همواره اکران فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران با مخالفت و موافقت‌های بسیاری همراه بوده و در این بین معمولاً مخالفان اکران این فیلم‌ها موفق به جلوگیری از این اتفاق شده و هر چند سال یک بار این موضوع در بین اهالی سینما مطرح می‌شود.
با تعطیلی طولانی مدت سینماها و بازگشایی ناموفق سالن‌های سینما که استقبال چندانی از فیلم‌ها صورت نگرفت ایده‌های مختلفی برای استقبال مردم و ریسک کمتر برای فیلم‌های ایرانی مطرح شد که یکی از این ایده‌ها می‌تواند اکران فیلم‌های خارجی باشد.
مخالفان اکران فیلم‌های خارجی معمولاً به در دسترس بودن این فیلم‌ها برای مردم اشاره دارند، سال‌هاست که مخاطبان فیلم‌های خارجی با دانلود و خرید دیسک این فیلم‌ها به راحتی می‌توانند فیلم‌های روز دنیا را ببینند اما موافقان تأکید دارند که فیلم دیدن بر پرده سینما مطالبه بسیاری از مخاطبان است و حتی می‌تواند رقابتی ایجاد کند که منجر به پیشرفت سینمای کشور شود.
می‌توان هر دو استدلال را درست دانست ولی مسأله اصلی به صرفه بودن این دو اتفاق در کنار هم است؛ به این معنی که با وجود در دسترس بودن فیلم‌های خارجی میزان استقبال مردم از فیلم‌ها بر پرده سینما به قدری باشد که برای سینماداران و واردکنندگان آثار صرفه اقتصادی داشته باشد و یا به مرور زمان فرهنگ سینما رفتن را در اقشار مختلف جامعه نهادینه کند.
در جامعه مطالبه دیدن فیلم خارجی بر پرده سینما وجود ندارد
شهرام خرازی‌ها منتقد سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: تاریخچه نمایش فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران به اواخر دهه 50 و اوایل دهه 60 برمی‌گردد. پس از دهه 60 ما به شکل گسترده اکران فیلم خارجی نداشتیم و هر از گاهی به صورت محدود اکران فیلم خارجی داشتیم و هیچگاه این اکران‌ها به گستردگی قبل نبود.
خرازی‌ها خاطرنشان کرد: مردم ایران عادت به دیدن فیلم‌های خارجی در سینما ندارند و عدم اکران این آثار سلیقه مردم را اینگونه جهت‌دهی کرده که از کانال‌های دیگر مثل دانلود و یا با خرید دیسک فیلم‌ها از دستفروش‌ها و دیگر فروشندگان این فیلم‌ها را تهیه کنند و در خانه ببینند. پس بسیار بعید است که مردم از فیلم‌های خارجی در سینماها استقبال کنند.
او افزود: در شرایط حاضر که به هیچ‌وجه نمی‌توان امید به رونق سینما با اکران فیلم‌های خارجی داشت. مردم ترجیح میدهند در این شرایط که احتمال ابتلا به کرونا بسیار بالا رفته به سینما نروند چرا که خطر ابتلا در محیط‌های سرپوشیده چند برابر است و کمتر کسی حاضر است با این خطر به سینما برود.
این منتقد در ادامه اظهار داشت: نکته دیگر این است که فیلم‌های خارجی در کشور ما سانسور می‌شوند و اگر این اتفاق رخ ندهد و فیلم‌ها با بالا‌ترین کیفیت ممکن اکران شوند به مرور زمان می‌توان به توجه مردم امیدوار بود اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که عادت فیلم دیدن روی پرده تابع سبک زندگی است و می‌بینیم مردم در سال‌های اخیر از پرده سینما به تلویزیون سپس لپ‌تاپ و حال صفحه گوشی موبایل‌ها روی آورده و فیلم‌ها را در این قاب‌ها می‌بینند. این اتفاق به بینایی افراد آسیب می‌زند ولی فرهنگ فیلم دیدن به این سمت می‌رود و به نظر کاری نمی‌توان کرد و تغییر این رویکرد که امروز در بین مخاطبان ایرانی نهادینه شده کار بسیار سختی است که نیاز به زمان دارد.
او افزود: من منکر این مسأله نمی‌شوم که هنوز بسیاری از مردم علاقه‌مند به دیدن فیلم‌ها بر پرده سینما هستند و اما همین تعداد زیاد آنقدر قابل توجه نیست که بخواهیم فیلم‌های خارجی را در سطحی گسترده اکران کنیم. در دهه 60 فرهنگ فیلم دیدن بر پرده سینما جدی‌تر و پررنگ‌تر بود و امروز به دلیل جهت‌دهی‌های وزارت ارشاد این فرهنگ تغییر کرده است و اکران فیلم‌های خارجی به هیچ‌وجه مقرون به صرفه نیست.
خرازی‌ها در ادامه با اشاره به کمبود سالن‌های سینما در ایران گفت: فیلم‌های سینمایی بسیاری داریم که هر سال در صف اکران می‌مانند و رنگ پرده سینما را نمی‌بینند. گروه هنر و تجربه با همین هدف تأسیس شده تا فیلم‌هایی که شانس کمتری برای اکران دارند بتوانند حداقل اکرانی داشته باشند و اگر قرار باشد فیلم‌های خارجی هم به این صف اضافه شوند وضعیت قطعاً بدتر می‌شود. به نظر من مطالبه دیدن فیلم‌های خارجی بر پرده سینما در جامعه ما وجود ندارد و برای قشری که این مطالبه را دارند می‌توان چند سینما ممتاز را در نظر گرفت که به طور ثابت فیلم‌های خارجی اکران کنند و این امکان هم تنها در شهرهای بزرگ وجود دارد چرا که در بسیاری از شهرستان‌ها تعداد سینماها بسیار اندک است.
خرازی‌ها در پایان تصریح کرد: اکران فیلم‌های خارجی پیش از این در سال‌های اخیر در ابعاد کوچک‌تر امتحان خود را پس داده‌اند و می‌بینیم در فرهنگسراها که بعضاً فیلمی خارجی اکران می‌شود معمولاً نیمی از سالن پر شده و استقبال چندانی از فیلم‌ها نمی‌شود. از طرفی باید به این نکته نیز توجه داشته باشیم که وقتی از دهه 60 جلوی اکران فیلم‌های خارجی در ایران گرفته شد، سینمای ما رشد کرد و پس از آن بود که فیلم‌های ایرانی کیفیت بهتری پیدا کردند و توانستند در جشنواره‌های بین‌المللی جوایز متعددی کسب کنند.
در شرایط حاضر اکران هیچ فیلمی به سینماها کمک نمی‌کند
سپهر پهلوانی، مدیر پردیس سینمایی ارگ، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در وضعیت حاضر که مردم برای حفظ سلامتی‌شان و جلوگیری از ابتلا به بیماری کرونا ترجیح میدهند به سینماها نروند اکران فیلم خارجی یا هر فیلم دیگری نمی‌تواند به سینما کمک کند و باعث استقبال مردم شود.
پهلوانی تصریح کرد: در شرایط عادی اکران فیلم خارجی می‌تواند اتفاق خوبی باشد و قشری از جامعه را که شاید علاقه‌ای به دیدن فیلم‌های ایرانی ندارد به سینماها می‌کشاند اما اکران فیلم‌های خارجی باید به صورتی باشد که مردم با کیفیت خوب فیلم‌ها را ببینند.
او افزود: امروز اکثر فیلم‌ها با کیفیت سه بعدی و صدای دالبی ساخته می‌شوند، اگر ما نسخه اصلی فیلم‌ها را خریداری کنیم قطعاً از فیلم‌ها استقبال می‌شود اما در غیر این صورت وقتی فیلم‌ها با همان کیفیت در فضای مجازی در دسترس هستند لزومی ندارد مردم به سینما بیایند و فیلم را به همان کیفیت ببینند. بعید است که نسخه اصلی فیلم‌ها با کیفیت عالی خریداری شود اما اگر این اتفاق رخ دهد قطعاً اتفاق خوب و مثبتی است.
مدیر پردیس سینمایی ارگ در ادامه گفت: همیشه برخی مدیران مخالفان اکران فیلم‌های خارجی بودند و دلایل خود را برای این مسأله داشته‌اند که بسیاری مواقع دلایل قانع‌کننده‌ای بوده اما به نظر من اگر به شکل مداومی فیلم‌های خارجی اکران می‌شدند و مردم به دیدن این فیلم‌ها در سینما عادت کرده بودند سلیقه مردم به این سمت شکل گرفته بود و امروز بدون شک اکران فیلم‌های خارجی به سینما کمک می‌کرد اما متأسفانه هر بار این موضوع با توجه به سلیقه مدیران وقت مطرح و رد می‌شدند.
پهلوانی در پایان تأکید کرد: مردم ما در سال‌های گذشته عادت کرده‌اند که فیلم‌های خارجی را در خانه ببینند و تقریباً همه فیلم‌های روز دنیا در ایران توسط سینمادوستان دیده می‌شود. اگر فیلم‌های اکران شده امتیاز ویژه‌ای نسبت به فیلم‌های موجود در اینترنت نداشته باشند قطعاً لزومی ندارد که این فیلم‌ها در سینماهای ما اکران شوند.
