. . . و اما !
مهم ترین اتفاق موسیقی دوران قاجار که توسط زنان در زمان فتحعلی شاه صورت گرفته و اکثر مورخان آن را به ثبت رسانده اند، تشکیل گروه موسیقی زنان است که البته به آن “دسته” می گفتند. “گلبخت خانم ترکمانی” و “کوچک خانم تبریزی” دو تن از زنان دربار از طرف شاه ماموریت یافتند که علاوه بر مسئولیت برگزاری مراسم عزاداری و روضه خوانی، عهده دار تاسیس یک دسته موزیک زنان نیز بشوند تا در جشن ها، دسته های مذکور دربار شاهی را مسرور کنند. رقابت بین این دو زن چنان بالا گرفت که نزاع بین ایشان در دربار شاهی مَثَل شده بود و در این راستا “گلبخت خانم”، “استاد مینا” را که یکی از شاگردان “سهراب ارمنی” بود استخدام کرد و از طرف دیگر “کوچک خانم” نیز، “استاد زهره” شاگرد “رستم یهودی شیرازی” را به کار گماشت و حاصل این رقابت زنانه تشکیل دو “دسته ی موزیک” بود که هر یک در حدود پنجاه عضو داشتند و در میان آنان نوازندگان “تار”، “سه تار”، “کمانچه”، “ضرب” (تمبک) و همچنین چندین بازیگر و رقاص (به عبارت حکومتی اش: مجری حرکات موزون) دیده می شد . . .

وقتی بدانیم علیرغم موانعی ناشی از تقسیم نقش ها، از قبیل : عدم دسترسی زنان به هنرستان ها و مدارس عالی، موقعیت سیاسی ناشایست، وظایف خانوادگی و …، باز هم بوده اند زنانی که بدون هراس به فعالیت در این زمینه پرداخته اند، این شگفتی برطرف خواهد شد. این حضور، نشان از فراموشکاری انسانی دارد که عصر کنونی را با تمام ذهنیت ها و نگرش هایی که بر اثر تحولات فنی و منطقی دگرگون شده اند، فقط به مثابه قرنی در میان قرون دیگر می داند
درحال حاضر، برای یاد آوری خلاصه ای از حرف هایی که بیشتر اظهار نظرهایی بی مبنا بودند، جایی وجود ندارد. جملات ناشایستی که امروزه بیشتر به کلامی نابخردانه می مانند و همه، حول این محور می چرخند که : «هرگز فکر نمی کردم یک زن بتواند از عهده ی چنین کاری بر آید. » و یا « در این کار کاملا مردانه، هیچ نشانه ای از ضعف دیده نمی شود.»

کتاب نامه ی این مجلد، قصد ندارد که جامع باشد، ولی باید مقدمه ی مفیدی را عرضه کند و اولین راهنمای کاملا آشنا در این حوزه باشد، هرچند مورد توجه قرار نگیرد. ما همگی دیدگاهی از تاریخ موسیقی اروپای غربی را که زنان آهنگساز را نادیده انگاشته، تجربه کرده ایم… و این مسئله برای آهنگساز ناراحت کننده تر است که آیا در قانون، مرجعی تبعیض آمیز، وجود دارد؟ تنها تعداد کمی از هنرمندان می دانند بسیاری از آنان برای خلاصی چگونه فریاد برآورده اند. پس بیایید اطمینان حاصل کنیم که نسل جدید آهنگسازان زن، همچون پیشینیان خود، از صحنه ی هنر محو نخواهند شد . . .
::::::::::::::
متن فوق تنها مقدمه و قسمت کوچکی از مقاله ارزشمند خانم نیکو یوسفی در باب آهنگسازان زن است . . . متن کامل را میتوانید در سایت موسیقی زنان دنبال کنید .