روز گذشته لایحه بودجه سال 1398 توسط رئیس‌جمهور تقدیم مجلس شد. سهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این بودجه، بدون شک برای سازمان‌ها و مجموعه‌های ذی‌ربط این وزارت بسیار مهم و حساس است.
**سهم سینما از بودجه فرهنگ و ارشاد
اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای سال 98 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هزار و 415 میلیارد تومان برآورد شده است. در این میان برای سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری 205 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. البته سال 97 در قیاس با سال 98 برای سینما و سازمانش سال بهتری به حساب می‌آید، زیرا بودجه‌اش نسبت به سال 96، حدود 27 میلیارد تومان افزایش داشت و از 193 میلیارد سال 96 به 220 میلیارد تومان در سال 97 افزایش پیدا کرد. سال 1395 نیز سالی بود که هم سینما و هم هنرهای نمایشی مورد توجه خاص ریاست جمهوری بود. زیرا از 10هزار و 443 میلیارد و 397 میلیون ریال، بودجه هنرهای نمایشی، حدود دو برابر و بودجه سازمان سینمایی حدود 46 میلیارد تومان نسبت به سال گذشته‌اش افزایش پیدا کرده بود.
**تئاتر و بودجه‌اش در این سال‌ها
روز گذشته لایحه بودجه سال 1398 توسط رئیس‌جمهور تقدیم مجلس شد. سهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این بودجه، بدون شک برای سازمان‌ها و مجموعه‌های ذی‌ربط این وزارت بسیار مهم و حساس است.
**سهم سینما از بودجه فرهنگ و ارشاد
اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای سال 98 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هزار و 415 میلیارد تومان برآورد شده است. در این میان برای سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری 205 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. البته سال 97 در قیاس با سال 98 برای سینما و سازمانش سال بهتری به حساب می‌آید، زیرا بودجه‌اش نسبت به سال 96، حدود 27 میلیارد تومان افزایش داشت و از 193 میلیارد سال 96 به 220 میلیارد تومان در سال 97 افزایش پیدا کرد. سال 1395 نیز سالی بود که هم سینما و هم هنرهای نمایشی مورد توجه خاص ریاست جمهوری بود. زیرا از 10هزار و 443 میلیارد و 397 میلیون ریال، بودجه هنرهای نمایشی، حدود دو برابر و بودجه سازمان سینمایی حدود 46 میلیارد تومان نسبت به سال گذشته‌اش افزایش پیدا کرده بود.
**تئاتر و بودجه‌اش در این سال‌ها
78 میلیارد و 522 میلیون تومان به اعتبارات هزینه‌ای هنرهای نمایشی در سال 98 اختصاص داده شده است. بودجه هنرهای نمایشی در سال 97، 784 میلیارد ریال برآورد شده بود که شاهد افزایش اندکی برای این هنر در سال آینده خواهیم بود.
البته در بودجه مربوط به برنامه حمایت و گسترش هنرهای نمایشی بخش‌هایی از این زیرمجموعه مانند خانه تئاتر و راه‌اندازی موزه با کاهش دویست میلیون تومانی روبه‌رو است. این رقم برای سال آینده به دو میلیارد تومان رسیده، در حالی که سال قبل این رقم دو میلیارد و 200 میلیون تومان بوده است.
در سال 96 بودجه بخش تئاتر با عنوان برنامه «حمایت و گسترش هنرهای نمایشی» اعلام شد. 64 میلیارد و 500 میلیون تومان به این هنر اختصاص داده شد که حدود 10 میلیارد تومان نسبت به بودجه 55 میلیارد و 600 میلیون تومانی افزایش پیدا کرد.
**تاثیر بودجه بر نمایش‌های مستقل
امیر دژاکام، بازیگر و کارگردان درباره سهم اختصاص یافته بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سینما و تئاتر، که نسبت به سال گذشته کاهش داشته‌اند و تأثیرات این اتفاق بر این دو حوزه، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: بودجه سال گذشته هم اصلاً مبلغ قابل‌توجهی نبود. بودجه کم به سرمایه‌دارانی که پول‌های سرگردان دارند و در واقع به طریقی با خرید و فروش ماشین، کالا، ساختمان و آهن به تئاتر و سینما راه پیدا می‌کنند و در این هنرها تجارت می‌کنند، کمک می‌کند و به تولید نمایش‌های مستقل هیچ کمکی نمی‌کند. البته سینما جنبه تجاری خود را دارد. ولی در حال حاضر تئاتر پولی شده است، یعنی انگیزه و نظرگاه اصلی برای تولید اثر هنری، کسب درآمد شده است.
وی در ادامه افزود: «آیا در طول تاریخ بشری، تولید آثار هنری برای کسب درآمد بوده است؟ اینکه یک اثر هنری درآمدزایی هم داشته باشد، بسیار متفاوت از این معناست که یک اثر هنری فقط و فقط برای کسب درآمد تولید شود. نتیجه، سرگرمی‌های کم ارزش و دستمزدهای کلان که به چهره‌هایی که معروف‌ترند و دائم روی صحنه‌ها تکرار می‌شوند، پرداخت می‌شود. در این آثار بُعد هنری، خلاقیت، نبوغ و حرف تازه‌ای را اصلاً مشاهده نمی‌کنید. ملودرام‌های خانوادگی بسیار ساده که سعی می‌کنند اندکی احساسات ما را تحریک کنند و تا اندازه‌ای ما را بخندانند، تحریک کنند و اندکی به ما هیجان بدهند و تا حدودی هم صحنه‌های بزرگ را نشان دهند.»
**مراکز هنری به سمت درآمدزایی حرکت می‌کنند
این کارگردان با اعلام اینکه «من به هیچ عنوان معتقد به تئاتر دولتی نیستم»، خاطرنشان کرد: تئاتر تجاری در حال حاضر قانونی است. نبودن تئاتر مردمی، نبودن تئاتر دانشجویی، نبودن تئاتر تجربی، غیرقانونی است. اما تمام فرصت‌ها در اختیار تجار قرار داده شده است. راکد ماندن یا افزایش صد میلیونی بودجه تئاتر باعث می‌شود که مراکز به سمت درآمدزایی حرکت کنند. در واقع هدف فرهنگ و هنر درآمدزایی می‌شود. مگر اینکه هدف تولید آثار هنری، برای پاسخ دادن به نیازهای والای بشری تغییر جهت دهد. نیازهای والای بشری نیازهایی است که بی‌پاسخ مانده است. چون نیازهای مادی پاسخ داده می‌شود. البته این‌ها لازم و منطقی هستند، اما به نیازهای معنوی‌اش پاسخ داده نمی‌شود. آن موقع است که مشکلات افراد جامعه بیشتر می‌شود. روان‌پریشی، درگیری، اعتراض، جنایت و پرونده‌های بیشتر، انسان‌های افسرده … افزایش پیدا می‌کند. لذا در کنار نیازهای مالی، ما موظف هستیم به نیازهای والای بشر هم بیندیشیم.
78 میلیارد و 522 میلیون تومان به اعتبارات هزینه‌ای هنرهای نمایشی در سال 98 اختصاص داده شده است. بودجه هنرهای نمایشی در سال 97، 784 میلیارد ریال برآورد شده بود که شاهد افزایش اندکی برای این هنر در سال آینده خواهیم بود.
البته در بودجه مربوط به برنامه حمایت و گسترش هنرهای نمایشی بخش‌هایی از این زیرمجموعه مانند خانه تئاتر و راه‌اندازی موزه با کاهش دویست میلیون تومانی روبه‌رو است. این رقم برای سال آینده به دو میلیارد تومان رسیده، در حالی که سال قبل این رقم دو میلیارد و 200 میلیون تومان بوده است.
در سال 96 بودجه بخش تئاتر با عنوان برنامه «حمایت و گسترش هنرهای نمایشی» اعلام شد. 64 میلیارد و 500 میلیون تومان به این هنر اختصاص داده شد که حدود 10 میلیارد تومان نسبت به بودجه 55 میلیارد و 600 میلیون تومانی افزایش پیدا کرد.
**تاثیر بودجه بر نمایش‌های مستقل
امیر دژاکام، بازیگر و کارگردان درباره سهم اختصاص یافته بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سینما و تئاتر، که نسبت به سال گذشته کاهش داشته‌اند و تأثیرات این اتفاق بر این دو حوزه، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: بودجه سال گذشته هم اصلاً مبلغ قابل‌توجهی نبود. بودجه کم به سرمایه‌دارانی که پول‌های سرگردان دارند و در واقع به طریقی با خرید و فروش ماشین، کالا، ساختمان و آهن به تئاتر و سینما راه پیدا می‌کنند و در این هنرها تجارت می‌کنند، کمک می‌کند و به تولید نمایش‌های مستقل هیچ کمکی نمی‌کند. البته سینما جنبه تجاری خود را دارد. ولی در حال حاضر تئاتر پولی شده است، یعنی انگیزه و نظرگاه اصلی برای تولید اثر هنری، کسب درآمد شده است.
وی در ادامه افزود: «آیا در طول تاریخ بشری، تولید آثار هنری برای کسب درآمد بوده است؟ اینکه یک اثر هنری درآمدزایی هم داشته باشد، بسیار متفاوت از این معناست که یک اثر هنری فقط و فقط برای کسب درآمد تولید شود. نتیجه، سرگرمی‌های کم ارزش و دستمزدهای کلان که به چهره‌هایی که معروف‌ترند و دائم روی صحنه‌ها تکرار می‌شوند، پرداخت می‌شود. در این آثار بُعد هنری، خلاقیت، نبوغ و حرف تازه‌ای را اصلاً مشاهده نمی‌کنید. ملودرام‌های خانوادگی بسیار ساده که سعی می‌کنند اندکی احساسات ما را تحریک کنند و تا اندازه‌ای ما را بخندانند، تحریک کنند و اندکی به ما هیجان بدهند و تا حدودی هم صحنه‌های بزرگ را نشان دهند.»
**مراکز هنری به سمت درآمدزایی حرکت می‌کنند
این کارگردان با اعلام اینکه «من به هیچ عنوان معتقد به تئاتر دولتی نیستم»، خاطرنشان کرد: تئاتر تجاری در حال حاضر قانونی است. نبودن تئاتر مردمی، نبودن تئاتر دانشجویی، نبودن تئاتر تجربی، غیرقانونی است. اما تمام فرصت‌ها در اختیار تجار قرار داده شده است. راکد ماندن یا افزایش صد میلیونی بودجه تئاتر باعث می‌شود که مراکز به سمت درآمدزایی حرکت کنند. در واقع هدف فرهنگ و هنر درآمدزایی می‌شود. مگر اینکه هدف تولید آثار هنری، برای پاسخ دادن به نیازهای والای بشری تغییر جهت دهد. نیازهای والای بشری نیازهایی است که بی‌پاسخ مانده است. چون نیازهای مادی پاسخ داده می‌شود. البته این‌ها لازم و منطقی هستند، اما به نیازهای معنوی‌اش پاسخ داده نمی‌شود. آن موقع است که مشکلات افراد جامعه بیشتر می‌شود. روان‌پریشی، درگیری، اعتراض، جنایت و پرونده‌های بیشتر، انسان‌های افسرده … افزایش پیدا می‌کند. لذا در کنار نیازهای مالی، ما موظف هستیم به نیازهای والای بشر هم بیندیشیم.
