیان انقلاب بودند و جالب است که همان نام امروز به اتهام و انگ بدل شود. بگذارید یادتان بیاورم که انقلاب دینی در ایران، هرگز ضد فرهنگ و هنر نبود و نشد، و برخلاف معدودی که روزگاری فریاد برمی‌آوردند جمهوری اسلامی، دشمن تئاتر و سینما و تلویزیون است، هرگز چنین نشد. به همین دلیل است که امروز این انگ‌های ناروا و بی‌سابقه، شگفت‌آورانه و منحط‌اند. امروز جوانان ایران با توانایی‌هایی که دارند می‌توانند مایه افتخار ایران باشند. با تایید کردنشان باید به آنها جسارت نوآوری بدهیم تا سربلندمان کنند و کاشف و نماینده پیشروترین فرم هنری و فرهنگی کشورمان باشند. در هر محضری که بخواهید هنرمندان و فرهنگ‌دوستان و استادان، برای شرح و روشنگری حاضرند. آقایان، شما مسئول هستید که آگاه باشید و روشنگر باشید. برادرانه یادآور می‌شوم که شما مسئولید که نترسید و نپسندید که جامعه هنری ایران از ناآگاهی این و آن بترسد. شما به‌خوبی می‌دانید که فرهنگ با ارعاب و آمریت میانه‌ای ندارد، و کسانی که می‌خواهند در حوزه فرهنگ موثر باشند باید ادب و منش و شکیبایی فرهنگی داشته باشند.

از خدا جوییم توفیق ادب

بی‌ادب محروم باشد از لطف رب

بی‌ادب تنها که خود را داشت بد

بلکه آتش در همه آفاق زد

از ادب پر نور گشته‌‌ست این فلک

وز ادب معصوم و پاک آمد ملک

فرهاد مهندس‌پور