شاهین فرهت معتقد است: محدودیتهای ایجاد شده توسط سیما [تلویزیون] باعث از دست رفتن مخاطبان آن شده است.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی شبکه چهار سیما، پنجمین نشست از برنامه «شب موسیقی» یک شنبه ۱۳ آبان، با موضوع «فرهنگ شنیداری و ذائقه موسیقیایی»، میزبان دکتر شاهین فرهت ـ آهنگساز، دبیر سیوچهارمین جشنواره موسیقی فجر و مدرس موسیقی ـ و محسن الهامیان ـ موسیقیدان، نویسنده، مترجم و آهنگساز ـ بود.
در ابتدا رضا مهدوی پرسش خود را اینگونه مطرح کرد: امروزه ما به گوشمان دقت نمیکنیم و به راحتی هر چیزی در آن ورود میکند و گویا ما ناگزیر به پذیرش آن هستیم. چه کاری باید انجام داد تا این فرهنگ شنیداری درست شود؟
شاهین فرهت توضیح داد: دو عامل برای ادراک موسیقی نیاز است؛ یکی ژن خاص و دیگری تکرار و به گوش رساندن است که در عامل دوم رسانههای جمعی بسیار موثرند.
با این حال محسن الهامیان در بحث ژن خاص با دکتر فرهت مخالفت کرد و گفت: همه میتوانند از موسیقی استفاده کنند و برای درک و لذت بردن از آن نیاز به ژن خاصی نیست. ما باید به جوانها حق بدهیم آنچه دوست دارند را گوش بدهند. جوانان انتظاراتی دارند که ما در این سن و سال متوجه آن نمیشویم؛ بنابراین نباید بر آنها خرده بگیریم.
او در ادامه چند پاراگراف از کتاب «شناخت موسیقی مردم پسند» را خواند و نتیجه گرفت: نباید به همه چیز از دید نخبهگرایانه نگاه کرد و اگر به افراد حق انتخاب داد بسیار مناسبتر است.
فرهت با اشاره به یکی از آثارش به نام «سمفونی دماوند» بیان کرد: انسان احساسی از مطلبی میگیرد و موسیقی مینویسد. من از بچگی از دیدن کوه دماوند مسخ میشدم. قسمت اول یک صعود ذهنی است. قسمت دوم زیباییهای دماوند است و قسمت سوم طوفانی در قله در یک روز سرد زمستانی است و بعد دوباره به عظمت دماوند برمیگردد و سمفونی تمام میشود.
این آهنگساز سپس در ادامه بحث ژن خاص گفت: ممکن است بعضی ها به عنوان مثال ژنشان به موسیقی کلاسیک جور نباشد، منظور من این بود و من انواع موسیقی را دوست دارم. موسیقی در شرایط زمان و مکان معنا پیدا می کند.
تعریف موسیقی خوب و بد چیست؟
الهامیان درباره اینکه «تعریف موسیقی خوب و بد چیست؟» معتقد است: تحصیلات عاملی برای بهتر شدن فرهنگ شنیداری شخص نیست.
از سویی فرهت تکرار در شنیدن را از عوامل ارتقا سطح شنیداری در جوامع دانست و گفت: رادیو و تلویزیون در بیدار کردن و ثابت نگاه داشتن فرهنگ شنیداری در مردم نقش مهمی دارند.
موسیقی را نباید اجبار کرد/ تقریبا همهچیز تصویب میشود
در ادامه الهامیان در پاسخ به این پرسش که آیا تولیدات آهنگسازان یک مملکت میتواند پاسخگوی ذائقه شنیداری تمام مردمش باشد؟ اظهار کرد: دلیلی ندارد یک نفر کاری بنویسد که همه خوششان بیاید. موسیقی را نمیتوان اجبار کرد.
سپس این پرسش مطرح شد که مردم چه حجمی از موسیقیهای مصرفی امروز که از مجاری رسمی عبور میکند را گوش میدهند؟
فرهت با اظهار امیدواری از نسل جوان گفت: نسل جوان بسیاری از موسیقیهای جدی را میشنود.
الهامیان نیز پاسخ داد: [وزارت] ارشاد کادرهایی برای حرکت موسیقی تعیین کرده که از دیدگاه نخبگی نگاه میکند و برای موسیقی نباید چهارچوب تعیین شود.
مهدوی از فرهت که در ممیزی ارشاد فعالیت میکند در مورد این مورد توضیح خواست و او در پاسخ گفت که الان تقریبا همه چیز تصویب میشود.
او ادامه داد: هر نوع موسیقی باید عرضه شود اگر شنونده داشت، فروش میرود و اگر نه خودش کنار میرود.
در ایران به جای اجرای موسیقی درباره آن صحبت میشود
فرهت در مورد نقش رادیو و تلویزیون گفت: محدودیتهای ایجاد شده توسط سیما، باعث از دست رفتن مخاطبان آن شده است.
او تکرار، اجرای کنسرتها، اجرای آثار آهنگسازان ایرانی، اختصاص مکان برای اجرای نوازندگان را به عنوان پیشنهادی برای فرهنگسازی معرفی کرد و ادامه داد: در حال حاضر خلاقیت کمتر و تکنیک بیشتر است. در ایران به جای اجرای موسیقی درباره آن صحبت میشود.
این آهنگساز در پایان صحبتهای خود بیان کرد: دوست دارم ذائقه همه مردم در نظر گرفته شود. تکرار و کنسرتها، اجازه موسیقی و اجرا برای جوانان بیشتر شود.
الهامیان نیز با تایید حرفهای دکتر فرهت بیان کرد: اجرای زنده باید زیاد شده تا تجربه زیاد شود و کار پخته شود.
مهدوی در پایان، با توجه به زیاد بودن تعداد فارغالتحصیلان موسیقی نسبت به سالنها، از شهرداریها و مسوولان درخواست کرد ورود پیدا کنند و هنر و موسیقی را جدی بگیرند.
«شب موسیقی» از مجموعه «شبهای هنر» به تهیهکنندگی حبیبالله ذوالفقاری یکشنبه شبها ساعت ۲۳ به طور زنده، از شبکه چهار سیما پخش میشود.