انتقاد از خفه کردن انگیزه‌های کودکان در یک جشنواره

یکی از کارگردان‌های شرکت‌کننده در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان با تاکید بر تاثیر این رویداد بر رشد فعالان این عرصه ابراز امیدواری کرد که تغییراتی در برگزاری و تصمیم‌گیری‌های این جشنواره در سال‌های آینده رخ دهد تا انگیزه کودکان تئاتری در نطفه خفه نشود.

نوشین بیگلریان که در بیست‌وپنجمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان با نمایش «سازهایی که صلح می‌نوازند» از همدان در بخش مسابقه تئاتر بین‌الملل شرکت داشت، در گفت‌وگویی با ایسنا درباره ارزیابی خود از این رویداد تئاتری بیان کرد: در جشنواره امسال با نوعی تغییر سیستم روبرو بودیم و نمایش‌هایی را دیدیم که همگی شاد بودند؛ یعنی هم در مسابقه تئاتر ایران و هم در مسابقه بین‌الملل نوعی یک‌دستی در کارها دیده می‌شد که احتمالا عمدی بوده است.

وی با اشاره به دو نمایش خوب خارجی از آلمان و فرانسه که نمایش «سفر فوق‌العاده» آلمان در بخش خارج از مسابقه بود و مخاطبان را شگفت‌زده کرد و نیز نمایش‌های ایرانی بخش بین‌الملل گفت: این جشنواره باعث شده آثار نمایشی ایرانی رشد چشمگیری داشته باشند و این مدیون جشنواره تئاتر کودک است، چون کارگردان‌های این حوزه به تخصصی کار کردن در تئاتر کودک و نوجوان رو آورده‌اند هرچند در اختتامیه، نتیجه داوری‌ها باعث اعتراض گروه‌های زیادی شد.

او در این باره توضیح داد: یکی ازمهم‌ترین انتقادها این بود که چطور می‌شود داورهایی که تخصصی در تئاتر کودک ندارند، آثار این جشنواره تخصصی را داوری کنند، به‌ویژه در بخش بین‌الملل که بسیار عجیب بود. مثلا خانم پانته‌آ بهرام که هنرپیشه‌ای بسیار حرفه‌ای و دوست داشتنی هستند تا به حال کار کودک نداشتند یا آقای رایانی مخصوص را اگرچه ممکن است بتوان بخاطر حضور در بخش بین‌الملل اداره کل هنرهای نمایشی تا حدودی چشم‌پوشی کرد،  اما در پیشینه کاری ایشان هم نه متن مکتوبی از حوزه کودک وجود دارد نه کارگردانی نمایش کودک. این مسئله درباره خانم‌ها شهره سلطانی و گلاب آدینه که هر دو اساتید ما هستند و نیز خانم لاله صبوری هم وجود دارد. انتظار ما از دبیر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان این است که وقتی یک جشنواره تخصصی برگزار می‌شود، داورانی انتخاب شوند که در حوزه تئاتر کودک متخصص باشند و در رزومه‌شان لااقل کاری مرتبط با این حوزه وجود داشته باشد نه اینکه وقتی رزومه آن‌ها را می‌بینیم هیچ اثری از تئاتر کودک نباشد.

بیگلریان ادامه داد:  متاسفانه امسال ۶۰ درصد داوران با تئاتر کودک و نوجوان بیگانه بودند و این باعث ناراحتی زیادی شد. با تمام احترامی هم که برای خانم کاظمی قائل هستم چون زحمات ایشان در یک سال گذشته جای تقدیر و تشکر دارد و مردانه پای سختی‌ها ایستادند، اما معتقدم این یکی از نقص‌های جشنواره بود.

او اضافه کرد: ما در شب آخر جشنواره یعنی یک روز مانده به پایان، متوجه شدیم سه داور استیژ قرار است کارها را داوری کنند، اما اینکه چطور این اتفاق افتاد را اصلا در جریان نیستیم چون حداقل خودم داوری را هنگام اجرای نمایش خودم ندیدیم. شاید داوری شیوه خاصی داشته که ما از آن اطلاعی نداریم ولی حتی توضیحی هم در این باره داده نشده و من نمی‌توانم جایزه این بخش را تا وقتی قانع نشده‌ام که این سه داور چطور وقتی کار ما را ندیده‌اند داوری کرده‌اند، هضم کنم.

وی در بخشی دیگر با اشاره به اینکه مخاطب نمایش‌ «سازهایی که صلح می‌نوازند» کودکان 8 تا 12 سال هستند گفت: من سعی کرده بودم سمت و سوی تعلیمی برای این نمایش رقم بزنم و در صحنه آخر با تماشاگران (بچه‌ها) یک تئاتر مشترک را اجرا کنیم. درواقع در این نمایش بازیگر کودک حضور نداشت، اما یکی از ناراحتی تمام گروه‌ها در روز اختتامیه این بود که چرا وقتی هر سال در این جشنواره از کودکان یا نوجوانانی که در نمایش‌ها بازی کرده بودند به شکلی تقدیر می‌شد، امسال هیچ کودکی مورد تقدیر قرار نگرفت؟  در حالیکه این جشنواره برای بچه هاست و ما بزرگترها جایزه‌ها و تقدیرهای خود را پیش‌تر گرفته‌ایم.

این کارگردان تاکید کرد: این بچه‌ها هستند که آینده‌ساز فردای تئاتر ما هستند. امسال بیست و پنجمین سال برگزاری جشنواره تئاتر کودک و نوجوان بود و این بچه‌ها باید جشن ۵۰ سالگی این جشنواره را بگیرند، اما با آنچه پیش آمد این سوال مطرح می‌شود که قرار است جشنواره را به چه کسی بسپاریم؟ به بچه هایی که انگیزه‌شان در نطفه خفه شد؟ من این روند را اشتباه می‌دانم و امیدوارم از سال آینده تغییراتی در این باره صورت گیرد.

او همچنین درباره انتقاداتی که به طولانی شدن مراسم اختتامیه و سخنرانی‌های زیاد آن مربوط می‌شود گفت: من سه دوره در افتتاحیه و اختتامیه این جشنواره مسئولیت داشتم و برخی از این مباحث را چندان نمی‌پذیرم چون همانطور که افتتاحیه مختص کودکان و با شرایط ویژه‌ای برگزار می‌شود، اختتامیه هم یک مراسم رسمی و برای بزرگسالان است که متفاوت برگزار می‌شود.

به گزارش ایسنا، در گزارش‌های منتشر شده از آیین اختتامیه این جشنواره آمده است: «علاوه بر اعتراض گروه‌های به داوری، بی‌نظمی موجود در سالن مجتمع فرهنگی هنری ابن سینای همدان شرایط را برای عکاسی هم دشوار ساخته بود و تعدادی از عکاسان خبری به نشانه اعتراض مراسم اختتامیه را ترک کردند.»