سرقت آثار ادبی و هنری عوامل رشد قاچاق کلاهای فرهنگی

وقتی نمک می‏گندد

اگرچه کتاب‏های چاپی و نسخه‏های صوتی آثار هنرمندان عرصه موسیقی در جریانی خزنده و مداوم در بازار آن‏قدر به صورت غیرقانونی به فروش رسیده‏اند که کم‏کم از حساسیت مسوولان و حتی خود مولفان کاسته شده، ‏ اما درباره آثار تصویری با توجه به سرمایه هنگفتی که تهیه‏کنندگان برای فیلم‏ها صرف می‏کنند، هنوز دغدغه‏هایی وجود دارد که اگر به آنها رسیدگی نشود سرنوشت اقتصاد سینما هم به سرنوشتی چون اقتصاد نشر مبدل می‏شود و کم‏کم سرمایه‏گذاران این عرصه نیز به سمت بازارهای مطمئن‏تری از جمله کالاهای وارداتی و تولیدات غیر فرهنگی متمایل خواهند شد.

آنچه بیش از خود قاچاق آثار ادبی و هنری باعث تاسف است، مکانیزم شکل‏گیری این پدیده نامیمون و شیوه‏های راهیابی آثار به شکل سازمان یافته به بازار است؛ راه‏هایی که گاه موجب شگفتی می‏شود همان‏طور که در روزهای اخیر یک خبر، بسیاری از اهالی سینما و هنر را شگفت‏زده کرد. اکنون صدا و سیما در مظان اتهام است؛ نهادی که به عنوان بزرگ‌ترین رسانه جمعی کشور که مدعی تاثیرگذاری حداکثری بر فرهنگ عمومی است و بیش از هر نهاد دیگری انتظار می‏رود به اطلاع‏رسانی و آگاهی‏بخشی برای تبیین اهمیت استفاده از آثار اصل و احترام به حق مولف و مصنف همت بگمارد در جایگاه متهمی نشسته که عامل اصلی این نابهنجاری است.

«گشت ۲» ساخته سعید سهیلی که عنوان پرفروش‏ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را به دست آورده، این روزها در بازار قاچاق عرضه شده و این ادعا مطرح است که فیلم از طریق نسخه بازبینی واحد بازرگانی رسانه ملی قاچاق شده است. به گزارش خبرگزاری مهر، ساعد سهیلی بازیگر فیلم مدعی شده نسخه‌ای که در بازار قاچاق موجود است همان نسخه‌ای است که برای بازبینی به صدا و سیما عرضه شده و روی آن نوشته شده «جهت بازبینی صداوسیما! درواقع فیلم برای «تیزر» به صداوسیما فرستاده شد.» حمید فرخ نژاد بازیگر و تهیه‏کننده «گشت۲» نیز به عرضه قاچاق این اثر سینمایی اظهار تاسف کرده و از تنظیم شکایت برای دادگاه رسانه سخن گفته است. با این حال به گفته آنها هنوز از توزیع این فیلم در شبکه قاچاق جلوگیری نشده است.

واکنش سینماگران نیز در این زمینه قابل اعتنا است و تعدادی از تهیه‌کنندگان از مردم خواسته‌اند از خرید نسخه قاچاق فیلم «گشت۲» خودداری کنند. همچنین هیات‌مدیره جامعه صنفی تهیه‌کنندگان در واکنش به این اتفاق طی بیانیه‌ای جدیدترین تصمیم‌گیری برای چگونگی پخش تیزر در تلویزیون را اعلام کرد و بر این اساس تهیه‌کنندگان می‌توانند برای پخش تیزر فیلم سینمایی خود در روز جلسه شورای بازبینی نسخه‏ فیلم را جهت نمایش همراه خود بیاورند و دیگر لازم نیست نسخه‌ای از فیلم در واحد بازرگانی بماند. اگرچه این اقدام می‌تواند در مشکلات بعدی راهگشا باشد، اما هنوز نسبت به فیلم «گشت ۲» و اتفاقات به‌وجود آمده برای آن کسی پاسخگو نیست.

علی قائم‏مقامی سخنگوی خانه سینما نیز اعلام کرده این نهاد صنفی پیگیر دلیل و روش غیرقانونی تکثیر «گشت۲» به کارگردانی سعید سهیلی است. وی با اشاره به تکثیر غیرقانونی فیلم سینمایی «گشت۲» به کارگردانی سعید سهیلی گفته است: تکثیر غیرقانونی فیلم سینمایی «گشت ۲» به کارگردانی سعید سهیلی بار دیگر سینمای ایران را دچار التهاب کرده است و خانه سینما با آگاهی از ناراحتی همکارمان سعید سهیلی، به همه سینماگران کشور اعلام می‌کند که پیگیر این مساله از طریق مراجع قانونی و انتظامی هستیم. وی تاکید کرد: خانه سینما تمام تلاش خود را برای پیگیری این اتفاق به‌کار می‌گیرد تا دیگر شاهد چنین اتفاق‌هایی در سینمای ایران نباشیم. قائم‌مقامی در پایان گفت: به‌زودی نتیجه پیگیری‌های خانه سینما در این زمینه رسما اعلام خواهد شد.

هیات‌مدیره جامعه صنفی تهیه‌کنندگان طی بیانیه‌ای جدیدترین تصمیم‌گیری برای چگونگی پخش تیزر در تلویزیون را اعلام کرد. در متن این بیانیه آمده است: به اطلاع یکایک همکاران و تهیه‏کنندگان محترم می‏رساند: در پی مذاکرات و هماهنگی به عمل آمده با مدیرکل بازرگانی صدا وسیما جناب آقای عباس مهدوی مهر مقرر شد کلیه تهیه‌کنندگانی که تقاضای پخش تیزر فیلم سینمایی خود را در رسانه ملی دارند و تمایل ندارند نسخه‏ای از فیلم‏شان به صورت امانت در واحد بازرگانی بماند می‏توانند در روز جلسه شورای بازبینی نسخه‏ فیلم را جهت نمایش همراه خود بیاورند. این تصمیم اقدامی برای حفظ و حراست از آثار سینمایی خواهد بود. باسپاس از همراهی مدیرکل محترم بازرگانی-رئیس هیات‌مدیره جامعه صنفی-سیدضیاء هاشمی»