برگزاری رویداد ملی سماع قادری در سنندج؛ تلفیق عرفان، فرهنگ و هنر

ایکنا، ۱۴۰۳/۱۱/۲۶

سنندج بار دیگر میزبان یکی از رویدادهای ملی مهم در حوزه تصوف و عرفان اسلامی بود. دراویش قادری از نقاط مختلف کشور و برخی مهمانان بین‌المللی در این مراسم گرد هم آمدند تا در فضایی سرشار از معنویت و عرفان، سماع را به عنوان میراثی ارزشمند زنده نگه دارند.

کردستان، رویداد ملی و کارگاه بین‌المللی «سماع قادری»، که به عنوان میراث فرهنگی ناملموس بشری به ثبت رسیده است، با محوریت همایش، نمایشگاه، رونمایی از کتاب و کارگاه تخصصی شامگاه گذشته، ۲۵ بهمن در سینما بهمن سنندج برگزار شد. این مراسم که با استقبال گسترده دوستداران عرفان همراه بود، فضایی معنوی و روح‌بخش را رقم زد.
در ابتدای این رویداد، نمایشگاه ویژه‌ای شامل ۳۲ اثر فاخر از ذکر و سماع دراویش قادری افتتاح شد. پس از آن، سالن شماره یک پردیس سینما بهمن، شاهد حضور پرشور مریدان طریقت قادری و نقشبندی بود. پیش از آغاز سخنرانی‌ها، گروهی از دراویش طریقت قادری با اجرای سماع، فضایی روحانی و معنوی ایجاد کردند که دل‌ها را به وجد آورد و ذکر «یاالله» را بر زبان حاضران جاری ساخت.
سماع در طریقت قادریه به‌عنوان نمادی از ارتباط روحانی با ذات الهی شناخته می‌شود. این آیین عرفانی، که با صدای دف و طبل و ذکرهای خاص همراه است، موجب ایجاد حالتی روحانی و رهایی از تعلقات دنیوی در میان دراویش می‌شود. به باور اهل طریقت، این سماع، حرکت روح در مسیر عشق الهی را به تصویر می‌کشد و در نهایت فرد را به مرحله‌ای از بی‌خودی و فنا در جمال خداوند می‌رساند.
در بخش دیگری از این رویداد، از کتاب و مستند ویژه سماع رونمایی شد. مهدی حسینی، پژوهشگر و طراح پروژه سماع، با اشاره به پیشینه این پروژه گفت: پنج سال پیش در سفری به کردستان، با تصاویر و فیلم‌های ارزشمندی از ذکر و سماع دراویش قادری آشنا شدم که انگیزه‌ای برای آغاز این پروژه شد. در ابتدا قصد داشتم مستندی از زندگی شیخ مختار هاشمی بسازم، اما پس از مشورت با ایشان، تصمیم گرفتم نگاهی جامع‌تر به سماع در طریقت قادری داشته باشم.
وی افزود: این پروژه شامل ۲۷ دقیقه فیلم منتخب از میان پنج هزار دقیقه فیلم آرشیوی است که طی چند دهه از مراسم‌های دراویش قادری ضبط شده است. این اثر، که برای نخستین بار در ایران و خاورمیانه تولید شده، با حمایت دراویش، مردم منطقه و مسئولان استان به ثمر نشسته است.
پیام همدلی و وحدت در این رویداد عرفانی
در بخش دیگری از این مراسم، علی‌اکبر ورمقانی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کردستان، ضمن تأکید بر جایگاه فرهنگی این استان گفت: کردستان همواره مهد فرهنگ و هنر بوده و بزرگ‌ترین مدال فرهنگی کشور را از رهبر معظم انقلاب دریافت کرده است. حضور مهمانان داخلی و بین‌المللی در این رویداد، نشان از اهمیت عرفان و تصوف در تعاملات فرهنگی دارد.
وی با اشاره به نقش برنامه‌های فرهنگی و مذهبی در تحکیم وحدت افزود: همدلی و برادری، رمز موفقیت مسلمانان است. دولت نیز بر وفاق و هم‌افزایی تأکید دارد و چنین برنامه‌هایی می‌توانند در تقویت وحدت اجتماعی و فرهنگی بسیار مؤثر باشند
تأسیس دبیرخانه بین‌المللی سماع در دانشگاه کردستان
شیخ مختار هاشمی، دبیر همایش و از مشایخ برجسته طریقت قادری، ضمن تقدیر از همکاری سازمان‌های دولتی و خصوصی، از تشکیل دبیرخانه بین‌المللی سماع در پژوهشکده کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان خبر داد. وی گفت: تصوف و عرفان، با وجود فراز و نشیب‌های تاریخی، همواره در جامعه جایگاهی ویژه داشته است و سماع قادریه، به‌عنوان جلوه‌ای از تعاملات فرهنگی، مذهبی و اجتماعی، در سال ۱۳۹۹ در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت شد.
وی افزود: با همکاری اساتید ملی و بین‌المللی، گام‌های جدیدی برای ثبت جهانی این آیین برداشته خواهد شد و تقویمی مشترک برای همکاری با کشور عراق در این زمینه تدوین خواهد شد.
این رویداد نشان داد که سماع، تنها یک آیین نیست، بلکه نمادی از پیوند عرفان، هنر و فرهنگ اسلامی است. کردستان، با حفظ و ترویج این میراث معنوی، همچنان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های تصوف و طریقت در منطقه به شمار می‌رود. برگزاری این همایش، فرصتی برای معرفی هرچه بهتر این میراث غنی و احیای معنویت در میان نسل‌های جدید بود.