سینماتک موسسه فیلم دانمارک در ماه ژوئن برنامهای گسترده برای بزرگداشت سینمای ایران برگزار میکند.
تمرکز این برنامه بر سینمای ایران بین سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ خواهد بود و آثار برجستهای از تاریخ سینمای ایران مانند خشت و آینه، خانه سیاه است، رگبار، گاو، گوزنها، اون شب که بارون اومد، طبیعت بیجان، مسافر، باشو غریبه کوچک، هامون و کلوزآپ به نمایش درخواهند آمد.
راسموس بِرِندستروپ، برنامهریز سینماتک موسسه فیلم دانمارک و طراح بزرگداشت سینمای ایران، دربارۀ دلیل تمرکز روی دوره ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ از تاریخ سینمای ایران به بیبیسی فارسی گفته است: “شاید سادهترین جوابش این باشد که چون این تنها بخش سینمای ایران است که تا به حال در سینماتک پوشش ندادهایم. اگر فیلمها را فقط از سینمای پیش از انقلاب انتخاب کنیم و سر انقلاب متوقف شویم این خطر وجود دارد که تأثیر انقلاب بر سینمای ایران فقط به عنوان عنصری بازدارنده و منفی دیده شود که صحیح نیست و به برنامه رنگ و بویی سیاسی میدهد. واقعیت این است که همزیستی روایتگری مدرن و کلاسیک هم قبل و هم بعد از انقلاب در سینمای ایران وجود داشته است.”
برنامههای فرهنگی و سخنرانیها دربارۀ سینمای ایران به موازات نمایش فیلمها در سینماتک جریان خواهد داشت.
آقای بِرِندستروپ به بیبیسی فارسی میگوید: “سینما رسانهای جداافتاده نیست. برای همین ما برنامههایی برای آشنایی بیشتر با میراث ادبی فروغ فرخزاد و غلامحسین ساعدی در کنار نمایش خانه سیاه است و گاوبرگزار میکنیم و در کنار آنها برای شناخت فضای فرهنگی پیش از انقلاب ایران برنامههای دربارۀ موسیقی و فرهنگ شهری داریم.”
این برنامه چند تفاوت عمده با نمونههای مشابه آن که در مراکز سینمایی دیگر برگزار شده دارد و آن توجه به سینمای عامهپسند ایران است که با پیشنمایش مستندی تازه دربارۀ فیلمفارسی همراه خواهد بود.
آقای بِرِندستروپ میگوید: “فیلمفارسی برای غربیها کاملاً ناشناخته است، حتی با وجود این که ارتباط مهمی با موج نوی سینمای ایران و خود انقلاب دارند. واکنشهای انقلابی به سینما در واقع واکنش به فیلمفارسی بودند. وگرنه این فیلمی مثل گاو بود که باعث نجات سینمای ایران از منع همیشگی شد. وقتی مردم از من میپرسند چه خواهد شد اگر سانسور در ایران برچیده شود، جواب من این است که حادثهای مثل فیلمفارسی دوباره رخ خواهد داد.”
یکی از انتخابهای متفاوت سینماتک انیستتوی فیلم دانمارک گنجاندن فیلمی از مسعود کیمیایی است، کارگردانی که در داخل مرزهای ایران محبوبیت ویژهای دارد، اما در خارج از ایران به ندرت شناخته شده است.
راسموس بِرِندستراپ از اهمیت مسعود کیمیایی در پیوند سینمای تجاری و هنری میگوید و همینطور از دشواری پیدا کردن فیلمهای او و دیگر فیلمهای آثار کلیدی سینمای ایران در نسخههای با کیفیت قابل قبول و زیرنویس انگلیسی. او اضافه میکند که این تنگاها فقط متعلق به فیلمهای قبل انقلاب نیست و حتی فیلمهای بعد از انقلاب هم به آسانی برای پخش در شرایط مطبوع یک سینماتک وجود ندارند.
در بین فیلمهایی که سینماتک در طی ماه ژوئن به نمایش خواهد گذاشت، فیلم مورد علاقه آقای بِرِندستروپگاو است که به نظر او “تلفیق سینمای رئالیست با سینمایی سمبولیست و حتی متافیزیک است که در فیلمهای ایرانی همیشه در کنار هم حضور داشتهاند. این فیلم انگار حاصل تلفیق دنیای سهراب شهید ثالث با دنیای پرویز کیمیاوی است.”
این بزرگداشت سینمای ایران از چهارم تا بیست و نهم ماه ژوئن در سینماتک انیستتوی فیلم دانمارک در کپنهاگ جریان دارد.