آشکار، ۱۴۰۴/۰۱/۰۴
اگر امروز برای حفاظت از تخت جمشید، سی‌وسه پل و دیگر بنا‌های تاریخی کشور اقدامی نکنیم، فردا ممکن است دیگر چیزی از این آثار باقی نمانده باشد.
اگر امروز برای حفاظت از آثار تاریخی ارزشمند ایران، از جمله تخت جمشید و سی‌وسه پل، اقدامی نکنیم، فردا ممکن است دیگر چیزی از این میراث باقی نمانده باشد. کم‌توجهی، سوءمدیریت و پروژه‌های مخرب عمرانی تهدیدی جدی برای تاریخ و فرهنگ ایران محسوب می‌شود.
به گزارش خبرورزشی، تصویری که در فضای مجازی منتشر شد و جنجال زیادی به پا کرد، گردشگری را نشان می‌دهد که از دروازه ملل تخت جمشید بالا رفته و با بی‌توجهی به ارزش تاریخی این اثر، عکسی از این صحنه ثبت کرده است. این اتفاق، تنها یک نمونه از ده‌ها مورد بی‌توجهی به میراث فرهنگی ایران است که روزانه در سکوت خبری رخ می‌دهد. در حالی که ایران یکی از غنی‌ترین تاریخ‌های جهان را در خود جای داده، اما کمبود نظارت، تخریب‌های عمدی و بی‌توجهی مسئولان، این آثار را به مرز نابودی کشانده است.
ضعف مدیریت در حفاظت از آثار باستانی
هم‌زمان با نوروز، تخت جمشید، سی‌وسه پل، پاسارگاد و دیگر آثار تاریخی ایران، مقصد میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی هستند. اما نبود نظارت کافی و حفاظت اصولی باعث شده تا این بناها نه‌تنها دچار فرسایش طبیعی شوند، بلکه در معرض تخریب‌های انسانی نیز قرار بگیرند. بسیاری از آثار ارزشمند ایران به‌دلیل نبود بودجه و برنامه‌ریزی مشخص، دچار ترک‌های ساختاری شده و در حال فروپاشی هستند.
“تخریب تاریخی با پروژه‌های عمرانی غیرکارشناسی”
در سال‌های اخیر، پروژه‌های عمرانی بدون در نظر گرفتن تأثیرات آن‌ها بر آثار تاریخی اجرا شده است. نمونه‌هایی از این اقدامات غیرمسئولانه عبارتند از:
- احداث جاده‌های بدون ارزیابی زیست‌محیطی در نزدیکی پاسارگاد
- سدسازی در حریم تاریخی سی‌وسه پل که باعث کاهش استحکام آن شده است
- ساخت‌وسازهای غیرقانونی در نزدیکی تخت جمشید که خطر جدی برای این بنای باستانی محسوب می‌شود
این روند نه‌تنها باعث آسیب فیزیکی به این آثار شده، بلکه تأثیرات جبران‌ناپذیری بر بافت فرهنگی و تاریخی کشور گذاشته است.
آیا سیاستی پنهان برای نابودی تاریخ ایران وجود دارد؟
بسیاری از کارشناسان میراث فرهنگی بر این باورند که این سطح از بی‌توجهی نمی‌تواند صرفاً ناشی از کمبود بودجه یا ضعف مدیریتی باشد. برخی معتقدند که نوعی سیاست نانوشته برای حذف تدریجی این آثار وجود دارد. آیا این بی‌توجهی عمدی است؟ آیا کسانی در حال از بین بردن تاریخ ایران هستند؟ این پرسش‌ها همچنان بدون پاسخ مانده‌اند.
میراث فرهنگی؛ گنجی که می‌تواند اقتصاد ایران را متحول کند
بسیاری از کشورها از آثار تاریخی خود به‌عنوان منبع درآمد بهره می‌برند. ترکیه با حفظ و تبلیغ اماکن تاریخی خود، سالانه میلیاردها دلار از طریق گردشگری به دست می‌آورد. در حالی که ایران، با دارا بودن آثار باستانی کم‌نظیر، می‌تواند از این فرصت استفاده کند، اما کم‌کاری مسئولان و نبود سیاست‌گذاری درست، این امکان را از کشور گرفته است.
مسئولیت مردم و دولت؛ چاره چیست؟
حفاظت از تاریخ ایران وظیفه‌ای است که تنها بر دوش دولت نیست، بلکه مردم نیز در قبال آن مسئولیت دارند. لازم است که:
- قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای حفاظت از آثار باستانی تصویب شود
- بودجه کافی برای مرمت و نگهداری این بناها اختصاص داده شود
- آگاهی عمومی درباره اهمیت میراث فرهنگی افزایش یابد
اگر امروز اقدامی نکنیم، فردا ممکن است دیگر هیچ اثری از این میراث باقی نماند.
