چهره ماندگار میراث فرهنگی: قطره چکانی بودجه برای مرمت آثار تاریخی

سید مهدی مجابی ادامه می دهد: در کشور ما بناهای بسیار زیاد ثبت شده و ثبت نشده ای وجود دارد که هنوز ارزش آن ها شناخته نشده و همه آن ها هزینه بر هستند بنابراین پیش از ثبت ملی یا جهانی، نیاز به تحقیق، شناخت و معرفی آثار داریم.

این چهره ماندگار میراث فرهنگی می افزاید: تمام فعالیت ها در زمینه مرمت آثار می تواند به عنوان زیرساخت  توسعه ای محسوب شود اما هنوز اهمیت ویژه ای به این مهم داده نمی شود این در حالی است که بودجه ها طبق معمول، تقسیم شده و سهمی هم به سازمان میراث فرهنگی رسیده است اما به دلیل ناچیز بودن مبالغ تخصیص یافته، یا کار به جایی نرسیده یا اگر مؤثر بوده ناتمام مانده است.

وی اذعان می کند: برای مرمت آثار تاریخی باید از فناوری مدرن و تحقیقات گسترده استفاده کرد چراکه بنایی که در دست مرمت قرار می گیرد در عین هزینه بر بودن، با در اختیار قرار گرفتن برای گردشگران می تواند درآمدزا نیز باشد.

نیازسنجی مرمت آثار بر چه اساسی صورت می گیرد؟

 عضو سابق هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت با اشاره به بناهایی که از گذشته در دست مرمت بوده می گوید: اولویت مرمت با بناهایی است که از گذشته در دست مرمت هستند و باید نسبت به اهمیت بنا، موقعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی انتخاب و به آن ها توجه شود که البته کمتر بنا و مجموعه ای داریم که بدون سابقه مرمت وارد حوزه مرمت شود چراکه به دلیل کمبود بودجه، اقدامات کنونی، تنها محدود به ادامه مرمت ناتمام برخی بناها است.

نگهبانی و محافظت از بناهای تاریخی

این کارشناس میراث فرهنگی می گوید: متأسفانه موضوع حفاظت در کشور ما به نیروهای حفاظتی میراث خلاصه می شود در حالی که حفاظت معنای گسترده ای دارد که برای مرمت بسیار مهم است.

وی ادامه می دهد: در واقع پژوهش، شناخت و مسائل علمی نگهداری و حفاظت باید انجام شود اما این مرحله برای حفاظت و نگهداری بناها طی نمی شود و تنها با به کار گیری چند نگهبان، آثار حفاظت می شود که حتی در برخی مکان ها تعداد نگهبانان کافی نیست.

مجابی تصریح می کند: در سراسر دنیا موضوع حفاظت مردمی و مشارکت مردم، روز به روز در حال گسترش است اما متأسفانه این موضوع مهم در کشور ما چندان مورد توجه قرار نمی گیرد بنابراین توجه به این موضوع، به بودجه کافی و گسترش فرهنگ سازی و تبلیغات نیاز دارد.

تبدیل سازمان به وزارتخانه

این کارشناس ارشد میراث فرهنگی معتقد است: با تبدیل شدن سازمان به وزارتخانه، باید میزان تعهد دولت در وجوه مختلف میراث از جمله سرمایه گذاری، زیرساخت ها، شیوه های جدید نگهداری و مدیریت آثار افزایش یابد اما تاکنون این فرصت ایجاد نشده و توجه کافی به مسائل مالی میراث فرهنگی نشده است هرچند تلاش هایی انجام شده اما کافی نیست.

مجابی می افزاید:  تخصیص اعتبارات عمرانی و توسعه ای برای بخش مرمت، نگهداری، بهره برداری از آثار تاریخی و میراث فرهنگی به هیچ وجه رضایت بخش نیست و در واقع در زمینه مرمت آثار فرهنگی و تاریخی نیازمند تغییرات رویکردی هستیم. البته از لحاظ تئوری و نظری خوشبختانه فعالیت هایی انجام شده اما باید منتظر باشیم تا از لحاظ عملی نیز به تعهدات عمل شود.

تقسیم بودجه بر چه اساسی؟

وی می گوید: در تقسیم بودجه برای مرمت آثار باید توزیع متوازن و متعادل در تمامی بخش های روستایی، خارج از روستا و شهر، مراکز استان ها و شهرستان ها وجود داشته باشد و تخصیص اعتبار بر اساس خط و مرزهای تعریف شده و اولویت هایی از جمله ارزش ملی، ارزش جهانی و غیره صورت گیرد.

رئیس پیشین پژوهشکده ابنیه و بافت های فرهنگی تأکید می کند: هرچند اعتبار کافی برای میراث فرهنگی وجود ندارد اما میراث فرهنگی با استفاده از تخصص خود می تواند با وزارتخانه ها، دستگاه ها و سازمان های مختلفی که به گونه ای با بناها و مجموعه های تاریخی در ارتباط هستند بودجه بیشتری را با همکاری و مشارکت علمی و مطالعه شده جذب میراث فرهنگی کند.