شکایت خانه موسیقی از ساسان فاطمی استاد دانشگاه تهران، انتقادات از این نهاد صنفی را وارد فضای تازه‌ای کرد. در فاصله‌ای کوتاه بعد از این شکایت ۷۰۰ تن از موزیسین‌ها به این شکایت اعتراض کردند که در میان آنها نام چهره‌های شناخته‌شده‌ای چون حسین علیزاده،کیهان کلهر، کامبیز روشن‌روان، عبدالحسین مختاباد، داریوش طلایی، مجید کیانی، محمدسعید شریفیان و علی قمصری و… به چشم می‌خورد.
این فشار هیئت مدیره خانه موسیقی را به سمتی سوق داد تا راه میانه‌ای را در پیش گیرد و آن برگزاری نشست با حضور چند چهره شناخته شده موسیقی برای حل و فصل کدخدامنشانه ماجرا بود. این نشست ۱۲ اسفند در خانه موسیقی برگزار شد.بعد از این نشست خانه موسیقی در اطلاعیه‌ای که روی سایتش قرار گرفت اعلام کرد “شکایت خانه موسیقی از ساسان فاطمی در اسرع وقت پس گرفته می‌شود.” و نیز خانه موسیقی پذیرفت هیئتی از سوی وزارت ارشاد نظارت بر انتخابات را بر عهده بگیرد.
انتقادات از خانه موسیقی و سابقه‌ای چند ساله
چند سال گذشته انتقادات از خانه موسیقی به شکل جسته و گریخته صورت می‌گرفت اما از اوایل امسال این روند شکل و رنگی دیگر گرفت و بر شدت و دامنه آن افزوده شد.
حجم این انتقادات ابتدا در دو نشست از سوی گروهی از منتقدان مطرح شد که برخی از آنها پیش از این در زمره کادرهای مرکزی اصلی خانه موسیقی قرار داشتند.
کامبیز روشن‌روان ( آهنگساز و مدیرعامل و رئیس سابق خانه موسیقی)، داریوش طلایی (ردیفدان و استاد دانشگاه و عضو هیئت موسس)،ساسان فاطمی (پژوهشگر و استاد دانشگاه و عضوسابق هیئت مدیره)، ابوالحسن مختاباد (روزنامه‌نگار، پژوهشگر و بازرس سابق خانه موسیقی)، فرشاد توکلی (مدرس سه‌تار و پژوهشگر و عضو سابق هیئت مدیره)، رامین جزایری (سازساز و عضو سابق هیئت مدیره) در زمره افرادی بودند که به تفاریق انتقاداتی را درباره خانه موسیقی مطرح می‌کردند.
این انتقادات بیش از آنکه به ساختار خانه موسیقی مرتبط باشد به فعالیت‌های هیئت مدیره و مدیرعامل آن (حمید رضا نوربخش) ارتباط داشت. بی‌ارتباطی بدنه‌خانه موسیقی با راس صنف، کم‌کاری و بی‌انگیزگی در کانون‌های ده‌گانه خانه موسیقی، تعطیلی تمامی شعب خانه موسیقی در شهرستان‌ها، عدم اجرای بند‌های مهمی از اساسنامه و مصوبات شورای عالی و هیئت مدیره، تعطیلی و تعلیق غیرقانونی کانون سازسازان، برخورد جانبدارانه سایت خانه موسیقی نسبت به منتقدان و عدم انعکاس دیدگاه‌های آنها و نیز مشکلات تعاونی مسکن خانه موسیقی از جمله مهمترین این انتقادات به شمار می‌رفت.
برابر گزارش سایت خانه موسیقی کامبیز روشن‌روان در مهرماه ۹۲ در نشست ماهانه خانه موسیقی معترض شد که” به دلیل کم‌کاری هیئت مدیره در فضای مجازی کانون‌های دیگری شکل گرفته و مدام عضو گیری می‌کنند”. او در همین نشست از گروهی از افراد عضو خانه موسیقی سخن گفت که معتقد بودند “هیئت مدیره بدنه خانه موسیقی را به بازی نمی‌گیرد و کانون های ده‌گانه عملا غیرفعالند” و خواستار “تشکیل اتاق فکری” شد تا به گفته او” به مشکلات رسیدگی کند”.
اطلاعاتی که روی سایت خانه قرار گرفته است هم نشان می‌دهدکه فعالیت‌های صنفی کانون‌ها بسیار اندک یا ناچیز است، و اگر هم فعالیتی صورت می‌گیرد بیشتر آنها برنامه‌های آموزشی و پژوهشی موسیقی است. برای نمونه کانون آهنگسازان که می‌توانست متولی اصلی بحث دفاع از حقوق مولفان و مصنفان باشد تقریبا هیچ گزارشی از فعالیت خود در این زمینه و در دفاع از حقوق آهنگسازان عضو یا بحث کپی‌رایت ارائه نداده است.
مدیرعامل خانه موسیقی:از کاه کوه نسازیم
حمیدرضا نوربخش در همین نشست در پاسخ به انتقادات آنها را وارد ندانست و گفت:” از کاه کوه نسازیم و خواستار مقایسه بیلان کاری دوره مدیریت بعد از ۱۳۸۵ و قبل از آن شد که روشن‌روان در خانه موسیقی سمت مدیرعاملی را عهده‌دار بود.
این انتقادات سبب شد تا برای نخستین بار کمیته‌ای از نسل‌های تازه‌تر موسیقی تحت عنوان کمیته مشاوران شکل بگیرد.
آذرماه سال ۱۳۹۲ برخی از چهره‌های جوانتر موسیقی همانند علیرضا قربانی، همایون شجریان،علی قمصری، سهراب و تهمورث پورناظری با هوشنگ کامکار(عضو شورای عالی خانه موسیقی) جلسه‌آی برگزار کردند تا به عنوان شورای مشورتی خانه موسیقی دیدگا‌هایی را بیان و اجرایی کنند که در نهایت به برگزاری جشن موسیقی تهران در سال بعد انجامید اما در عمل این جلسات استمراری نیافت و گزارشی نیز از فعالیت‌های این شورای مشورتی منتشر نشد. بعدها علیرضا قربانی،علی قمصری و سهراب پورناظری خود به منتقدان رفتارهای خانه موسیقی پیوستند.
جلسات ضرب اصول
برگزاری جلسه نقد ضرب اصول در بهار ۹۴ و واکنش هیئت مدیره و مدیرعامل خانه موسیقی شائبه دخالت معاونت هنری وزارت ارشاد و مدیرعامل خانه موسیقی در برگزار نشدن آن و واکنش رسانه‌ها، نگاه‌ها را بیش از گذشته متوجه خانه موسیقی کرد.
این جلسه قرار بود در یکی از فرهنگسراها برگزار شود که با تعویق چندباره و در نهایت بدون حضور هیئت مدیره خانه موسیقی و تنها با حضور چند تن از منتقدان شناخته شده در سینما فرهنگ برگزار شد. انعکاس رسانه‌آی گسترده این نشست در مطبوعات و نیز برگزاری نشست دوم سبب شد تا دست‌اندرکاران خانه موسیقی در صدد پاسخگویی برآیند.
از جمله سخنان (علاوه بر انتقادات قبلی که در این نشست مطرح شد) منتقدان این بود که دوره فعالیت هیئت مدیره خانه موسیقی دو ساله است و اگر ملاک اساسنامه سال ۱۳۷۹ خانه موسیقی باشد، این دوره در سال ۱۳۹۱ پایان یافته است و اگر ملاک اساسنامه تغییریافته باشد که باز هم این دوره در بهمن ۱۳۹۳ تمام شده است و ادامه فعالیت این هیئت مدیره تخلف و عدول آشکار از اساسنامه و غیرقانونی است.
خانه موسیقی اما در پاسخ به مصوبه مجمع عمومی خود اشاره می‌کرد و معتقد بود مجمع عمومی تصمیم گرفته است که دوره هیئت مدیره ادامه یابد.
منتقدان اما از پای ننشستند و با ایجاد یک تشکل محدود و چند ده نفره در فضای مجازی و سپس برگزاری نشست‌های منظم حضوری به سمت شکایت از اقدامات خلاف اساسنامه هیئت مدیره به دبیرخانه نظارت بر موسسات فرهنگی و هنری روی آوردند که ناظر و مجوزدهنده اصلی فعالیت خانه موسیقی و نهادهای دیگری چون خانه سینما یا خانه تاتر و … بود.
ورود علیزاده و شجریان
ماجرا هنگامی جذابیت رسانه‌ای پیدا کرد که حسین علیزاده که دبیری شورای عالی خانه موسیقی را عهده‌دار بود، در یک نشست مطبوعاتی در اول دی‌ماه با تایید محورهای مطرح شده در نامه منتقدان خانه موسیقی گفت: “دو سال است که به خانه موسیقی نرفتم خودم را نه عضو خانه موسیقی می‌دانم و نه عضو شورای عالی.”
Image بازگشت شجریان به عنوان رئیس شورای عالی خانه موسیقی سبب شد تا این شورا اعلام کند که هیچ نامه‌ای از علیزاده مبنی بر استعفای او به دست این شورا نرسیده است. روز بعد و همزمان با انعکاس خبر نشست شورای عالی خانه موسیقی در مطبوعات، ابوالحسن مختاباد به عنوان بازرس سابق خانه موسیقی و مسئول برگزاری آخرین انتخابات این نهاد، ضمن حمایت از استعفای حسین علیزاده در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت “دوره کاری فعالیت این شورا تیرماه ۱۳۹۳ به پایان رسیده و ادامه فعالیت شورای عالی خانه موسیقی بر اساس بند‌هایی از اساسنامه خانه موسیقی غیرقانونی است.”
روز بعد از این حسین علیزاده نیز با انتشار نامه‌ای در مطبوعات رسما استعفای خود را اعلام کرد. اما این سخنان با واکنش محمدرضا شجریان به عنوان رئیس شورای عالی خانه موسیقی روبرو شد. آقای شجریان در گفت وگویی با سایت خانه موسیقی و با تاکید بر وجود “برخی غرض‌ورزی‌های شخصی در طرح این گونه مباحث” و “ابراز تاسف از استعفای حسین علیزاده” گفت: “بیش از هرکسی درباره وجهه قانونی شورای عالی و هیئت مدیره تحقیق کرده‌ام،حقوقدانان به این مساله صحه می‌گذارند که فعالیت هیئت مدیره و شورای عالی خانه موسیقی قانونی است”
این سخنان واکنش‌های متعددی را به دنبال داشت و در نهایت آنکه در دهه سوم اسفند منتقدان اطلاعیه‌ای دادند و از نوشتن نامه‌ای به وزیر ارشاد و نیز برگزاری جلسه‌ای با معاون هنری و مدیران دبیرخانه نظارت بر موسسات فرهنگی وهنری ونماینده و مشاور عالی وزیر ارشاد خبردادند. برونداد این نشست و آن نامه و تعویق انتخابات خانه موسیقی نشان می‌دهد که تا اینجای کار حرف منتقدان به کرسی نشسته است. آنها در اطلاعیه خود از “انتخاباتی با سازوکار صحیح استقبال”کرده‌اند.
