ساخت برنامههای چالشی که منعکسکننده نظرات مختلف از موافق تا مخالف باشد، بیش از هر چیز نیازمند حمایت قاطعانه مدیرانی است که آگاهانه پشت برنامهسازان خود میایستند و بلافاصله در پی هر انتقادی، سنگر را خالی نمیکنند.
به گزارش ایسنا، یکی از مهمترین انتقادهایی که سالهاست به سازمان صداوسیما وارد میشود، لزوم رعایت اصل چندصدایی و به دنبال آن تولید برنامههای چالشی است که روتین و تکراری نباشند؛ برنامههایی که مدتی است به باور بسیاری از کارشناسان رسانه و البته مخاطبان جای خالی آنها در میان برنامههای تلویزیونی احساس میشود.
از طرفی برخورد چکشی مدیران رسانه با معدود برنامههایی که هر از گاهی با چنین رویکردی روی آنتن میروند، به نوعی خودسانسوری برنامهسازان و تولید برنامههایی با کمترین حاشیه و چالش را موجب شده که باعث میشود مخاطبی که چشم امید به همین معدود برنامهها هم دوخته، در نهایت خاموشی تلویزیون را ترجیح دهد.
برخورد عبدالعلی علیعسکری در مقام رییس رسانه ملی با برنامه «هفت» که در پی صحبتهای ابراهیم حاتمیکیا در اختتامیه جشنواره فیلم فجر شکل گرفت، نمونهای از همین برخوردهای چکشی است که در روزهای اخیر با انتقادهای بسیاری مواجه شده است.
کارگردان فیلم «به وقت شام» در میان سخنان خود از صداوسیما گله کرد. او در بخشی از سخنان خود با اشاره به رضا رشیدپور که اجرای این مراسم را نیز برعهد داشت، گفت امثال ایشان واژههایی را میسازند که بعدها در تلویزیون مطرح و مورد استفاده قرار میگیرد.
حاتمیکیا در ادامه سخنان خود از سیاستهای کلی سازمان صداوسیما گلیه و اظهار کرد که «من اعتراض میکنم به تلویزیون. به سازمان این تلویزیونی که وقتی میخواهد، فیلمهای بنده را ۳۰ یا ۴۰ بار پشت سر هم پخش میکند، ولی وقتی میخواهد افرادی را دعوت کند که از این نوع نگاه دفاع کنند، عملا تبدیل میشوند به اپوزیسیون. من شکایتم را از مسؤولان شبکه سه و دو بابت این رفتارهایی که ما داشتهاند، به خدا میبرم.»
او در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت «اُف بر کسی که به فیلم به وقت شام میگوید فیلم کمدی».
این جمله حاتمیکیا در شبکههای اجتماعی و برخی از رسانههای رسمی به برنامه «هفت» نسبت داده شده، اما رجوع به آرشیو این برنامه و مطالبی که به نقل از رشیدپور درباره فیلم حاتمیکیا نقل میشود، چنین ادعایی را ثابت نمیکند و ظاهرا این اظهار نظر مربوط به صحبتهای منتقدی بوده است که از برنامهای دیگر پخش شده است.
ضمن آنکه ویدیویی منتشر شد که نشان میداد اتفاقا رشیدپور در برنامه «هفت» به تعریف و تمجید از فیلم حاتمیکیا پرداخته بود.
اما صحبتهای حاتمیکیا پس از دریافت سیمرغ که با توضیحات رضا رشیدپور همراه بود، رییس سازمان صداوسیما را مجاب نکرد و او را به عذرخواهی در مقابل انتقادها واداشت. علیعسکری اعلام کرد که به برنامه «هفت» تذکر داده شده است.
این در حالی است که بخش اعظمی از انتقادهای ابراهیم حاتمیکیا فارغ از درست بودن یا نبودنشان به سیاستهای کلی این سازمان بازمیگشت؛ تا آنچه در برنامه «هفت» رخ داده است. چراکه به هر حال با توجه به اهداف تعریف شده برای برنامه «هفت»، حضور منتقدان در این برنامه تلویزیونی امری کاملا طبیعی به نظر میرسد که به عذرخواهی نیازی ندارد.
کما اینکه این نگاه چالشی در برخی از برنامههای انگشتشمار تلویزیون همانند «نود» همچنان وجود دارد و اتفاقا از برنامههای پرمخاطب سازمان نیز به شمار میروند. دو شب بعد از اختتامیه فجر نیز برنامه «نود» که با حضور علی کریمی روی آنتن رفت، با حواشی و طرح انتقادهای بسیار از سوی این بازیکن همراه بود.
مدیران رسانهها باید در همه زمینهها از عوامل خود حمایت کنند
در همین راستا خبرنگار ایسنا به سراغ رضا قویفکر، از اهالی رسانه و روزنامهنگاران قدیمی رفته است تا نظر او را درباره لزوم حمایت مدیران رسانه از خبرنگاران، مجریان و برنامهسازان جویا شود.
قوی فکر به موضوع اخیر و صحبتهای ابراهیم حاتمیکیا در اختتامیه فیلم فجر و واکنش رییس سازمان صداوسیما اشاره میکند و میگوید: زمانی که یک مجری برنامه و خبرنگار کار رسانهای انجام میدهد باید نماینده تامالاختیار موسسه، سازمان یا رسانه باشد؛ بنابراین مدیران باید از او حمایت کنند.
این روزنامهنگار قدیمی در این ارتباط مثالی میزند: مدیران رسانهها باید در همه زمینهها از عوامل خود حمایت کنند؛ برای مثال سالها قبل عکسی برای گزارش من در روزنامه چاپ شد که درباره زلزله چهار محال و بختیاری بود. آن عکس باعث شد که مسوولان وقت مملکتی یعنی شاه و نخست وزیر ناراحت شوند و بگویند که آبروی مملکت رفته است اما سردبیر از من حمایت کرد و اگر این کار را انجام نمیداد حتما بلایی سر من میآمد. بنابراین فقط تلویزیون نیست بلکه مدیران همه رسانهها باید از خبرنگاران، سردبیران و دبیران خود حمایت کنند تا آنها بتوانند کار خود را انجام دهند.
او به واکنش رییس سازمان صداوسیما در قبال صحبتهای ابراهیم حاتمیکیا در اختتامیه فیلم فجر اشاره و اظهار کرد: به نظرم آقای علیعسکری کار اشتباهی انجام داد. زمانی که یک مجری برنامه و خبرنگار کار رسانهای انجام میدهد باید نماینده تامالاختیار موسسه، سازمان یا رسانه باشد؛ بنابراین مدیران باید از او حمایت کنند. در رسانهها از برخورد صداوسیما با «هفت» خبر میدهند که به نظرم اصلا کار درستی نیست؛ به دلیل اینکه اصولا کارهای هنری قابل بررسی و نقد است و کاری نظیر فیلم مذکور مورد توجه و اقبال همه قرار نمیگیرد و هر فردی میتواند نظر خود را ارائه بدهد.
این روزنامهنگار پیشکسوت چنین ادامه میدهد: منتقدان در برنامه «هفت» بر اساس تصورات و تفکرات خودشان از فیلم ایراد گرفتند و من معتقدم که آقای حاتمیکیا جزو کارگردانانی است که از او حمایت میشود و بسیار راحت فیلم خود را میسازد؛ بنابراین برای من عجیب بود که صحبتهای او چه فایدهای داشت. همچنین معتقدم اگر خبرنگار یا مجری اشتباه کند مدیر رسانه نباید در ملأ عام و افکار عمومی اعلام کند که میخواهد با او برخوردی انجام دهد. بلکه باید از او حمایت کند و بعد از آن با خبرنگار یا مجری صحبت کند که در برنامهات یا در کارت این مسائل را مراعات کند.
قویفکر با اشاره به صحبتهای ابراهیم حاتمیکیا در اختتامیه جشنواره اظهار میکند: زمانی که بیش از حد به یک فرد بها داده شود و همچنین تبعیض، باعث میشود که افراد فکر کنند جایگاهشان با نفر بعدی فرق دارد. اگر این تبعیض در محیط رسانهای و هنری اتفاق بیفتد بسیار بیشتر خود را نشان میدهد. به نظرم حاتمیکیا از یک حاشیه امنیتی برخوردار است که اگر این حاشیه نبود نمیتوانست به این راحتی در یک برنامه عمومی که مردم نگاه میکنند این حرفها را بزند. من به دلیل شغل خود با افکار عمومی در ارتباطم و متوجه شدم که کسی حرفهای حاتمیکیا را نپسندید و همه از این نوع حرف زدن و آزادی عمل بیش از حد او ناراحت هستند و میگویند نباید این اتفاق میافتاد. البته این مساله که حاشیه امنیتی او به چه دلیلی به وجود آمده بحث طولانی است.
او ادامه میدهد: اما تفاوت و تبعیضها میان انسانها، خبرنگاران، کارگردانان، رسانهها و … باعث میشود این اتفاق بیفتد بنابراین هر کسی در هر جایگاهی باید انصاف داشته باشد و جایگاه خود را بشناسد. به نظرم ایشان بیش از حد خود را نزدیک میداند و به خود حق میدهد هر حرفی را بزند و انتقاد کند.
قویفکر در پایان با تاکید بر حمایت مدیران میگوید: اگر حمایت مدیران نباشد کاری انجام نمیشود؛ یعنی اگر میخواهند کار خوبی ساخته شود که مردم دوست دارند ببینند یا بخوانند، مدیران باید از خبرنگار، مجری و فردی که با او کار میکنند، حمایت کنند تا بتوانند فضا را تلطیف کنند تا آن فرد به وظیفه خود عمل کند. اگر این موارد نباشد ما شاهد شکوفایی کار خبرنگار و مجری نخواهیم بود.