گورستان ارامنه ، رها شده در پستوخانه تاریخ صنعتی جنوب

1402/08/17 زیرنویس

گورستان ارامنه مسجدسلیمان، بخشی از تاریخ و هویت صنعتی خوزستان است. تاریخی که ریشه در نفت و آمد و شدهای دوران شکوه شهر اولین ها« مسجدسلیمان» دارد . گورستانی که این روزها در وضعیت مناسبی به سر نمی برد و مردم فرهنگ دوست مسجدسلیمان از عدم توجه و رهاشدگی میراث فرهنگی در این شهر گلایه مند هستند.

برخی از اهالی این شهر طی تماس با خبرنگار زیرنویس در خوزستان می گویند:  وضعیت فعلی آرامستان ارامنه با وجود موقعیت مکانی آن و دسترسی مناسب به هیجوجه زیبنده یک محوطه تاریخی نیست و این گورستان می‌تواند در کنار آرامستان عمومی از شرایط بهتری برخوردار شود. وجود این قبرستان که بخش مهمی از تاریخ جنوب را به خود اختصاص داده است می تواند در جذب گردشگران داخلی و خارجی موثر باشد که به دلیل عدم رسیدگی این روزها حال و روز خوبی ندارد.

یکی از اهالی این شهر به زیرنویس می گوید: هنوز مشخص نیست که متولی این آرامستان چه کسی است و چرا مورد مرمت و مراقبت قرار نمی گیرد. یعنی کشیدن یک دیوار، کاشت چند تا درخت و استقرار یک نگهبان این قدر کار سختی است که کسی از عهده آن بر نمی آید!

او افزود: اغلب ارامنه مسجدسلیمان یا کارمند شرکت نفت و یا بازاریانی بودند که پس از پیروزی انقلاب  از این شهر مهاجرت کردند. حالا هم هرازگاهی از تهران، اصفهان،‌ تبریز، اهواز و یا کشورهای انگلیس،‌ آلمان، اتریش و ارمنستان برای سرکشی به قبر از دست رفتگان خود به مسجدسلیمان سفر می‌کنند.

با حفر اولین چاه نفت در مسجدسلیمان، مهاجران بسیاری بری کسب کار به این شهر سرازیر شدند که ارمنی ها بخشی از این دسته بودند. به مرور زمان و با آغاز مرگ و میرهای مهاجرین ارمنی ، گورستان ارمنی ها در محله نفتون تشکیل گردید. گورستانی که تاریخ آن به بیش از نیم قرن می رسد .

تعدادی از سنگ قبرهای موجود در گورستان ارامنه مسجد سلیمان از جنس گرانیت است که براساس سنت این اقلیت در تزیین سنگ قبرها، نشان صلیب، ویولون، داس، چکش، کتاب مقدس مسیحیان و… بر آن‌ها نقش بسته است. بیشتر تاریخ‌های درج شده بر سنگ قبرها بیانگر تولد و وفات در فاصله سال‌های ۱۸۹۰ تا ۱۹۷۰ میلادی است که در کنار آن‌ها یک صلیب و طرح‌های مختلف نقش بسته است.

آخرین فردی که در گورستان مسجد سلیمان دفن شده است «زادور قارخانیان» یک کفاش بود که در سال ۱۹۹۹ درگذشت. توضیح آن که در مسجدسلیمان و در محله زمان‌آباد گورستان دیگری مشهور به گورستان خارجی‌ها قرار دارد که وضعیت آن نیز بسیار بغرنج‌تر از گورستان ارامنه مسجد سلیمان است.

از دیگر قبرستان های شناخته شده در استان خوزستان که در وضعیت خوبی به سر نمی برند و برخی از آنها نیز به دلیل سدسازی و آبگیری سدهای کارون ۳ و شهید عباس پور برای همیشه به زیر آّب رفتند، می توان به قبرستان باجول در دزپارت، قبرستان ایوه متعلق به طایفه ململی و قبرستان تاریخی شهسوار در کوهباد ایذه اشاره کرد.

تبدیل هر کدام از این قبرستان ها به سایت موزه می تواند در راستای جذب گردشگر و فراهم سازی گام های مرمتی و مراقبتی تاثیر گذار باشد.

9418

مسجد-سلیمان-3-603x362

مسجد-سلیمان-603x362

مسجدسلیمان-603x362

photo_2023-11-08_23-56-52

photo_2023-11-08_23-57-27