کند و کاو‌های غیرمجاز درون تپه هیربدان داراب

سیاوش آریا در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم از شیراز، اظهار داشت: تپه هیربدان شهرستان داراب که یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین محوطه‌های پیش از تاریخی کشور است، برای چندمین بار در یک سال گذشته مورد دستبرد سوداگران اموال تاریخی و فرهنگی و قاچاقچیان بیمار قرار گرفته و به لایه‌های باستان‌شناختی محوطه آسیب‌های برگشت ناپذیری وارد شده است که دل هر دوستدار تاریخ و فرهنگ ایرانی به درد می‌آید.

وی افزود: این سودجویان نابخرد و قاچاقچیان بی‌مایه با کند و کاو‌های غیرمجاز درون تپه ارزشمند هیربدان را گودال بزرگی ایجاد کرده و به لایه‌های باستان شناختی محوطه باستانی آسیب رسانده‌اند، همچنین جای گذر خودرو‌های سنگین و سبک بر روی تپه آشکار است که نشان از نبود نظارت مسئولان مربوطه به ویژه اداره میراث فرهنگی شهرستان داراب است.

کنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی و تاریخ ایران، گفت: پرسش بنیادین این است که، نقش یگان حفاظت میراث فرهنگی و مسئولان میراث فرهنگی شهرستان داراب چیست؟ نهاد‌های فرهنگی و مدیریت شهری و دهیاری روستا در این شهرستان زرخیز و با تمدنی کهن چه می‌کنند؟ چرا از داشته‌های فرهنگی و تاریخی و بی‌مانند شهر که سبب رونق گردشگری و اشتغال جوانان می‌شود، کسی پاسداری و محافظت نمی‌کند؟

آریا بیان کرد: آیا مسئولان و نهاد‌های مربوطه از اهمیت تپه هیربدان آگاهی دارند، آیا می‌دانند با به‌دست آمدن فضا‌های معماری و داده‌های فرهنگی در این تپه، چه محوطه گرانبهایی را در شهرستان داراب دارند که می‌تواند نقش بسزایی را در تاریخ نانوشته این سرزمین ایفا کند. آیا از اهمیت مطالعات باستان‌شناختی محوطه آگاهی دارند و می‌دانند چه اندازه برای شهر و روستا سودمند است؟ بی‌گمان مسئولان مربوطه از اهمیت این داشته‌های فرهنگی و تاریخی آگاهی ندارند و گرنه این سرنوشت تلخ و دردناک آثار تاریخی شهرستان داراب نبود که هر کدام به نوعی مورد بی‌مهری قرار گیرند و آسیب ببینند. بدون تردید مسئولان مربوطه باید روزی پاسخگوی کم کاری‌های خود باشند و تاریخ آن‌ها را داوری خواهد کرد.‌

وی ادامه داد: مایه شرم است که تپه‌های باستانی این کهن شهر بدین گونه مورد بی‌مهری قرار گیرد و به حال خود رها شود. در یکی دو سال گذشته، روزی نبوده که اخبار دستبرد و غارت میراث فرهنگی در شهرستان داراب در رسانه‌ها بازتاب نداشته باشد. آثار، بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی و ملی شهرستان داراب به حال خود رها شده و در خطر نابودی و تخریب از سوی سوداگران اموال تاریخی و فرهنگی و قاچاقچیان قرار دارد.

کنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی و تاریخ ایران بیان کرد: کندن گودال بزرگی که بیش از 10 متر عمق دارد در درون محوطه و آن هم در یک روستا بسیار شگفت انگیز و پرسش برانگیز است و جا دارد نهاد‌های مربوطه به این موضوع ورود کرده و ابعاد آن را بررسی کنند.

به گزارش تسنیم، تپه هیربدان مربوط به هزاره‌های دوم و سوم پیش از میلاد است که فضا‌های معماری ارزشمندی در آن به‌دست آمده است. این محوطه باستانی یکی از محوطه‌های مهم و ارزشمند دوران ایلامی به شمار می‌آید که از دید مطالعه و پژوهش‌های باستان شناختی و تاریخی دارای ارزش فراوانی است.

امیدوار هستیم که مسئولان شهری و میراث فرهنگی هر چه زودتر از خواب بیدار شده و از داشته‌های ارزشمند فرهنگی و تاریخی شهرستان داراب به ویژه تپه هیربدان پاسداری و نگاهبانی کنند، همچنین مسئولان میراث فرهنگی استان باید هر چه زودتر این محوطه را که چند سال پیش کاوش باستان شناسی شده است به ثبت ملی رسانده تا اهرمی بازدارنده‌تر برای حفاظت و پاسداری از آن باشد.