درد امروز صنایع‌دستی، تغییر مدیر نیست، ساختار باید تغییر کند

1403/09/02 ایلنا

مصطفی خوشابی در یادداشتی که برای خبرگزاری ایلنا ارسال کرده است، تغییر ساختار صنایع‌دستی و استقلال آن را اولویت جدی برای برون رفت مشکلات صنایع‌دستی می‌داند. او نوشته است: درد امروز این حوزه تغییرات در مدیریت‌ها همچون معاون و مدیرکل نیست، درد امروز صنایع دستی ساختاری در هم شکسته و رو به زوال است.

این روزها به‌طور مداوم از زبان هنرمندان، تولیدکنندگان و صنعتگران صنایع‌دستی از مشکلات و مسائل عدیده در آموزش، تولید، مواد اولیه، بسته‌بندی، فروش و …، می‌شنویم. موضوعاتی که در نوع خود بسیار حائزاهمیت و قابل پیگیری هستند و در مرتفع ساختن این مشکلات نباید کوچکترین کوتاهی صورت بگیرد. اما باید توجه داشت که موضوع امروز صنایع‌دستی، تامین مواد اولیه، آموزش، بسته‌بندی و صادرات نیست که لازم باشد به دنبال اصلاح و ارایه راهکارهای موقت برای تسکین درد باشیم بلکه ابعاد مسئله بسیار بزرگتر از این موضوعات است.

در ایامی از صنایع‌دستی و میزان تاثیر در تولید ناخالص ملی این حوزه، به‌عنوان جایگزینی برای صادرات و فروش نفت نام برده می‌شد و حمایت تمام‌عیار از این حوزه در دستور کار دولت‌ها بود و رهبر انقلاب هم بارها به اهمیت سرمایه‌گذاری در این حوزه اشاره فرمودند.

صنایع‌دستی و هنرهای سنتی ایران، امروز به عنوان یک بخش مولد اقتصادی، بیش از ۲ میلیون نفر تولیدکننده، تامین‌کننده و عرضه‌کننده و … بصورت مستقیم و غیرمستقیم در کشور تنفس می‌کند و نفس‌های آن به شماره افتاده است، اغلب کارگاه‌ها غیرفعال شده و حمایت‌های دولتی به شکل ناجوانمردانه‌ای حذف شده‌اند، گویی کسری بودجه‌های دولتی به گردن این حوزه بوده است.

با تغییر دولت، همه مدعیان و نزدیکان به دولت چهاردهم در پی آن هستند که برای شخصی یا جناحی که مورد نظرشان است، کشورگشایی کرده و به یکدیگر اثبات کنند که گزینه خود به علایق و سلایق دولت نزدیکتر است، این روزها راهروهای وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مملو از مدیران قبلی است در حالیکه عملکردشان  بسیار منفعلانه و بانیان وضع موجود هم هستند، اما درد امروز این حوزه تغییرات در مدیریت‌ها همچون معاون و مدیرکل نیست، درد امروز صنایع دستی ساختاری در هم شکسته و رو به زوال است.

با ساختار فعلی این بخش، حتی با حضور شخص رئیس‌جمهور هم نتیجه و دستاوردی بدست نخواهد آمد، فرش و مصنوعات فلزی (طلا و جواهر) و سنگ‌های قیمتی پاره‌ای از تن صنایع‌دستی هستند که سالهاست با استراتژی‌های غلط و در کشمکش بین دستگاه‌ها از مادر خود جدا شده‌اند و نتیجه این جداسازی و مستقل‌سازی هم آسیب‌های جدی است که به این بخش‌ها وارد شده و ملموس است.

امروز برای حل مسائل بزرگ صنایع‌دستی و هنرهای سنتی لازم است تا ساختار موجود تغییرات کلیدی کند و بهترین راه این است که دکتر صالحی‌امیری بجای تشکیل شورای راهبردی، برای بررسی برنامه‌ها، شناسایی و تعیین معاون خود، فرایند احیای سازمان صنایع‌دستی و هنرهای سنتی را با حضور نخبگان دولت، وزارتخانه، دانشگاهیان، فعالین خرد و کلان همراه با تجمیع ارکان اساسی ذکر شده، دسترسی‌ها و اختیارات لازم در دستور کار قرار دهد.