رئیس ایکوم ایران با انتقاد از نبود نگاه و هویت میراثفرهنگی در نظام آموزشی و کتابهای درسی تاکید کرد: متاسفانه دانشآموزان ما در دوران تحصیل هویت ایرانی پیدا نمیکنند.
به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، «سید احمد محیط طباطبایی» میراث فرهنگی را ارزشِ هویتی یک فرد در جامعه دانست و افزود: براین اساس لازم است که برنامههای درسی منطبق بر میراث فرهنگی تدوین شوند.
فرستنده: آقای علیرضا اسدبکی
به گفته او، اگرچه موزهها برای حفظِ گذشته هستند، اما هدف آنها آینده است، در نتیجه مخاطب اصلی موزهها کودکان هستند.
وی با اشاره به این که در دورههای مختلف توجه به کودک دستخوش تغییراتی شده است، گفت: یکی از آخرین دورههای شکوفایی توجه به کودکان دهه ۴۰ شمسی بود، دورهای که بسیاری از فعالیتهای امروز ما در این حوزه مانند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و تصویرگری کتاب کودک ریشه در آن دوران دارد.
او با اشاره به این که در هیچ جامعهای موزهها به لحاظ اقتصادی خودکفا نیستند، گفت: واقعیت این است که درآمد موزهها در سطح جامعه است و بازگشت درآمد از کل جامعه به موزه حقی است که موزه کسب کردهاند، چون وجود یک موزه در یک محل باعث رونق اقتصادی خواهد شد.
او در ادامه سخنانش به ایجاد بخش کودک در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در سه سال پیش اشاره کرد و افزود: در این مدت نگاه به کودکان در کل موزههای کشور، نگاهی رو به رشد بوده و از نظر کیفی و کمّی حرکت خوبی را شاهد بودهایم. کمیته ملی موزههای ایران در سه سال گذشته توجه به کودک را به عنوان یک شاخص مهم در موزه جدا کرده، در حالی که این شاخصه شاید حتی در شورای بینالمللی هم به درستی مجزا نشده است.
اختصاصیکبخشبهکودکاندرتمامیموزهها
علیرضا قلینژاد، عضو هیات اجرائی ایکوم نیز پیشنهاد داد: همه موزهها یک بخش یا اتاق را به کودکان اختصاص دهند؛ مکانی که مفاهیم موزهای را با وسایلی مبتنی بر بازی و آموزش به کودکان آموزش دهند و از رنگ و علائم و نشانهها برای انتقال پیامهای بصری مناسب به آنها استفاده کنند.
وی درباره ویژگیهای موزه کودک گفت: موزه کودک باید راهنمای مخصوص داشته باشد و موزهدارها باید از مراحل رشد روانی و جسمی کودکان آگاه باشند.
او در ادامه برلزوم ارتباط موزه کودک با مدارس و محله تاکید کرد و افزود: بلیط موزه باید مناسب کودک باشد و فضای موزه به گونهای طراحی شود که کودک به همراه خانواده در آن حضور یابد.
او از موزه «بروکلین» به عنوان نخستین موزه کودک در دنیا نام برد و گفت: بزرگترین و کاملترین موزه کودک در دنیا موزه «شیکاگو» با فضایی به وسعت ۸۰ هزار متر مربع است و تاکید آن بر آموزش همراه با بازی است.
قلینژاد همچنین از موزه «دیترویت» در میشگان نام برد و گفت: در این موزه دو میلیون سوژه برای دیدن و ۹۰۰ هزار شی وجود دارد.
پیشنهاد تشکیل انجمن برای تبادل تجربههای ورود کودکان به موزه
مریم خاکپور، کارشناس هنر و آموزش در حوزه کودک و نوجوان با تاکید بر این که بسیاری از یادگیریها در موزه برای کودکان عمیقتر میشود، پیشنهاد تشکیل یک انجمن متشکل از موزهدارها برای تبادل و ثبت تجربه های ورود کودکان به موزهها را داد .
او با تاکید بر این که یادگیری فقط مختص مدرسه نیست، گفت: یکی از مهمترین نکاتی که در امر یادگیری بسیار تاثیرگذار است توجه به تفاوتهای بین فردی بچه هاست. وظیفه ما به عنوان مربی، والدین، موزهدار، معلم و غیره شناخت تفاوتهای بین فردی برای کمک به یادگیری بهتر کودکان است.
وی ادامه داد: هر کودک شخصیت و تجربهها و الگوی یادگیری خاص خود را دارد، بنابراین بهتر است موزهدار به جای این که با یک برنامه از پیش تعیین شده شروع به صحبت و معرفی اشیا موزه کند به کودک کمی فرصت داده و توجه کند که کدام بخش از موزه برای کودک جالبتر است و سپس از همان قسمت توضیحات خود را شروع کند.
او موزه را یک کلاس درس برای بچهها دانست و تاکید کرد: تک تک اشیا و آثار موزه میتوانند به نوعی به زندگی کودکان مربوط باشند و موزهدار باید با هوشیاری این ارتباط را بشناسد و از آنها برای آموزش کودکان استفاده کند، به طور مثال میتوان با کمک مجسمه «ونوس» و مقایسه آن با عروسکهای باربی امروزی برای کودکان توضیح داد که چگونه مفهوم و تعریف زیبایی در دورههای مختلف دستخوش تغییر شدهاند.
این کارشناس هنر و آموزش در حوزه کودک و نوجوان افزود: همه اتفاقهایی که در محله، شهر و کشور و در یک کلام در اجتماع میافتد به نوعی بخشی از فرایند یادگیری کودکان محسوب میشوند و به جای نادیده گرفتن باید به عنوان یک فرصت آموزشی به آنها نگاه کرد.
خاکپور با اشاره به این که امروزه در آموزشهای نوین به همه ابعاد وجودی یک کودک توجه میشود، گفت: متاسفانه ما در این زمینه موفق نبودهایم و به همین دلیل نتیجه سیستم آموزشی ما تربیت انسانهای تک بعدی است.
وی گفت: کودکان نباید به موزهها به عنوان جایی برای وقت گذرانی و فرار از درس و مدرسه نگاه کنند، بلکه موزهها باید به محلی تبدیل شوند که آنچه را که کودکان در مدرسه میآموزند، در موزه ببینند. به عبارت بهتر ادامه آموزش مدارس باید در موزهها دنبال شود.
او افزود: گاهی حتی میتوان از فضای موزه به عنوان کلاس درس استفاده کرد به طور مثال برگزاری کلاس درس ادبیات در موزه عروسکها به طور حتم برای کودکان دلنشین و آموزنده خواهد بود.
وی تاکید کرد: موزهدارها در هنگام خروج کودکانی که به بازدید گروهی از موزه آمدهاند حتما باید با نگاه مستقیم به چشم تک تک کودکان به آنها یادآوری کنند که میتوانند روزهای دیگر همراه خانواده خود برای بازدید از موزه بیایند و به آنها بروشورهای لازم را بدهند.
او با تاکید براین که موزهدارها باید با زبان ساده و قابل فهم برای کودکان بخشهای مختلف موزه را توضیح بدهند، گفت: هنگامی که کودک از شما سوالی میپرسد، سعی کنید خم شده و هم قدم او شوید و از زاویه دید او به شی نگاه کنید و پاسخ او را بدهید.
خاکپور با اشاره به ضرورت توضیح قوانین موزه برای بچهها، بیان کرد: گاهی لازم است موزهدار بارها و بارها با صبر و حوصله قوانین را به بچهها گوشزد کند، نباید فراموش کنیم که کودکان از طریق تکرار و تمرین یاد میگیرند.
براساس این گزارش؛ کارگاه آموزشی راهنمایان موزه برای مخاطب کودک ونوجوان در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و با همکاری دفتر کودک و نوجوان و کمیته ملی موزهها (ایکوم) با حضور ۵۰ نفر از کارشناسان مختلف در حوزههای موزهداری، راهنمای موزه، گردشگری و مربی کودک برگزار شد.