۲۶۹ مدرسه ماندگار در کشور شناسایی شد / هزینه مربوط به مقاوم‌سازی و ترمیم مدارس بالاست

1402.10.13 ایلنا

معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور از تدوین توافقنامه همکاری مشترک بین وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و میراث فرهنگی برای مقاوم‌سازی و ترمیم مدارس ماندگار کشور خبر داد.

مجید عبداللهی گفت: هزینه مربوط به مقاوم‌سازی و ترمیم مدارس ماندگار بسیار بالا است و مقاوم‌سازی و ترمیم این فضاها حتما باید با نظر میراث فرهنگی صورت بگیرد. به همین منظور و در راستای ایجاد چهارچوبی دقیق برای پیشبرد اهداف، توافقنامه همکاری مشترکی بین وزارت آموزش و پرورش و وزارت میراث فرهنگی درحال تدوین است که در مراحل نهایی قرار دارد.

وی در خصوص مدارس ماندگار و وضعیت مرمت و نوسازی این فضاها توضیح داد: مدارس ماندگار یکی از موضوعات جدی و سیاست‌های راهبردی بوده که مدتی است در دستورکار سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس قرار گرفته است. دلیل توجه به این موضوع نیز توجه به برنامه زیرنظام‌های تامین فضا، تجهیزات و فناوری است که به عنوان یکی از زیرنظام‌های ششگانه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مدنظر قرار گرفته است.

معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور در ادامه گفت: در این زیرنظام تاکید شده است که به اقتضائات فرهنگی، معماری ایرانی اسلامی و متناسب‌سازی مدارس با شرایط جغرافیایی توجه شود. یکی از زمینه‌ها و محورهایی که فکر کردیم می‌توانیم به تاکیدات زیرنظام مذکور در سند تحول ارتباط پیدا کند،  شناسایی مدارس ماندگار بود. یک سالی است که این موضوع را در دستورکار قرار داده‌ایم و هماهنگی‌هایی نیز با میراث فرهنگی صورت گرفت.

عبداللهی در ادامه اظهار کرد: متولی مدارس ماندگار به دلیل قدمت بناها، وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است. ما در پیش‌بینی‌هایی که داشته‌ایم، مدارس با قدمت بیش از ۵۰ سال را مدرسه ماندگار می‌دانیم، اما باز هم قواعد و ضوابط خودش را دارد. مدارس ماندگار شناسایی شده تاکنون، به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یک دسته مدارسی هستند که همچنان کار می‌کنند و یک دسته دیگر را مدارسی تشکیل می‌دهند که ثبت آثار ملی شده‌اند.

معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور عنوان کرد: مطابق آماری که از مجموعه میراث فرهنگی گرفته‌ایم، ۲۶۹ مدرسه ماندگار در کشور داریم که از گذشته به عنوان مدارس ماندگار شناسایی و ثبت آثار ملی شده‌اند. زمانی که این مدارس ثبت می‌شوند، قواعد خاصی بر آنها حاکم است که شامل مرمت و استفاده از این فضاها می‌شود.

عبداللهی افزود: پراکنش این مدارس در استان‌ها استخراج شده و معدود استان‌هایی هستند که هیچ مدرسه ماندگاری ندارند و خوشبختانه در بیشتر استان‌های کشور حداقل یک یا چندین مدرسه ماندگار داریم.

معاون سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با بیان اینکه گام اول این است که باید شناسایی مدارس به همراه میراث فرهنگی به درستی صورت بگیرد و در گام دوم در خصوص این مدارس نیاز به مطالعه جدی داریم، اینطور ادامه داد: مطالعه مورد نظر ما دو وجه دارد؛ یک وجه چگونگی مقاوم‌سازی این مدارس است تا بدانیم چطور می‌توان به بهترین شکل این کار را انجام داد و وجه دوم چگونگی استفاده، بهره‌بردای و مدیریت این مدارس است.

او تاکید کرد: همه مدارس ماندگار در اختیار آموزش و پرورش نیست و برخی از این مدارس در اختیار دستگاه‌های دیگر است، ولی کاربری ابتدایی این فضاها از گذشته، مدرسه بوده است. سیاستی که ما همراه با میراث فرهنگی در پیش گرفته‌ایم، حفظ، نگهداشت و بهره‌برداری از این فضاها در قالب کاربری مدرسه است. خوشبختانه با برنامه‌ریزی‌هایی که صورت گرفته، تعدادی از این مدارس ماندگار مقاوم‌سازی شده‌اند مانند مدرسه ماندگار البرز در تهران، مدرسه ماندگار ایرانشهر در یزد یا دارالفنون در تهران و سایر مدارسی که در استان البرز داریم.

عبداللهی در ادامه گفت:‌ هزینه مربوط به مقاوم‌سازی و ترمیم مدارس ماندگار بسیار بالا است و از سوی دیگر ما به صورت مستقیم نمی‌توانیم در آن مداخله کنیم و مقاوم‌سازی و ترمیم این فضاها حتما باید با نظر میراث فرهنگی صورت بگیرد. به همین منظور و در راستای ایجاد چهارچوبی دقیق برای پیشبرد اهداف، توافقنامه همکاری مشترکی بین وزارت آموزش و پرورش و وزارت میراث فرهنگی در حال تدوین است که در مراحل نهایی قرار دارد تا پس از شناسایی و مطالعه، سراغ نظام برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی و تامین منابع می‌رویم که به صورت مشترک در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس،  جامعه خیرین مدرسه ساز کشور و خیرین میراث فرهنگی و اعتبارات دولتی ما و میراث فرهنگی تامین می‌شود تا بتوانیم به بهترین شکل مقاوم‌سازی و نگهداشت مدارس ماندگار را به عنوان یادگارهای گذشته انجام دهیم.

معاون سازمان نوسازی مدارس در پاسخ به این پرسش که چرا عملیات مقاوم‌سازی مدرسه دارالفنون تهران طولانی شده و لزوم بررسی کیفیت کاری که در این فضا انجام می‌شود، گفت: بعد از اینکه طرح مقاوم‌سازی مدارس آغاز می‌شود، معمولا یک مشاور طراح و یک مشاور اجرا وجود دارد و منطقی است که باید نظارت معماری هم روی کار آنها وجود داشته باشد تا مرمت و مقاوم‌سازی بنا با کیفیت مشخصی دنبال شود. برای ما حساسیت ساخت یک مدرسه معمولی و مرمت یک مدرسه ماندگار واقعا متفاوت است و هر کدام حساسیت‌های خاص خود را دارند و موضوع مدرسه دارالفنون تهران که شما تذکر دادید،  قابل بررسی است و می‌توان پیگیری کرد که مرمت و تعمیرات این مدرسه تا چه حد در قاعده و به درستی پیش رفته است.