تجاوز به حریم میدان نقش جهان، خلاف قوانین یونسکو است

1402.07.03 ایرنا

اصفهان- ایرنا- عضو انجمن مهندسان معمار استان اصفهان گفت: اجرا نشدن حکم دیوان عدالت اداری مبنی بر تخریب ارتفاعِ غیرمجازِ مجتمع تجاری نیوشا در حریم بلافصل میدان نقش جهان اصفهان، ما را در تعارض با قوانین یونسکو قرار خواهد داد، زیرا این تکرارِ تجربه تلخ ارگ جهان نماست.

سعیده دهقانی ناژوانی روزِ دوشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: تکرارِ مسیری که برای ارگ جهان نما طی شد و معارضاتی که با سازمان یونسکو پیدا کردیم در قالب یک تجربه دیگر در حریم بلافصل میدان نقش جهان، آبروریزی دیگری برای اصفهان و میراث فرهنگی این شهر است.

وی تصریح کرد: از زمان صادر شدن رای قطعی دیوان عدالت اداری ۲ سال گذشته است و هیچ گونه اقدامی در رابطه با اجرای حکم که تخریب بخش مازادِ مجتمع تجاری نیوشاست اتفاق نیفتاده و نگرانی اصلی انجمن صنفی مهندسان معمار استان اصفهان از این بابت است که با ارسال پرونده این ساختمان به کمیسیون ماده ۱۰۰، به شکل غیرقانونی، ارتفاع مازاد این بنا که بیشتر از کد ارتفاعی در حریم بلافصل میدان نقش جهان است، با پرداخت جریمه حل و فصل شود.

عضو انجمن مهندسان معمار استان اصفهان یادآور شد: مالک مجتمع تجاری نیوشا به انواع روش‌ها برای سرباز زدن از اجرای قانون متوسل شده و در آخرین اقدام خود در نامه ای خطاب به شهرداری اصفهان در تیرماه سال جاری، درخواست صدور پروانه ساختمانی جدید کرده است.

وی تصریح کرد: تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۲ در خصوص پرونده های ساختمانی است که تا قبل از سال ۱۴۰۰ رای قطعی تخریب را از کمیسیون های ماده ۱۰۰ دارند و بندی دارد که مطابق آن، مالکان می توانند با ارجاعِ مجدد به کمیسون ماده ۱۰۰ شهرداری رای تخریبِ ساختمانشان را تبدیل به جریمه کنند.

به گفته این عضو انجمن مهندسان معمار استان اصفهان بندِ “ت” تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ شروطی دارد که شرط اول آن چنین است که ساختمان‌ها تا قبل از سال ۱۴۰۰ رای قطعی تخریب از کمیسون ماده ۱۰۰ داشته باشند و این شرط، شاملِ حالِ پرونده مجتمع تجاری نیوشا نمی‌شود چرا که این ساختمان رای قطعی تخریب از کمیسون ماده ۱۰۰ تا قبل از سال ۱۴۰۰ ندارد و رای قطعی ابطالِ پروانه ساختمانی از سوی دیوان عدالت اداری دارد.

وی در ادامه گفت: شرط دیگر این است که ساختمان‌هایی که در حرائم آثار تاریخی هستند مشمولِ این تبصره قانونی نمی‌شوند.

دهقانی ناژوانی افزود: ساختمان نیوشا به طور قانونی نمی‌تواند از این تبصره استفاده کند اما چون پیشتر موفق به عبور از قوانین زیادی از جمله ضوابط طرح بازنگری طرح تفضیلی شهر اصفهان شده است، دور زدن این قانون جدید در قالب بند “ت” مصوبه ۶ قانون بودجه ۱۴۰۲ توسط پیگیری و چانه زنی‌های مالک دور از انتظار نیست.

وی تصریح کرد: مجتمع تجاری نیوشا توانست در حریم بلافصل میدان نقش جهان، ارتفاع ۹ متر بگیرد و علاوه بر این با وجود رای دیوان عدالت اداری مبنی بر تخریب طبقه مازاد، همچنان کوتاه نیاید، بنابراین با وجودِ نداشتن شرایط لازم برای استفاده از تبصره “ت” ماده ۶ قانون بودجه ۱۴۰۲ بیمِ تبدیل رای تخریب به پرداخت جریمه وجود دارد.

این فعال میراث فرهنگی و معماری در اصفهان در ادامه افزود: بخش دیگر نگرانی ما این است که چنین رویه خلافی، برای بقیه پلاک‌های این محدوده که در حریم بلافصل میدان نقش جهان است، باب شود و به این ترتیب حقوق عامه پایمال شود.

به گفته دهقانی ناژوانی رای دیوان عدالت اداری در آبان سال ۱۴۰۰ برای مجتمع تجاری نیوشا که ارتفاع مصوب حریم بلافصل میدان نقش جهان را نقض کرده است، ابطال قسمتی از پروانه ساختمان در طبقه مازاد آن بوده است.

وی تصریح کرد: اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان در دوره‌های مختلف شکایت‌هایی را در دیوان عدالت اداری بابت نقض قوانین حریم میراث فرهنگی مطرح کرده بود که هربار به دلایلی شکایت این نهاد وارد نبود اما در رای قطعی دیوان عدالت اداری به طور کامل حق به میراث فرهنگی داده شد و پروانه ساختمان برای طبقه اضافی ساختمان ابطال شد.

دهقانی ناژوانی افزود: ارتفاع این مجتمع تجاری ۹ متر است ولی در ضوابط طرح تفضیلی شهر اصفهان ارتفاع این محدوده شهری به‌ویژه در حد فاصل گذر سعدی و گذر پشت مطبخ به دلیل قرارگیری در حریم بلافصل و درجه یک میدان نقش جهان به شکل استثنایی پنج متر است.

به گزارش ایرنا میدان نقش جهان اصفهان، بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ جزو نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید.

اولین بار ارگ جهان نما در منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان قد علم کرد و یونسکو در سال ۱۳۸۰ موضوع قرار دادنِ میدان نقش جهان را در فهرست میراث در خطر مطرح کرد. بازرسان یونسکو پس از بازرسی از محل اعلام کردند خط آسمانی و منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان مخدوش شده و دولت ایران موظف است نسبت به تعدیل برج جهان‌نما اقدام کنند.

سال‌های اخیر نیز مجتمع تجاری نیوشا درخیابان استانداری و در حریم بلافصل میدان نقش جهان موفق به دریافت مجوز ساخت سه طبقه زیرزمین و سه طبقه ساخت صد درصد شد که ارتفاع بیش از ۹ متری آن فراتر از ارتفاعِ مصوبِ حریمِ میدان نقش جهان یعنی پنج متر است و این به اعتراض کارشناسان میراث فرهنگی و شکایت اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان منجرشد و عاقبت دیوان عدالت اداری رای به تعدیل ارتفاع آن داد اما تا این لحظه این رای اجرا نشده است.

پیگری خبرنگار ایرنا برای مصاحبه با معاون معماری و شهرسازی شهرداری اصفهان و همچنین معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی تا لحظه انتشارِ خبر بی نتیجه ماند.