“همین روزهاست که نتیجه مشخص شود”؛ این را علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران درباره استعفای احتمالی خود می گوید.
حدود یک هفته است که رسانه های داخل و خارج ایران از احتمال استعفای آقای جنتی می گویند و درباره جانشینان او گمانه زنی می کنند.
سایت خبری انتخاب و روزنامه اعتماد با اطمینان از استعفای آقای جنتی می گویند اما سخنگوی وزارت ارشاد، حسین نوش آبادی در آخرین اظهار نظرش گفته که این موضوع را تایید نمی کند، گرچه آن را مانند دفعه قبل گذشته تکذیب هم نکرده است.
حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی حسن روحانی یکی از گزینه هایی است که رسانه های از احتمال وزیر ارشاد شدنش می گویند. او قبل از این اظهار نظر آقای نوش آبادی به تسنیم گفته بود که ماجرای استعفا را و به تبع آن احتمال جانشینی اش را نه تایید می کند نه تکذیب.
عرصه فرهنگ و هنر مدتهاست که عرصه گروکشی ها و عرض اندام های سیاسی شده است. از توقیف بعد از نشر و ممیزی کتابها که به گفته دست اندرکاران امور نشر سلیقه ای است گرفته تا تعدد مراجع تصمیم گیری در امور فرهنگی مانند جلوگیری از اکران بعضی فیلم ها به ویژه در شهرستانها و متاخرتر از همه اینها غائله کنسرتها که در نهایت بدون اینکه به نتیجه مشخصی برسد، ظاهرا به رویارویی رئیس جمهور ایران با وزیر ارشادش منجر شد.
بر اساس ارقام موجود بودجه ای که دولت به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اختصاص می دهد کمتر از بودجه ای است که برای صدا و سیما در نظر می گیرد. بخشی از فعالیت های وزارت ارشاد به حفظ و اشاعه و حمایت و صیانت از موسیقی اختصاص دارد. این در حالیست که برگزاری کنسرت در ماه‌های اخیر در شهرهای مختلف ایران با مشکلاتی مواجه بوده. بسیاری از کنسرتها با وجود داشتن مجوز رسمی وزارت ارشاد در مراحل آخر از سوی قوه قضاییه یا نیروی انتظامی لغو شده است، بدون اینکه توضیح یا دلیل روشنی ارایه شده باشد. موسیقی خیابانی هم که در این میان مانند طفل سرگردانی است که بلاتکلیف مانده است.
زمزمه های استعفای علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از آنجا آغاز شد که احمد علم الهدی بعد از لغو کنسرت در مشهد گفت که این شهر جای برگزاری کنسرت نیست و شان حرم امام رضا با برگزاری کنسرت زیر سوال می رود. آقای علم الهدی در نهایت گفت هر که کنسرت می خواهد باید از مشهد برود. در پی این موضع گیری آقای جنتی اعلام کرد که مانع اصلی برگزاری کنسرت در مشهد، امام جمعه این شهر است و حاضر نیست از مواضع خود در لزوم برگزاری کنسرت عقب نشینی کند.
اما وقتی مخالفان بر اصرار خود به عدم برگزاری کنسرت، پافشاری کردند، این موضوع ابعاد تازه ای به خود گرفت و امامان جمعه برخی شهرهای دیگر مانند سیرجان و تنکابن و چند شهر دیگر هم به آقای علم الهدی پیوستند و گفتند که در شهرهای آنها هم نباید کنسرت برگزار شود. دیگر به نظر می رسید آقای جنتی هم تسلیم شده و یا به دلیل اینکه توانایی، ابزار و لوازم رویارویی ندارد و یا به دلایل دیگر به این مخالفت ها تن داده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کمی بعد از اینکه گفته بود قانون برگزاری کنسرت در مشهد نباید با سایر شهرهای ایران تفاوتی داشته باشد، موضع خود را تغییر داد و گفت: با توجه به مزین بودن شهر مشهد به مرقد مطهر امام رضا، اجرای کنسرتها در این شهر مخالفانی از جمله نماینده محترم ولی فقیه در خراسان رضوی داشت که ما به نظر ایشان احترام گذاشته و با اینکه کنسرتها مشکل خاصی نداشت از ادامه آنها صرف نظر کردیم.
ماجرا به همین جا ختم نشد؛ آقای روحانی در حاشیه دیدار با جامعه پزشکان در مورد صحبتهای آقای علم الهدی و لغو کنسرتها گفت: “ما مجلس داریم و هر کس صبح از خواب بیدار می شود و یک تریبون پیدا می کند نمی تواند قانونگذاری کند. او با مستقیم خطاب قرار دادن وزیر ارشاد گفت، وزیر باید تابع قانون باشد و در برابر هیچ فشاری نباید کوتاه بیاید و عقب نشینی کند. آقای روحانی گفت اگر قرار است قانونی وضع شود باید از طریق مجلس باشد، مراحل خود را در شورای نگهبان طی کند و رییس جمهور آن را ابلاغ کند.”
بعد از این سخنان تحلیلگران گفتند، آقای روحانی اگر در این مورد ثابت قدم بود و در نظر داشت عملا کاری از پیش ببرد، این سخنان را در یک جمع مرتبط عنوان می کرد یا کتبا دستور پی گیری می داد. اما برخی دیگر همین سخنان را مبنای مخالفت رییس جمهور با مواضع تندروها دانستند و گفتند آقای روحانی راه دیگری برای ابراز مخالفت آشکار نداشته و این تند و بی واسطه صحبت کردن خودش حاوی این پیام است که مردم بدانند حسن روحانی و وزیر کابینه اش حامی برگزاری کنسرتها هستند اما موانعی وجود دارد که ممکن است از حیطه مسئولیت و اختیار آنها خارج باشد.
از سوی دیگر کمی بعد از این حکایتها علما و روحانیون قم به برگزاری یک کنسرت در این شهر اعتراض کردند. عذرخواهی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم به دلیل برگزاری کنسرت در این شهر از سوی برخی چهره های اصولگرا پذیرفته نشد. رییس جامعه مدرسیت حوزه علمیه، محمد یزدی ادامه روند برگزاری کنسرتها را موجب کاهش مقبولیت دولت خواند و از آقای روحانی خواست به وزیرش تذکر بدهد.
خلاصه اینکه عباس دانشی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم بعد از این اعتراضات از سمت خود استعفا کرد.
این ناآرامی ها جدا از این که نشان دهنده تلاطم در وزارتخانه ای است که قرار است سکان فرهنگی ایران را در دست داشته باشد، حاکی از اختلافاتی است که ممکن است تجسم آنها در عرصه فرهنگی کم هزینه تر است عرصه های اجتماعی و سیاسی است. برخی ناظران این مخالفتها را نشان تلاش برای بی اعتبار کردن سیاست های دولت اقای روحانی می دانند.
حالا که وزیر ارشاد در مورد استعفایش به رسانه ها گفته همین روزها نتیجه معلوم می شود، موضع گیری و حتی پذیرش یا عدم پذیرش استعفای احتمالی علی جنتی از یک سو و انتخاب جایگزین در صورت درست بودن حکایت استعفای وزیر ارشاد از سوی دیگر نقطه عطفی برای سیاست های فرهنگی حسن روحانی محسوب می شود.
رسانه ها و منابع خبری این روزها پا را فراتر گذاشته اند و در مورد گزینه های جانشینی احتمالی در صورت کنار رفتن آقای جنتی، آن هم بر اساس سوابق، سمت و سوی سیاسی و آنچه گفته اند، گمانه زنی می کنند.
گزینه هایی که در برخی رسانه‌ها مطرح شده اند
حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی حسن روحانی، خودش روحانی است اما غالبا لباس روحانیت نمی پوشد. او از اعضای هیأت علمی دانشگاه امام صادق است. آقای آشنا مدتی هم مدیرکل اطلاعات استان قم بوده و در شبکه های اجتماعی فعال است.
عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد که در حوزه علمیه قم و مشهد تحصیل کرده و در در نشریات دینی کار کرده است.
مصطفی کواکبیان، نماینده مجلس، دبیر کل حزب مردمسالاری، نایب رییس سابق شورای حزب همبستگی که به تازگی مشارکت در تهیه کنندگی فیلم خانم اصلاح طلب ، آقای اصولگرا آغاز کرده است.
احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران که بعد از استعفای عطاءالله مهاجرانی تا سال ۱۳۸۴ وزیر ارشاد بود.
رضا صالحی امیری، رئیس کتابخانه ملی ایران که از سوی رئیس‌جمهور به‌عنوان گزینه پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان به مجلس نهم معرفی شده بود اما رای نیاورد. آقای صالحی امیری قبلا عضو شورای عالی امنیت ملی و مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.
محمد حسین ایمانی خوشخو که رئیس دانشگاه علم و فرهنگ است او مسئول شورای هماهنگی فعالیت‌های فرهنگی با سازمان یونسکو در ایران بوده است.
