«اهالی محله دزاشیب در خیابان رمضانی می‌گویند مدت‌هاست کسی برای مرمت به خانه «نیما» رفت‌وآمد نمی‌کند؛ این خانه فقط دو نگهبان دارد که تنها کار حفاظتی‌شان از خانه، شستن ماشین است.»
خانه نیما یوشیج – پدر شعر نو فارسی – در طول دو سه سال گذشته دردسرها و حاشیه‌های مختلفی را به دوش کشیده؛ از بحث خروج از ثبت خانه گرفته تا مالکی که می‌خواست آن را تخریب کند و در نهایت فکر ایجاد سفره‌خانه به سرش افتاد تا خریدِ خانه توسط سازمان زیباسازی و قول‌هایی که برای مرمت و احیای آن مطرح شدند.
از چند ماه قبل و با تحویل گرفتن خانه نیما توسط سازمان زیباسازی، برزین ضرغامی – مدیرعامل این سازمان – اعلام کرد که «پس از خرید خانه نیما، این فضای تاریخی تحویل ما بوده و در اولین فرصت مرمت را آغاز می‌کنیم. این مرمت باید متناسب با کارکرد آتی خانه نیما یوشیج باشد. متناسب با هویت و پیشینه خانه در منطقه یک، باید کاربری این خانه تعریف شود. اما افتتاح رسمی همزمان با روز تولد این شاعر خواهد بود. طرح بهره‌برداری به زودی نهایی خواهد شد و خانه نیما یوشیج همزمان با روز میلاد این شاعر یعنی ۲۱ آبان رسما افتتاح می‌شود.»
چند روز بعد یعنی یکم آبان سال گذشته، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران به ایسنا گفت: «به دلیل تداخلی که در انجام برخی کارها داشتیم، نتوانستیم در نیمه نخست امسال اقدامات مورد نیاز برای ساماندهی و تجهیز خانه نیما یوشیج را به نتیجه برسانیم. تا کنون سعی کرده‌ایم فضای ناامن را از خانه دور کنیم و برخی اقدامات اولیه و اضطراری دیگر انجام شده‌اند. از سوی دیگر هرچند ساماندهی و مرمت خانه تا کنون انجام نشده است، اما در صحبت با مشاورانِ طرح، اقداماتی در دست انجام است و کاربری آن نیز حتما مرتبط با همان حوزه شعر و ادب و تخصص نیما خواهد بود.
طرحِ خانه تهیه شده، اما هنوز نهایی نشده است، محتوای اولیه طرح تهیه شده و تیم‌های مشاور روی آن کار می‌کنند تا بحث‌های محتوایی نیز آماده باشد. از سوی دیگر حفظ ساختار خانه و لزوم مقاوم‌سازی این بنای تاریخی از دیگر دلایل عقب افتادن انجام کارها برای ساماندهی و افتتاح خانه بود. تلاش می‌کنیم خانه نیما را با کاربری فرهنگی مناسب تا پایان سال آماده کنیم.»
پس از این اظهارنظرها نیز یکی دو رسانه در گزارش‌هایی که منتشر کردند از روند مرمت خانه نیما حرف زدند، اما در شرایط کنونی به نظر می‌رسد طرحِ مرمت و ساماندهی خانه نیما متوقف شده است. با این وجود، فعالان میراث فرهنگی و نیماپژوهان همچنان خواهان توجه ویژه به این بنای تاریخی هستند.
سقفِ حیاطِ خانه در حال آوار شدن است
محمد عظیمی – نیماپژوه و نماینده انجمن‌های دوستداران میراث فرهنگی مازندران – که دو روز گذشته درباره خانه نیما و وضعیت مرمت آن با مردم خیابان رمضانی، کوچه رهبر در محله دزاشیب صحبت کرده، به ایسنا می‌گوید: به چشم خودم دیدم که بخشی از سقفِ ایوانِ خانه احتمال ریزش دارد. مردم محلی نیز می‌گویند مدت‌هاست کسی برای مرمت به خانه «نیما» رفت‌وآمد نمی‌کند؛ این خانه فقط دو نگهبان دارد که تنها کار حفاظتی‌شان از خانه، شستن ماشین است.
او با بیانِ تاریخچه‌ای از وضعیت خانه نیما در طول سال‌های گذشته، بیان می‌کند: خبر خرید خانه نیما توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران در خردادماه سال ۹۸ نوید مسرت‌بخش و بارقه امیدی بود تا پس از کش و قوس‌های فراوان و دلهره هنرمندان و دوستداران نیما از تخریب خانه، بالاخره با وعده تبدیل شدن به موزه شعر نوین ایران در کنار خانه جلال آل احمد و سیمین دانشور فرصتی باشد تا محوری جدید از موزه و گردشگری شعر و ادبیات معاصر در تهران باز شود.
عظیمی با اشاره به صحبت‌هایی که در چند نوبت برزین ضرغامی – مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران – برای روند مرمت این خانه تاریخی مطرح کرده بود، می‌افزاید: طبق صحبت‌ها نخست قرار بود افتتاح این خانه ۲۱ آبان سال گذشته و همزمان با روز تولد نیما باشد که متاسفانه عملی نشد. بار دیگر ۱۷ اردیبهشت امسال این مقام مسئول اعلام کرد که «امیدوارم بتوانیم بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده تا سه ماه آینده کار مرمت و بازسازی خانه نیما یوشیج را تمام کنیم.»
او با بیان این‌که مناسبت خاصی در مرداد برای افتتاح این خانه و آثار نیما وجود ندارد، اظهار می‌کند: از یک سو در حالی به استقبال ماهِ تیر می‌رویم که در این خانه هیچ نشانه‌ای از مرمت و تجهیز دیده نمی‌شود و تنها به حضور نگهبان بسنده شده است و از سوی دیگر تنها اقدام نمایان در این خانه ایجاد داربست و پوشش پارچه‌ای بوده تا شرایط را برای مرمت بنا و ترمیم شیروانی آماده کند، اما آخرین بازدید و رصد فعالیت سازمان زیباسازی حاکی از آن است که ظاهراً بخشی از بنا هم دچار ریزش و ویرانی شده و هیچ‌گونه تحرکی در آماده‌سازی ساختمان مشاهده نمی‌شود.
عظیمی به این نکته اشاره می‌کند که مشخص نیست چرا با اعلام چندباره افتتاح این خانه، پیگیر بازسازی و تجهیز موزه نیستند و با وجود اعلام زمان بازگشایی خانه نیما، عملیات ابتدایی و ضروری آن متوقف شده است. او می‌گوید: از شهردار و اعضای شورای شهر تهران که اکثراً از فرهیختگان و حامیان میراث فرهنگی بوده و توجه ویژه‌ای به خانه‌های تاریخی دارند، درخواست می‌کنیم تا با توجه به طرح اعلام‌شده موجود در سازمان زیباسازی و آمادگی همکاری برای راه‌اندازی موزه نیما که می‌توانست در وعده قبلی به نتیجه برسد، علت توقف مرمت این بنا را پیگیری کنند.
او ادامه می‌دهد: بی‌تردید بر اساس نقش سازمان زیباسازی که برنامه‌ریزی، مدیریت، توسعه، اجرا و نظارت بر فعالیت‌های هنری شهری در همه فضاهای عمومی شهر تهران و مساعدت و مشارکت در زیباسازی و ایمنی فضاهای فرهنگی، بافت‌ها و آثار تاریخی است، باید با تهیه و تدوین دستورالعمل و همکاری دیگر دستگاه‌های مسئول به‌ویژه وزات میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بر اساس قوانین و مقررات موضوعه برای گرفتن راهکارهای اجرایی مناسب و حفظ و نگهداری، ایمن‌سازی، مرمت، بازسازی و بهسازی مراکز تاریخی، مذهبی و فرهنگی شهر تهران کمک کند.
