1402.11.04 ایرنا
کرمانشاه – ایرنا – تنها خانه تاریخی کنگاور در شرق کرمانشاه معروف به «عمارت ساری اصلان» گرفتار کشمکش دوگانگی مسوولیت بین میراث فرهنگی، اوقاف و وُراث شده و متاسفانه آتش دوگانگی مسوولیت‌ها دامن این بنا را گرفته و در آستانه تخریب قرار دارد.
به گزارش ایرنا، حراست و حفاظت از بناهای تاریخی ایران زمین برای معرفی به نسل‌های آینده امری ضروری است و حال آنکه این بناهای تاریخی با نیم نگاهی به گذشته باشکوه نه چندان دور و نیم نگاهی به آینده نامعلوم سرنوشت مبارکی برای هویت فرهنگی جامعه نمی‌توان متصور شد.
در عصری که کشورهای بدون شناسنامه تاریخی با جمع کردن میراث کشورهای دیگر برای خود بدنبال هویت سازی هستند؛ مجموعه های ارزشمند تاریخ کهن ایران باستان و آثار فاخر قدیمی پس از اسلام به عنوان بخشی از هویت جامعه ما از نبود و یا کمبود اعتبار زخم خورده و در حال نابودی هستند.
ایران اسلامی با توجه به فرهنگ و تمدن اصیل، بناهای تاریخی منحصر به فردی دارد که شهرستان کنگاور در این بین با توجه به دارا بودن ۱۲۰ اثر ثبت شده ملی به عنوان یکی از مراکز مهم تمدنی در کشور از آن یاد می‌شود.
کنگاور در شرق کرمانشاه به علت بی توجهی‌های چند دهه گذشته بخصوص دهه اخیر، سبب شده تا بناهای تاریخی شهرستان بیشتر در معرض خطر نابودی قرار بگیرند و بطوریکه خانه ساری اصلانی در معرض تخریب قرار گرفته و به بازسازی و مرمت فوری نیاز دارد.
خانه تاریخی ساری‌اصلانی از جاذبه های کرمانشاه و کنگاور است که در بین برج های سیمانی و نافرم گمشده و بازدید از آن چندان آسان نیست، خانه ساری اصلانی با اینکه ثبت ملی شده ولی سالهاست، رها شده؛ این بنا از نظر سلامت در وضعیت مطلوبی نیست و اگر بزودی چاره ای جهت حفظ و مرمت آن اندیشیده نشود شاهد از دست رفتن آخرین بازمانده خانه های تاریخی و سنتی در کنگاور خواهیم بود.
علاوه بر مشکل همیشگی کمبود اعتبار و منابع مالی، این بنای تاریخی از بلاتکلیفی نیز رنج می‌برد و معلوم نیست متولی واقعی آن چه کسی است؟
اجازه ندهیم خانه ساری اصلان به سرنوشت مدرسه گلشن نیشابور دچار شود
کارشناس مرمت ابنیه و بافت‌های تاریخی و کارمند اسبق میراث فرهنگی در این راستا به خبرنگار ایرنا، گفت: برخی از آثار تاریخی همچون خانه ساری اصلان کنگاور یا موقوفه‌اند یا موقوفه‌هایی دارند، به همین دلیل، در حیطه فعالیت‌های سازمان اوقاف و امور خیریه قرار می‌گیرند؛ اما به‌لحاظ تاریخی بودن این مکان‌ها و ثبت شدن آنها در فهرست آثار ملی تحت نظارت وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هستند که متاسفانه آسیب این دوگانگی مسوولیت‌ها دامن اثر تاریخی را می‌گیرد.
«مجید رحمتی» افزود: اجازه ندهیم سرنوشت خانه ساری اصلان کنگاور به سرنوشت مسجد – مدرسه گلشن در نیشابور، بنای امامزاده‌های محدوده شهر قم که به طور کامل تخریب شدند و یا ماجرای مسجد جامع اصفهان دچار شود.
وی در ادامه با بیان اینکه حجم کار مرمت در کشور ما بسیار بالاست و قطعا یک سازمان دولتی به تنهایی نمی‌تواند پاسخ‌گوی این نیاز عظیم باشد، تصریح کرد: دولت باید شرایط ورود بخش خصوصی به این حوزه را فراهم نماید.
او ابراز امیدواری کرد که با مرمت صحیح تنها خانه تاریخی کنگاور شرایط برای بازدید علاقمندان از این اثر قاجاری فراهم شود.
اراده‌ای برای بازسازی وجود ندارد
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کنگاور در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: خانه تاریخی ساری اصلانی در بهمن ماه سال ۱۳۸۴ به شماره ۱۳۹۴۲ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
«محمدجوادعظیمی» افزود: در سالهای اخیر ۴۰ درصد بنا در قالب ۲ فصل مرمت از سوی میراث فرهنگی انجام شده است.
وی با تاکید بر اینکه چهار دانگ این بنا مربوط به وراث مرحوم ساری اصلانی و۲ دانگ نیز در اختیار اوقاف با نیت وقف خاص قرار دارد، افزود: اراده جدی برای بازسازی این اثر تاریخی از سوی متولیان وجود ندارد و حتی وراث نیز خواستار خارج شدن این خانه از فهرست آثار ملی هستند.
رییس میراث فرهنگی کنگاور در ادامه با بیان اینکه در روزهای اخیر تعداد ۶۰ تیرچوبی سقف این خانه در معرض سرقت معتادان متجاهر قرار گرفت، تصریح کرد: برای جلوگیری از سرقت و با همکاری شهرداری این تیرهای چوبی به اداره میراث فرهنگی شهرستان منتقل شد.
وی در ادامه عنوان کرد: در سفر اخیر استاندار کرمانشاه به کنگاور مقرر گردید این خانه و سه حمام تاریخی شهرستان برای تبدیل به احسن به متقاضیان واگذار شود که بلافاصله با همکاری اداره اوقاف وامورخیریه شرایط واگذاری و مزایده برگزار شد.
عظیمی با اشاره به اینکه در حال حاضر چند نفر متقاضی عقد قرارداد برای حمام بزرگ (حمام تاریخی دوره قاجاریه) هستند، افزود: تاکنون فرد یا افراد حقیقی و حقوقی در مزایده خانه ساری اصلانی شرکت نکرده اند.
وی ابراز امیدواری کرد که با تخصیص اعتبارات و همکاری اداره اوقاف و امور خیریه اتفاق مناسبی در این بنای ارزشمند تاریخی شکل بگیرد.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان کنگاور در خاتمه گفت: در صورت اجرای کامل عملیات مرمت این بنا و با توجه به ظرفیت و حفظ شان بنا، می‌توان برای کاربری و بهره‌برداری از آن تصمیمات لازم را گرفت.
برای بازسازی و مرمت این بنای مانده از دوران قاجار می توان با استفاده از ظرفیت و توان بخش خصوصی به نوعی غفلت گذشته متولیان را جبران کرد و آن هم مردمی که علاقه‌مند به تاریخ و فرهنگ غنی ایران زمین هستند.
مسوولان مربوطه باید در معرفی صحیح اهمیت آثار به جای مانده از میراث نیاکان و بزرگان به عنوان میراث فرهنگی کشور بکوشند و ارزش نگاهبانی هر اثری را نمایان سازند که بدون آنها اصالت و ریشه شان پنهان و ناپیدا خواهد بود.
شهرستان کنگاور در۹۰ کیلومتری شرق کرمانشاه، ۱۲۰ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی دارد که شاخص‌ترین آنها معبد آناهیتا بزرگترین تک بنای سنگی کشور است.
