جزئیاتی از حواشی فیلم اخیر ترانه علیدوستی که نمی‌دانید

1402.07.20 اعتماد

در این مطلب به حواشی فیلم تازه قاچاق شده «اورکا» و ماجراهای بازداشت و مهاجرت کارگردان و اصلاحیه‌ها و سانسورهای سازمان سینمایی در قبال این اثر پرداخته‌ایم.

به گزارش اینتیتر به نقل از اعتماد، موضوعی که وجود دارد، این است که بسیاری از سایت‌ها و تحلیلگران معتقدند که ترانه علیدوستی دلیل اصلی اکران نشدن این فیلم و در ادامه هم قاچاق آن توسط گروهی است که کمر به نابودی آثاری بسته‌اند که سینماگرانی چون ترانه علیدوستی در آن حضور داشتند. اما نکته اینجاست که این فیلم که سال ۱۴۰۰ تولید شده است، مدتهاست که تقاضای اکران در سینماها را داشته و سحر مصیبی کارگردان فیلم هم از تلاش‌های خود برای نمایش فیلم‌اش در ایران گفته است.

البته که فارغ از سوژه فیلم و خطوط قرمزی که به زعم سازمان سینمایی و کلیت مدیریت سینمایی در «اورکا» وجود دارد، سحر مصیبی نیز یکی از دلایلی است که در کنار سوژه فیلم و حضور ترانه علیدوستی، مثلثی را تشکیل دادند تا به هیچ عنوان نتوان به اکران این اثر امیدوار ماند.

چرا که او نیز مانند بسیاری از سینماگران زن، در واکنش به ماجرای مهسا امینی به صف معترضان پیوست و تا جایی پیش رفت که حدود ۴ ماه پیش خبر کشف حجاب و سپس مهاجرت او در رسانه‌های خارج از کشور منتشر شد و از همانجا بود که باید حدس زده می‌شد که ادامه فعالیت او در سینما با مشکلات بسیاری همراه خواهد شد.

او در گفت‌و‌گویی با یکی از رسانه‌های خارج از کشور اظهار داشت: «بعد از برداشتن حجابم از وزارت ارشاد با من تماس گرفتند و گفتند شما از هر گونه فعالیت فرهنگی و هنری رد صلاحیت شده‌اید.»

بنابراین محتمل بود که این فیلم به راحتی نمی‌تواند پروانه نمایش دریافت کند و موضوع قاچاق آن نیز قابل پیش‌بینی بود، هر چند که مدیران سینمایی مدام در صحبت‌های خود وعده پیگیری و صیانت از حقوق هنرمندان را می‌دهند و از طرفی هم زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که سازندگان آثار هستند که به دلیل اینکه در مورد قطعی بودن عدم اکران اثر در سینماهای کشور، مطمئن هستند، پس خودشان نسخه با کیفیت فیلم را در دسترس قرار می‌دهند تا به هر نحوی که شده اثر خود را در مواجهه با مخاطب ببینند.

به هر حال و در هر دو صورت ابهاماتی وجود دارد و به پیچیدگی ماجرای قاچاق فیلم‌های در ماه‌های اخیر، می‌افزاید، اما آنچه واضح است، این است که حتی اگر از اتفاقات و حواشی پیرامون ترانه علیدوستی و همچنین سحر مصیبی بگذریم، با نگاهی به فیلم «اورکا» و مواضع مشخص متولیان فرهنگی و سینمایی، قطعا «اورکا» نمی‌توانست سرنوشت خوبی داشته باشد، کما اینکه مصیبی در بخشی از گفت‌و‌گوی خود با یکی از رسانه‌های خارج از کشور در مورد اصلاحیه‌های فیلم گفته است: «فیلم من دوبار دچار اصلاحیه شد. دفعه اول اشتباه کردم و اصلاحاتی که مد نظرشان بود را انجام دادم. دولت عوض شد و بعد از یک سال مجدد در شورای جدید بازبینی شد و چیزی حدود ۳۰ دقیقه فیلم، مجددا اصلاحیه خورد و گفتند یک شخصیت باید حذف شود.»

فیلم «اورکا» که محصول مشترک ایران و قطر است، پیش از این توانسته در فستیوال دوحه، جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از آن خود کند. فیلمی که به ادعای کارگردانش پروانه ساخت گرفته و نسخه نهایی اثر هم مطابق با همان فیلمنامه‌ای است که به شورا ارائه شده است.

«اورکا» یک درام ورزشی براساس زندگی الهام اصغری شناگر زن ایرانی است که برای ثبت رکورد خود در آبهای آزاد، با وزارت ورزش چالش‌هایی دارد و از آنجا طرد می‌شود و در نهایت تصمیم می‌گیرد از حرکت باز نایستد و راه‌های دیگری را برای ثبت نام خود در میان ورزشکاران موفق دنیا امتحان کند.

علاوه بر ترانه علیدوستی، مسعود کرامتی، مهتاب نصیرپور، ارمیک‌ قریبیان، محمد رشنو، حسن زارعی، فاطیما نیشابوری، سپیده علایی و مهتاب کرامتی گروه بازیگران «اورکا» را تشکیل می‌دهند.