1403/08/30 تابناک
با وجود مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی مبنی بر واگذاری اراضی لشکر ۶۴ ارومیه به شهرداری و میراث فرهنگی، ارتش همچنان از تحویل این اراضی سر باز می‌زند و این تعلل علاوه بر تهدید محیط زیست و فضای سبز، به نابودی میراث تاریخی منطقه منجر شده است.
اراضی پادگان لشکر ۶۴ که روزگاری به عنوان ریه تنفسی و یکی از مناطق تاریخی شهر شناخته می‌شد، حالا به دلیل تعلل در اجرای مصوبات قانونی در وضعیت نابسامانی قرار دارد و این اراضی با ۷۴ هکتار مساحت، طبق مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی، باید آزادسازی شده و بخش عمده‌ای از آن در اختیار شهرداری و میراث فرهنگی قرار گیرد، اما به گفته مسئولان، ارتش به بهانه‌های مختلف از اجرای این مصوبه سر باز می‌زند.
در ارومیه، شهری که با چالش‌های زیست محیطی و کمبود فضا‌های فرهنگی مواجه است، اراضی پادگان لشکر ۶۴ می‌توانست فرصتی برای بازسازی هویت شهری و تقویت فضای سبز باشد، اما آنچه اکنون شاهد آن هستیم، خشک شدن درختان، تخریب بنا‌های تاریخی و بلاتکلیفی یک میراث فرهنگی است و ارتش به جای پایبندی به مصوبات قانونی و واگذاری این اراضی، به اجاره دادن غیرقانونی بنا‌ها و بی‌توجهی به وضعیت اسفناک درختان روی آورده است.
چرا با وجود دستور صریح رهبر معظم انقلاب برای خروج پادگان‌ها از محدوده شهری، ارتش همچنان از اجرای این قانون سر باز می‌زند؟ چرا مسئولان محلی و کشوری در قبال نابودی این میراث تاریخی و زیست محیطی منفعلانه عمل می‌کنند؟ آیا زمان آن نرسیده که اراضی لشکر ۶۴ از گروگان گیری اداری و مدیریتی رها شود؟
این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این بحران، دلایل تعلل ارتش و پیامد‌های بی‌توجهی مسئولان می‌پردازد.
تهدید فضای سبز و تخریب درختان
یکی از مهم‌ترین چالش‌های فعلی در اراضی لشکر ۶۴، وضعیت بحرانی فضای سبز و درختان این منطقه است.
توماج وحید افشار عضو شورای شهر ارومیه در گفت و گو با خبرنگار تابناک در ارومیه با انتقاد از عدم همکاری ارتش، اظهار داشت: ارتش حتی اجازه آبیاری درختان این منطقه را نمی‌دهد و درختان خشک را قطع کرده و می‌فروشد و متأسفانه این اراضی که زمانی ریه شهر بودند، اکنون به نمادی از بی‌توجهی تبدیل شده‌اند.
وی با بیان اینکه پیشنهاد‌های متعددی برای نگهداری و آبیاری فضای سبز به ارتش ارائه شده است، افزود: درخواست کردیم که حتی در صورت عدم واگذاری اراضی، اجازه آبیاری فضای سبز به شهرداری داده شود، اما این درخواست نیز مورد قبول واقع نشد.
میراثی که هر روز بیشتر تخریب می‌شود
اراضی لشکر ۶۴ تنها به دلیل فضای سبز خود اهمیت ندارند؛ بلکه بنا‌های تاریخی موجود در این اراضی نیز از ارزش فرهنگی و تاریخی بسیاری برخوردار هستند.
مرتضی صفری، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی، در گفت و گو با خبرنگار تابناک در ارومیه، درباره وضعیت این اراضی گفت: اراضی لشکر ۶۴ بخشی از هویت تاریخی ارومیه است، اما متأسفانه روند واگذاری این اراضی به میراث فرهنگی و شهرداری با تأخیر‌های پیاپی مواجه شده است و این تأخیر‌ها موجب افزایش تخریب بنا‌های تاریخی منطقه شده است.
وی افزود: در صورت تحویل اراضی، ما آمادگی داریم که با استفاده از بودجه اختصاص یافته، طرح ساماندهی و مرمت این اراضی را آغاز کنیم و طرح پارک موزه لشکر ۶۴ که توسط دانشگاه شهید بهشتی تهیه شده، می‌تواند این اراضی را به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری ارومیه تبدیل کند.
قانون‌گریزی یا کارشکنی
با وجود الزام قانونی برای خروج پادگان‌ها از محدوده شهری، ارتش همچنان در برابر واگذاری اراضی لشکر ۶۴ مقاومت می‌کند.
عضو علی البدل شورای شهر ارومیه در این باره اظهار داشت: ارتش به جای اجرای مصوبات، اقدام به اجاره دادن بنا‌ها و اراضی به اصناف غیرمرتبط کرده و زیبایی این منطقه را به زشتی کشانده است و این اقدامات بدون اخذ مجوز قانونی انجام شده و تخلف محسوب می‌شود.
توحید علینژاد ادامه داد: طبق مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی، ۳۲ هکتار از این اراضی باید در اختیار شهرداری قرار گیرد و مابقی متعلق به ارتش باشد، اما ارتش به بهانه‌های مختلف از اجرای این مصوبه سرباز می‌زند و اگر این روند ادامه یابد، مجبور خواهیم شد از مراجع قضایی اقدام کنیم.
نیاز به ورود جدی مسئولان استانی و کشوری
وی بیان کرد: براساس مصوبات، شهرداری متعهد شده بود بخشی از اراضی تجاری را به ارتش واگذار کند تا در مقابل، ۱۳ هکتار از اراضی میراثی به شهرداری تحویل داده شود، اما ارتش به این توافقات نیز پایبند نبوده و همچنان مدعی مالکیت بر این اراضی است.
وی با اشاره به اهمیت پیگیری مصوبات قانونی توسط استانداری و اداره راه و شهرسازی، تأکید کرد: پیگیری جدی مسئولان استانی و کشوری می‌تواند این گره کور را باز کند و ارتش باید در راستای منافع عمومی و حفظ حقوق مردم، به قانون تمکین کند.
بلاتکلیفی اراضی لشکر ۶۴ ارومیه، علاوه بر تهدید محیط زیست و فضای سبز، به میراث تاریخی و هویت فرهنگی شهر نیز آسیب زده است و در شرایطی که تمامی نهاد‌های ذی ربط بر ضرورت واگذاری این اراضی تأکید دارند، اما ارتش همچنان در برابر اجرای قانون مقاومت می‌کند.
با توجه به اهمیت این اراضی برای توسعه شهری، فرهنگی و گردشگری ارومیه، ضروری است که مسئولان استانی و کشوری با جدیت بیشتری وارد عمل شوند و زمینه اجرای مصوبات قانونی را فراهم کنند و هرگونه تأخیر در این زمینه، پیامدی جز نابودی بیشتر فضای سبز و میراث تاریخی نخواهد داشت.
