دوبله در سال ۱۴۰۰ روزهای چندان راحتی را پشت سر نگذاشت. از یک سو در امتداد سال گذشته، غم از دست دادنِ هنرمندان باسابقه و جوان، روح هنرمندان این عرصه را آزرد و از دیگر سو ضرورت حضور در سالن‌های تک‌نفره برای رعایت پروتکل‌ها، یکی از ویژگی‌های اصلی دوبله، یعنی بده بستان‌های گروهی را از هنر گرفت.
ایسنا به انگیزه پایان سال ۱۴۰۰ و ورود به قرن جدید، مروری دارد بر مهم‌ترین اتفاقات سال گذشته؛ سالی که در امتداد از دست دادن چنگیز جلیلوند ـ دوبلور مطرح ایرانی که آذر ۹۹ از دنیا رفت ـ آمد و غم از دست دادن ناگهانی سیامک اطلسی، هنرمند قدیمی عرصه بازیگری و دوبله و درگذشت شیرین بهرامی از گویندگان جوان را به دلیل ابتلاء به ویروس کرونا رقم زد.
از دیگر اتفاقات عرصه‌ی دوبله در دوران کرونا، خداحافظی با دوبله‌ی دسته‌جمعی و بی‌انگیزه شدن برخی هنرمندان دوبله در این راستا بود. آنها معتقد بودند دوبله به شکل تک‌نفره دیگر آن حس و حال گذشته و بده بستان‌های احساسی را ندارد و بیشتر تبدیل به روزنامه‌خوانی شده است؛ البته در این میان برخی هم بر این باور بودند که شرایط کاری‌شان با رویکرد جدید بهتر شده و دیگر مثل قبل دشواری‌های کاری به لحاظ حضور در استودیوهای دوبله را ندارند و در وقت صرفه‌جویی می‌شود.
و البته قریب به اتفاق تاکید داشتند که بیشترین دشواری‌ها در عرصه‌ی دوبله در طول مدت کرونا متعلق به مدیران دوبلاژ است که ایجاد هماهنگی‌های لازم طبیعتا کار را برایشان دشوارتر کرده و زمان بیشتری از آنها می‌گیرد.با این حال با گذشت بیش از دو سال از شیوع کرونا، کم‌کم دوبله به این وضعیت عادت کرده و گویا تک‌گویی در این عرصه تا حدودی جا افتاده است؛ البته ناگفته نماند که در کل این تک‌گویی‌ها آسیب‌هایی هم به کیفیت کارها می‌زند که مهم‌ترین آنها این است که گویندگان نقش‌های مقابل هم، دیگر با هم تعامل ندارند و فرصت بداهه‌گویی نیز از آنها گرفته می‌شود.
منوچهر والی‌زاده، مدیر دوبلاژ و از گویندگان پیشکسوت عرصه دوبله درباره خداحافظی با دوبله‌های دسته جمعی می‌گوید:”این روزها فکر می کنم دارم ماراتون حرف می‌زنم نه اینکه دوبله می‌کنم. حتی گاهی اسم کارها را هم نمی‌دانیم! و خیلی در جریان کلی فیلم‌ها و داستانشان نیستیم و این اصلا اتفاق خوبی در دوبله نیست اما چه کنیم به خاطر حفظ سلامتی‌مان باید رعایت کنیم. گویا این شکل از دوبله دیگر باب شده و باید با دوبله دسته جمعی خداحافظی کنیم. متاسفانه کرونا شیرینی دوبله را گرفت.”
“درست است که تک‌گویی گویندگان به خاطر شرایط کرونایی کار را برای مدیر دوبلاژان دشوار کرده است اما از منظری به نفع گویندگان شده و خیلی هم بد نیست. گاهی در برخی مسائل موهبت می‌شود، مثل همین تک گویی‌ها در دوران کرونا که به نظرم برای گویندگان صرفه جویی در وقت است چون دیگر مثل گذشته تمام وقت در اتاق های ضبط حضور ندارند.”این نظر شوکت حجت، مدیر دوبلاژ و دوبلور کشورمان است که در عین حالی که معتقد است دوران با هم بودن و تپق زدن‌های دوبله حس و حال دیگری داشت، اما مزیت های تک گویی در دوبله را بیشتر از معایبش می داند.
ابوالحسن تهامی، از گویندگان و مدیردوبلاژهای پیشکسوت کشورمان است که به خاطر سن بالایش مدتی است از حرفه دوبله کناره‌گیری کرده است. او هم در زمینه تک‌گویی اجباری گویندگان در این عرصه به دلیل شیوع کرونا اظهارنظرهایی دارد.تهامی معتقد است: تک گویی با باهم گویی تفاوت آنچنانی ندارد چون تک‌گویی اتفاق جدیدی در دوبله نیست. اگر وقت گذاشته شود و مدیر دوبلاژها حتما در کارها حضور داشته باشند و گویندگان صدای قبل و بعد همکارشان را بشنوند و در جریان نقش هم قرار بگیرند، می‌شود مدارا کرد و اتفاق بدی نیست.
ناصر ممدوح از مدیر دوبلاژهای باسابقه درباره دشواری‌های کار دوبله در شرایط کرونایی و حضور تک تک گویندگان در اتاق ضبط، بزرگترین ضعف این اتفاق را به لحاظ زمانی عنوان می‌کند و می‌گوید: فیلم‌هایی که قبلا یک روزه دوبله می شدند به خاطر همین حضور تک تک گویندگان چند روز زمان می‌برد و از طرفی حس و حال دوبله آن‌طور که باید، جور درنمی آید.اما ممدوح در عین حال به دوبله در کشورهای اروپایی اشاره می‌کند و می‌گوید: در اروپا و امریکا به شکل تکی گویندگان رل می‌گویند و اصلا ربطی به کرونا ندارد و قبل از کرونا این اتفاق مرسوم بوده. درست است که به لحاظ زمانی کارمان به درازا می‌انجامد ولی در نهایت مدیر دوبلاژ راهنمایی می کند و در حد توان نمی‌گذاریم خدشه ای به کار وارد شود.
“کرونا دوبلورها را تنها کرده است. دوبله‌های انفرادی بی نهایت به کار دوبله لطمه می زند. وقتی ما دسته جمعی فیلمی را دوبله می‌کنیم در حال گویش دیالوگ ها، بده بستان های متفاوتی داریم و ممکن است در همان حین دیالوگ را عوض و جایگزین کنیم اما الان ما از این امکانات دوریم. امیدواریم با از بین رفتن کرونا باز هم بتوانیم به سبک قدیم کار کنیم و با هم باشیم.”این جملات هم بخشی از صحبت‌های تورج نصر، از گویندگان قدیمی است که بیشتر صدایش را در کارتون‌های خاطره انگیزی چون “شیپورچی” و “تنسی تاکسیدو” شنیده ایم.
و در پایان این گزارش به صحبت‌های سیامک اطلسی، هنرمند فقید کشورمان می‌رسیم که کمتر از یک ماه قبل از مرگ، با ایسنا در میان گذاشت.زنده یاد اطلسی چهارم مهر ماه سال ۱۴۰۰ بر اثر کرونا درگذشت.
این هنرمند در آخرین گفت‌وگویش درباره شرایطی که کرونا بر حوزه دوبله تحمیل کرده است، گفته بود: تک گویی گویندگان دشواری چندانی ندارد به دلیل اینکه آنها در نهایت کارشان را انجام می‌دهند و می روند اما مسلما این اتفاق برای مدیر دوبلاژها دشواری‌هایی دارد که البته چاره‌ای نیست و فقط با مراقبت و کنار آمدن با این دوره، به پایان می‌رسد. مرحوم اطلسی همچنین ابراز امیدواری کرده بود که کرونا به‌زودی تمام شود و دوباره به آرامش برسیم اما نمی‌دانست که خودش از قربانیان این بیماری خواهد بود.
