واکنش به انتقال منشور کوروش به بیت‌المقدس

1402/10/26 ایسنا

اداره‌کل موزه‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در نامه‌ای به معاون همکاری‌های فرهنگی و سمن‌های وزارت امور خارجه و دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران، با تاکید بر “حق مالکیت معنوی جمهوری اسلامی ایران بر منشور کوروش”، “لغو انتقال این اثر باستانی از موزه بریتانیا به کتابخانه ملی رژیم صهیونیستی” را خواستار شد.

برخی رسانه‌ها به نقل از موزه بریتانیا، جایی که منشور کوروش در آن نگهداری می‌شود، از انتقال و نمایش این اثر باستانی به موزه ییل شهر نیوهیون ایالت کنتیکت آمریکا برای مدت محدودی خبر داده و گزارش کرده‌اند این منشور در اتفاقی نادر قرار است در بیت‌المقدس به نمایش گذاشته شود.

اکنون روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اطلاع داده است که اداره‌کل موزه‌ها در نامه‌ای به امیرحسین غریب‌نژاد، معاون همکاری‌های فرهنگی و سمن‌های وزارت امور خارجه و علی‌اکبر متکان، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران، مراتب نگرانی خود را نسبت به “انتقال منشور کوروش به کتابخانه ملی رژیم صهیونیستی” اعلام کرده و “جلوگیری از این اقدام” را خواستار شده است.

در این نامه که به امضای هادی میرزائی، مدیرکل موزه‌ها رسیده، آمده است: “طبق اخبار منتشره، بریتانیا نسبت به انتقال منشور کوروش، که هم‌اکنون در آمریکا به نمایش درآمده است، به کتابخانه ملی رژیم اشغالگر قدس در بیت‌المقدس از ۴ اکتبر تا ۲۸ نوامبر ۲۰۲۴ اقدام خواهد کرد. انتقال این اثر تاریخی که وجهه جهانی دارد به دلیل مخاطراتی که می‌تواند به همراه داشته باشد، قطعاً به صلاح نخواهد بود.”

در ادامه نامه با تاکید بر “حق مالکیت معنوی جمهوری اسلامی ایران بر منشور کورش”، “ممنوعیت ارسال و اقدامات حقوقی بر اساس کنوانسیون ۱۹۴۵ در خصوص حمایت از اموال فرهنگی در صورت بروز منازعات مسلحانه” خواسته شده است.

طبق اعلام موزه بریتانیا، منشور کوروش تا تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۲۴ در آمریکا خواهد ماند و مهرماه ۱۴۰۳ به بیت‌المقدس (اورشلیم) انتقال داده خواهد شد و تا ۲۹ نوامبر در آن‌جا خواهد ماند. این تصمیم درحالی از سوی موزه بریتانیا اعلام شده که رژیم اسرائیل درحال جنگ در منطقه غزه است و شورای بین‌المللی موزه‌ها نیز درباره خطر تخریب و دزدی آثار تاریخی و ضرورت حفاظت از آن‌ها در این منطقه هشدار داده است.

شاهرخ رزمجو، باستان‌شناسی که مدتی مسئول مجموعه‌ «ایران باستان» در بخش «خاورمیانه» موزه‌ بریتانیا بود، درباره‌ منشور کوروش و مکان کشف این استوانه و داستان‌های مربوط به آن گفته است: در سال ۱۸۷۹ میلادی «هرمزد رسام» باستان‌شناس کلدانی در منطقه‌ «بابل» (سرزمین کنونی عراق) این استوانه را کشف کرد. در کتاب‌های منتشرشده درباره‌ این استوانه، محل کشف آن نزدیک روستای «جمجمه» آورده شده است. هرچند تعیین محل دقیق کشف این استوانه مشکل است، اما عقیده‌ غالب این است که منشور کوروش داخل یک دیوار در بخش جنوبی این روستا کشف شده است. رسام پس از کشف استوانه، آن را بسته‌بندی کرد و به موزه‌ بریتانیا فرستاد. این استوانه برای نخستین‌بار توسط «تئو فیلوس پینچز» خوانده شد. او متخصص خط میخی بود و در ابتدا فکر می‌کرد که این منشور نیز مانند دیگر منشورها، اطلاعاتی درباره‌ یک علم دارد، ولی وقتی به نام کوروش رسید، متوجه شد این استوانه اهمیت بیشتری نسبت به دیگر استوانه‌های کشف‌شده دارد. به همین دلیل، استوانه را به «سر هنری راولینسون» (کسی که خط میخی را رمزگشایی کرد) برد. استوانه‌ کوروش پس از خوانده شدن و رسیدن به این حقیقت که به ایران و کوروش بزرگ متعلق است، در روز فتح بابل «هفتم آبان‌ماه» توسط «سر هنری راولینسون» در یک جلسه‌ رسمی در آلمان، به مردم جهان معرفی شد.