صدا و سیمای جمهوری اسلامی برای ۵ شرکت خصوصی، مجوز راهاندازی شبکه تلویزیونی «تعاملی» را صادر کرد.
تلویزیون «تعاملی» یا تلویزیون هوشمند این امکان را برای بییندگان فراهم میآورد که برنامههای مورد علاقهشان را خودشان تعیین کنند. اطلاعات فقط از مرکز پخش به بیننده نمیرسد، بلکه اطلاعاتی هم از بیننده به مرکز پخش ارسال میشود و به این ترتیب رابطه دوسویهای پدید میآید و بیننده کمتر احساس انفعال میکند. با این روش هر تلویزیون خانگی بر اساس سلیقه، علاقه، تخصص و فضای فکری بیننده خود محتوای مورد پسند او را ارائه میدهد.
شرکتهای آسمان با برند «فام»، ایرانسل با برند «لنز»، باران تلکام با برند «آیو»، تراشه سبز با برند «تیوا» و نشر الکترونیک با برند «شمیم» مجوز اپراتوری تلویزیون تعاملی را از صدا و سیمای جمهوری اسلامی دریافت کردهاند.
این شرکتها به برنامههای صدا و سیما و به شبکه نمایش خانگی دسترسی دارند و در چارچوب مورد نظر جمهوری اسلامی و زیر سقف سانسور برنامههای فرهنگی و هنری هم میتوانند تولید کنند.
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی در زمان ریاست محمد سرفراز در فراخوانی اعلام کرده بود که قصد دارد مجوز راهاندازی پنج شبکه تلویزیونی تعاملی را به شرکتهای خصوصی واگذار کند. عدهای در این مناقصه شرکت کردند و سرانجام پنج شرکت هم به مرحله پایانی راه پیدا کردند، اما با استعفای سرفراز از ریاست صدا و سیمای جمهوری اسلامی، این طرح معوق شد.
عبدالعلی علی عسگری از ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۵ به حکم علی خامنهای به ریاست صدا و سیمای جمهوری اسلامی منصوب شده است.
شبکههای خصوصی به عنوان یک نیاز
تلویزیون تعاملی با شبکههای خصوصی تفاوت دارد. تلویزیون تعاملی وابسته به آرشیو صدا و سیمای جمهوری اسلامیست، اما شبکه خصوصی میتواند برنامههایش را مستقل از تلویزیون دولتی تهیه کند.
بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی رادیو و تلویزیون دولتی است و تأسیس و راهاندازی شبکههای خصوصی رادیو و تلویزیونی به هر نحو، مغایر این اصل است.
مهدی کروبی در سال ۸۴ تصمیم گرفت شبکه «صبا» را تأسیس کند و حتی بهروز افخمی را هم به عنوان مدیرعامل آن انتخاب کرده بود. قرار بود برنامههای این شبکه از دوبی پخش شود، اما به زودی در محاق قرار گرفت و فعالیتش متوقف شد.
مرکز پژوهشهای رسانهای مجلس شورای اسلامی اما در سال ۱۳۸۸ در گزارشی اعلام کرده بود که شبکههای خصوصی یکی از نیازهای جامعه است.
در این گزارش آمده بود: «جلوگیری از راهاندازی تلویزیونهای ماهوارهای با توجه به طراحی پایگاههای اینترنتی متنوع و متعدد نمیتواند عامل بازدارنده مؤثری در راه ارتباطگیری با مخاطبان داخلی به ویژه جوانان ایران با گرایش بالا به سوی اینترنت باشد.»
تأثیرپذیری مردم از شبکههای ماهوارهای، اوضاع نابسامان مالی صدا و سیمای جمهوری اسلامی، برکنار ماندن استعدادهای جوان در تولید رسانهای، از پیامدهای انحصاری بودن صدا و سیمای جمهوری اسلامی و بیتوجهی به سلیقه مردم است.