شرایط بحرانی «مسجد سید» اصفهان ریشه در اختلافِ نظراتِ تولیت آن است

1402.07.23 ایرنا

اصفهان – ایرنا – سخنگوی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان گفت: تا زمانی که اختلاف نظرها در تولیت «مسجد سید» حل نشود، مشکلات و شرایط برای این اثر قاجاری بحرانی خواهد بود.

شهرام امیری روز یک‌شنبه در گفت و گو با ایرنا، اشاره به رسیدگی نکردن لازم به مشکلات و آسیب‌های مسجد سید افزود: دو گروه در مسجد سید ادعای تولیت دارند و همین کشمکش بین آنها با سلب مسوولیتی که از یکدیگر می کنند، موجب شده آسیب هایی زیادی به این اثر معماری اصفهان وارد شود و حل نشده باقی بمانند.

وی ادامه داد: مسجد سید به طور مستقیم در اختیار میراث فرهنگی نیست و نظارت مستقیم بر آن ندارد اما حل اختلاف نظرها در تولیت مسجد که ریشه بسیاری از مشکلات آن است، بر عهده مرکز رسیدگی به امور مساجد و اداره کل اوقاف و امورخیره است.

امیری خاطر نشان کرد: خاندان شفتی و یک گروه وابسته به این خاندان از زمان فوت آیت الله شفتی تا به امروز نسبت به اداره این مسجد با هم اختلاف داشته اند؛ حل این اختلاف اما در دایره وظایف سازمانی میراث فرهنگی نیست و باید مرکز رسیدگی به امور مساجد و اداره کل اوقاف در این زمینه تصمیم عاجل بگیرند.

وی افزود: میراث فرهنگی سعی کرده است وارد این اختلافات نشود، چراکه اگر چنین کند، باید امکانات و بودجه های محدودِ مرمتی خودش را خرج دعوا و اختلافات بین این دو گروه کند، این در حالی که وظیفه اصلی ما مرمت است که باید انجام بدهیم.

امیری یادآور شد: بارها در جلسات مکرر با مرکز رسیدگی امور مساجد و اداره کل اوقاف گفته ایم که این مسجد خاص است و با توجه به برگزاری برنامه های سنگین، تعدد مدیریت و اختلاف نظر در اداره آن، آسیب های مکرر به این بنای ارزشمند وارد می شود ؛ میراث فرهنگی بر اساس اسناد و مدارک موجود، تاکنون در خصوص مرمت های جزئی و کلی مسجد سید کوتاهی نکرده است.

امیری افزود: آخرین مرمت سنگینی که در این مسجد انجام شد، مربوط به سال ۹۷- ۹۸ است که به طور کامل کاشی‌های سر درآن با هزینه میراث فرهنگی مرمت شد.

وی اذعان داشت: کارشناسان میراث فرهنگی در ادوار مختلف و طبق زمان بندی – که البته به دلیل اینکه مسجد در اختیار ما نیست، پروسه ای با فواصل زمانی زیاد است – یا بر اساس گزارش‌ها، بازرسی لازم را انجام می دهند.

امیری افزود: آخرین بازدید کارشناسان میراث فرهنگی از مسجد سید ۲ ماه پیش بوده است اما این مسجد به صورت روزانه بهره برداری می شود و چون در اختیار ما نیست نمی توانیم اتفاقاتی که در این مسجد می افتد را مدیریت کنیم.

امیری ادامه داد: برای ما مهم است که هر کسی اداره این مسجد باارزش را بر عهده دارد، مثل بقیه مساجد با میراث فرهنگی تعامل برقرار کند اما آن طور که مشخص است هیچ کدام از طرف ها حاضر به تعامل با ما نیستند.

سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان گفت: بارها اعتراض خودمان را به اداره کل اوقاف اعلام کرده ایم و خواسته ایم که در زمینه مشکلات مسجد سید تصمیمات عاجلی بگیرند. توانسته ایم این نهاد را در رابطه با بناهایی مثل مسجد جامع عتیق و مسجد جامع عباسی که با هیات امنا اداره می شوند، مجاب به همکاری های بیشتر کنیم اما در مسجد سید مشکلات همچنان بر سر جای خود باقی مانده اند.

وی با بیان اینکه مسجد سید بزرگترین و منحصر به فردترین بنای متعلق به دوران قاجار در اصفهان است، گفت: اگر بخواهیم سلسه مراتب سیر معماری مساجد را در اصفهان که یکی از قطب های اصلی معماری و شهرسازی در جهان اسلام است، پی بگیریم، مسجد جامع عتیق در رتبه اول، مسجد جامع عباسی در رتبه دوم، مسجد حکیم و پس از آن مسجد سید در جایگاه بعدی قرار دارند.

مسوول بازرسی مرکز رسیدگی به امور مساجد استان اصفهان نیز گفت: مسجد سید در هیچ دورانی هیات امنا نداشته و امور آن با تولیت پیش می رفته است ؛ از گذشته در میان دو گروه از نوادگان آیت الله شفتی بر سر تولیت مسجد سید اختلاف وجود داشته اما این مسجد جزو مساجد جامع شهر و توریستی اصفهان است و ما زمانی می‌توانیم برای رسیدگی به مشکلات آن ورود پیدا کنیم که یک امام جماعت داشته باشد و این در حالی است که مسجد در زمان حاضر دو امام جماعت دارد.

حجت الاسلام محمدعلی فقیهی افزود: زمانی که می خواهیم برای مسجدی هیات امنا تشکیل دهیم، باید با یک امام جماعت کار را پیش ببریم اما اگر بخواهیم چنین کاری را در مسجد سید انجام بدهیم، گروه دیگری که ادعای تولیت دارند، مانع می شوند و همین اختلافات هم موجب مشکلات در این مسجد شده است.

وی اذعان داشت: تا زمانی که یکی از این طرف هایی که اداعای تولیت می کنند کوتاه نیایند، نمی‌توان کاری برای مسجد سید انجام داد.

پیگیری خبرنگاربرای مصاحبه با رییس اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان بی نتیجه بود.

به گزارش ایرنا مسجد سید، یکی از مساجد اصفهان است که در دوران قاجار توسط محمدباقر شفتی ساخته شده و از مساجد اصلی این شهر به‌شمار می‌رود.

بی‌توجهی نسبت به بنای مسجد سید شرایط نامطلوبی را برای این مسجد قاجاری و مهم اصفهان رقم زده است.

درحالی که مرمت‌های غیر اصولی بلای جان بخش‌هایی از این مسجد تاریخی شده، بی‌توجهی به پنجره‌های گره‌چینی و کف‌فرشی که از هم گسیخته شده ، نشان از حاکم بودن این شرایط در این بنا در یک دهه گذشته است.

این شرایط در حالی است که آثار فرونشست چون ترک‌ها و نشست های نامتقارن نیز شرایط این مسجد را سخت تر کرده است.